همه روستاهای ورامین دارای "خانه بهداشت" است/ لزوم همکاری‌های برون‌بخشی در حوزه سلامت و بهداشت
رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین با اشاره به اینکه در سطح شهرستان ورامین ۲۶ خانه بهداشت وجود دارد گفت: همه روستاهای شهرستان ورامین شبکه بهداشت دارند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ورامین، خانه‌های بهداشت نخستین و محیطی‌ترین واحد روستایی ارائه خدمت در نظام شبکههای بهداشتی درمانی کشور به شمار میروند که نقش مهّمی در پیشگیری از بیماری‌ها و صیانت از سلامت مردم به عهده دارند. هر خانه بهداشت بسته به شرایط جغرافیایی یک یا چند روستا را تحت پوشش خود داده و ارتقاء شاخص‌های بهداشتی کشور به ویژه در روستاها مرهون فعالیتهای آنهاست. شهرستان ورامین نیز که در جنوب شرقی تهران قرار گرفته به علت تعدد روستاها نیاز مبرمی در این زمینه دارد.
در همین زمینه خبرنگار تسنیم به سراغ بابک بختیاری رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین رفته تا در مورد مسائل حوزه بهداشت و درمان و وضعیت خانه‌های بهداشت نظرات کارشناسانه را جویا شود؛ در ادامه این گفت‌وگو را می‌خوانید:
تسنیم: به طور کلی فعالیت شبکه بهداشت و درمان در چه زمینه‌ای است؟
رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین: شبکه بهداشت و درمان در دو حوزه پیشگیری و درمان فعالیت می‌کند که مجموع اینها را بهداشت و درمان می‌گویند؛ در حوزه پیشگیری سطح‌بندی وجود دارد که از روستاها شروع شده و تا مرکز شهرستان می‌رسد، ما در روستاها خانه‌های بهداشت را داریم که نیرویی به نام بهورز که به مدّت دو سال آموزش خدمات بهداشت عمومی که موردنیاز همه مردم است را دیده است؛ بعد از شبکه بهداشت، مرکز بهداشتی خدماتی روستایی داریم، در واقع چند خانه بهداشت که مربوط به یک بخش هستند با یک مرکز بهداشتی درمانی مرتبط هستند، این مرکز هم واحدی است که در آن پزشک و کارشناس بهداشت خانواده مستقر هستند و واحد بیماری‌ها، واحد بهداشت محیط و بهداشت حرفه‌ای دارد.
از خانه‌های بهداشت کسانی که خدمات بیشتر و تخصصی‌تری بخواهند توسط بهورزها به مراکز بهداشتی درمانی روستایی ارجاع داده می‌شوند، هفته‌ای یک بار هم پزشک از مرکز بهداشتی درمانی به خانه بهداشت رفته و بیمارانی را که بهورز لازم نبوده سریعاٌ ارجاع دهد، ویزیت می‌کند.
بعد از مرکز بهداشتی درمانی روستایی به سطح شهر می‌رسیم که به ازاء هر 12500 نفر یک پایگاه بهداشتی داریم که در آن‌ها عمدتاً خدمات زنان و مراقبت از مادران و کودکان و واکسیناسیون انجام می‌شود، که اکنون تغییر نام داده و به پایگاه‌های سلامت تبدیل شده‌اند، به ازاء هر 50 هزار نفر هم یک مرکز بهداشتی درمانی شهری داریم، گاهی مراکز بهداشتی درمانی شهری مانند شهید مدنی هم یک تعداد روستا را پوشش می‌دهند و هم شهر را، که به اینها شهری- روستایی می‌گویند، مثلاً مرکز بهداشتی شهید مدنی، کلاته را هم پوشش می‌دهد. اکنون مشاوره تغذیه و مشاوره روان هم وارد این مراکز شده و در این سطح خدمات می‌دهند.
تسنیم: در روستاهای شهرستان ورامین چند خانه بهداشت دایر است؟ آیا تمام روستاها پوشش داده می‌شوند؟
رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین: در سطح شهرستان ورامین 26 خانه بهداشت خدمات ارائه می‌دهند، و می‌توان گفت که همه روستاهای شهرستان ورامین شبکه بهداشت دارند و از این لحاظ کسری نداریم، روستاها هم دو بخش هستند یکی روستاهایی که جمعیت حدنصاب دارند و حداقل می‌توانیم در آنجا 700 پروند تشکیل دهیم و یکی هم روستاهایی که به حد نصاب نرسیده‌اند و به آن‌ها روستاهای قمر می‌گویند، که به عنوان مثال روستایی با 20 خانواده جمعیت که نزدیک هم هستند، در نظام سلامت برای آن‌ها خانه بهداشت تعریف نمی‌شود و آن‌ها به روستای مرکزی مراجعه کرده و در آنجا خدمات دریافت می‌کنند.
تسنیم: منظور از سطح‌بندی در شبکه بهداشت چیست؟
رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین: اکثر مردم هم به خدمات ابتدایی نیاز دارند، که در مراکز بهداشتی ارائه می‌شود که همان سطح یک می‌باشد، از بین اینها کسانی که نیاز به خدمات تخصصی داشته باشند به بیمارستان ضمیمه شبکه در آن شهرستان ارجاع داده می‌شوند که در شهرستان ما بیمارستان شهید مفتح است , در واقع بیمارستان سطح دو است. کسانی هم که نیاز به امکانات فوق‌تخصصی یا توان‌بخشی داشته باشند و بیمارستان سطح دو توان ارائه خدمات متناسب را نداشته باشد، به بیمارستان‌هایی در استان ارجاع داده می‌شوند، که به آن‌ها بیمارستان‌های سطح سه گفته می‌شود.
تسنیم: مزایای نظام سطح‌بندی چیست؟
رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین: نظام سطح‌بندی برای این است که هزینه‌ها کاهش پیدا کند، اگر نظام سطح‌بندی به طور کامل و جامع اجرا شود، یکی از پیشرفته‌ترین نظام‌های سلامت است که در جهت رساندن خدمات اولیه و تخصصی و فوق‌تخصصی به محیطی‌ترین بخش جامعه که روستاها باشند فعالیت می‌کند؛ که چنین نظامی در ورامین هم به همین نحو در حال اجراست. البته نواقصی در سطح دو و سه داریم که دولت باید به بحث تکمیلی بپردازد و در دستور کار آن‌ها هم قرار دارد، ولی هنوز آن‌طور که باید و شاید اجرا نمی‌شود.
تسنیم: آیا به تناسب تغییر بیماری‌ها در طول زمان، در برنامه‌های شبکه نیز تغییر ایجاد شده است؟
رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین: طرح‌ها و برنامه‌هایی داریم که در طول سال اجرا می‌شود که این طرح‌ها در بستر زمان در اثر نیازهایی که در جامعه به وجود می‌آید، برنامه‌ریزی شده و جزء برنامه‌های نظام شبکه وارد شده است، مثلاٌ زمانی برنامه‌های پیشگیری از بیماری‌های اعصاب و روان را نداشتیم اما اکنون این برنامه را داریم و در بیمارستان‌ها اجرا می‌شود.
در حال حاضر الگوی بیماری‌ها نیز تغییر کرده، زمانی الگوی بیماری‌ها بیماری‌های واگیر بود، مثلاً فلج، کزاز و سیاه‌سرفه داشتیم، اما الان بیماری‌های واگیر کنترل شده‌اند و مشکل اصلی بیماری‌های غیرواگیر است، مشکل اصلی اکنون دیابت، سوانح، بیماری‌های قلبی عروقی و اعصاب و روان است.
تسنیم: طرح تحول سلامت در منطقه در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین: طرح تحول سلامت در این دولت با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه بیمار فقط باید دغدغه بیماری خود را داشته باشد، کار از درمان آغاز شد، بودجه‌هایی برای آن در نظر گرفته شد، پرداختی‌های مردم را تا سه درصد پایین آوردند و هزینه‌های دولت بالا رفت که البته اینها هم در حقیقت متعلق به خود مردم است و از مالیات و انفال و درآمد نفت تأمین شده و برای خود مردم هزینه می‌شود.
در حوزه بهداشت هم کار در حال تکمیل است، دریافتی بیمه‌های پزشکان روستایی خیلی کم بود که بالا رفت، پایگاه‌های سلامت که به ازای هر 12500 نفر بود، تکمیل شده و مراقب سلامت در آن به صورت خرید خدمت از بخش خصوصی فعالیت می‌کند، مراکز بهداشتی درمانی کامل شده، تعمیرات مراکز بهداشتی درمانی و مراکزی که قدمت بالایی داشتند در حال انجام است، و به طور کلی ابتدا سطح یک و بعد از آن سطح‌های دو و سه در در دستورکار قرار دارد.
به طور کلی جمهوری اسلامی در حوزه خدمات بهداشتی اولیه خوب عمل کرده و شاخص‌های ما در سطح شاخص‌های جهانی قرار دارد. در شهرستان ورامین نیز تعداد مراکز درمانی کامل است، البته دو مرکز دیگر را هم پیشنهاد داده‌ایم، یکی در امرآباد که به فرمانداری پیشنهاد دادیم که یک زمین به ما معرفی کند و مصوب هم شده است و دیگری هم در بلوار رسالت است.
تسنیم: چگونه می‌توان وضعیت بهداشت و درمان را در شهرستان ورامین ارتقاء داد؟
رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین: حوزه سلامت این‌گونه نیست که به تنهایی بتوان رسالت خود را انجام داد، وقتی در مورد سلامت و امنیت صحبت می‌شود، در مورد تمام آحاد جامعه صحبت می‌شود، بنابراین در این حوزه همکاری‌های برون‌بخشی خیلی مهم است، مثلا اگر بخواهیم سوانح جاده‌ای را کنترل کنیم، شبکه بهداشت باید پایگاه‌های اورژانس جاده‌ای را تدارک ببیند، اما هماهنگی شهرداری، بخشداری، فرمانداری و نیروی انتظامی هم خیلی مهم است و شهرداری باید مسیر دیگری را تعبیه کند و دستگاه‌ها باید سوانح را کنترل کنند، آموزش و پرورش در حوزه آموزش باید فعال شود و فرهنگ و ارشاد هم باید کار فرهنگی انجام دهد، و از طرفی حوزه‌هایی که در اقتصاد نقش دارند، نیز باید همکاری کنند.
به طور کلی می‌توان گفت عوامل متعددی در سلامت نقش دارد، یکی از مشکلات ما این است که اداراتی که باید در امر بهداشت و درمان دخیل باشند به این باور نرسیده‌اند که باید مشارکت فعال داشته باشند، مثلاً در جلسات کارگروه سلامت هیچ‌گاه شهردار ورامین را ندیده‌ایم، نه این شهردار و نه شهردار قبلی و نه شهردار قبل از آن را، در صورتی که شهرداری یکی از رکن‌های اساسی است، یعنی اینکه هنوز آن‌طور که باید به اهمیّت سلامت پی نبرده‌اند و این بزرگ‌ترین مشکل ماست و این تنها مشکل ورامین نیست و در کل کشور کمابیش به همین صورت است.
ما توقع داریم که حداقل همه مدارس یک یا دو رابط سلامت داشته باشند که بتوانیم آموزش‌هایمان را در مدارس انجام دهیم، در واقع این ضعف تشکیلات آموزش و پرورش است و یک اداره به تنهایی نمی‌تواند همه این مأموریت‌ها را انجام دهد، مگر اینکه کار را به صورت آبشاری انجام دهیم، یعنی یک نفر را آموزش دهیم و او هم چند نفر دیگر را، تا به همین ترتیب به مدارس برسد و در نتیجه هر کدام از دانش‌آموزان سفیرانی در منازلشان بشوند.
تسنیم: درخواست شما از مسئولان و مردم در زمینه بهداشت و درمان چیست؟
رئیس شبکه بهداشت و درمان ورامین: تقاضای ما از مسئولان این است که باور کنند حوزه سلامت مختص یک اداره نیست و این را جدی بگیرند و با ما همکاری داشته باشند تا شاهد ارتقاء سطح سلامت باشیم.
مشکلات حوزه سلامت به علت اهمیّتی که دارد به راحتی به چشم می‌آید، ما می‌خواهیم مردم و مسئولان ابتدا واقعیت‌ها و امکانات را ببینند و اینکه نسبت به امکانات خدمات در چه سطحی ارائه می‌شود و بعد قضاوت کنند، چرا این همه بیماری که درمان می‌شوند، دیده نمی‌شود؟ باید ببینیم آیا 99 درصد مراجعان درمان نمی‌شوند یا اینکه برعکس و فقط برای یک درصد مشکل ایجاد می‌شود و ما آن یک درصد را می‌بینیم؟
انتهای پیام/
