«شعیب بهمن» کارشناس مسائل اوراسیا در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص روابط آتی ناتو و روسیه به دنبال به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا و خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، با اشاره به ضربه خوردن ناتو از روابط ترامپ با روسیه بیان داشت: دیدگاههای متفاوتی از گذشته تا به امروز درباره چگونگی روابط ناتو و آمریکا مطرح شده است. به نظر میرسد هرکدام از کشورهای عضو ناتو نیز از این نظر با یکدیگر اختلافنظر دارند.
وی با تأکید بر اینکه بین اروپا و آمریکا از گذشته درباره نحوه مواجهه با روسیه اختلاف نظر وجود داشت، بیان داشت: اوج این اختلافنظر در خصوص اوکراین مشاهده شد. علاوه بر این در بین خود کشورهای اروپایی نیز در خصوص نحوه مواجهه با روسیه در قالب ناتو اختلاف نظرهایی وجود داشت. برخی از کشورهای اروپایی عضو ناتو تمایل داشتند که فشار بیشتری بر روسیه وارد شود و روسیه را با تحریمهای بیشتری مواجهه کنند. از طرف دیگر برخی از این کشورها عقیده داشتند بهجای تقابل با روسیه باید تعامل با این کشور را افزایش داد.
کارشناس مسائل اوراسیا با بیان اینکه در حال حاضر تحولات مهمی در سطح بینالمللی در حال وقوع است، افزود: این تحولات میتوانند بر آینده سازمان ناتو و روابطی که میتواند با روسیه داشته باشد تأثیرگذار باشند. از یک طرف اظهارنظرهای ترامپ درباره ناتو مبنی بر اینکه این سازمان را به اندازه کافی کارآمد نمیداند و از طرف دیگر ترجیح و تمایل دولت جدید آمریکا برای برقراری ارتباط نزدیک با روسیه میتواند به نوبه خود به پیمان ناتو ضربه بزند و باعث ایجاد شکاف بین اروپا و آمریکا در خصوص نحوه رویارویی با روسیه شود؛ بنابراین از این حیث میتوان گفت ناتو تحولات سختی پیش رو خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه ناتو ممکن است تصمیمگیریهای سختی را در پیش داشته باشد، تأکید داشت: این سازمان درباره اینکه همچنان خود را در عرصههای بینالمللی پیرو سیاستهای آمریکا قرار دهد یا اینکه کشورهای اروپایی این توان را داشته باشند که با تجدیدنظر در پیمان ناتو یا اهداف سازمان ناتو همچنان همبستگی خود را حفظ کنند، شکافهای جدی وجود دارد. با این حال به نظر میرسد درباره سمت و سوی تحولات باید منتظر اقدامات عملی آمریکا درباره رابطه با ناتو و روسیه بود.
بهمن با توجه به اینکه اختلاف نظرهای آمریکا و کشورهای اروپایی خود بحث مهم دیگری است که در تحولات آینده تأثیرگذار خواهد بود، اشاره داشت: اختلاف نظرهای آلمان و فرانسه با آمریکا بعد از روی کار آمدن ترامپ شدت گرفته است. این موارد میتواند سرآغاز تحولات جدیدی در اروپا و نظام امنیتی حاکم بر یورو آتلانتیک باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که «ایجاد سیستم مستقل امنیتی در اروپا چه تحولی در مناسبات اروپا و روسیه شکل میدهد؟» یادآوری کرد: در مجموع در سالهای بعد از جنگ جهانی دوم، در دوره جنگ سرد و سالهای بعد از فروپاشی شوروی همواره اتحادی بین اروپا و آمریکا وجود داشت. این اتحاد در دوره جنگ سرد در قالب بلوک غرب خودنمایی کرد و در دوران پس از آن نیز اروپا سعی کرد با حفظ ناتو امنیت خود را از طریق مشارکت استراتژیک با آمریکا پیش ببرد. کشورهای اروپایی در عرصههای امنیتی خود تا حد بسیار زیادی نیازمند حمایت آمریکا هستند.
کارشناس مسائل اوراسیا با تأکید بر اینکه امروزه در ناتو کشورهایی مثل کشورهای اروپای شرقی که بعد از فروپاشی شوروی به ناتو پیوستهاند، ساختار دفاعی چندان قدرتمندی ندارند، افزود: قطعاً این کشورها در برابر روسیه نیز در یک درگیری احتمالی هیچ توان دفاعی خاصی ندارند. روسیه به همان راحتی که شبه جزیره کریمه را به خاک خود ضمیمه کرد، میتواند کشورهای اروپای شرقی را نیز به خاک خود الحاق کند. این در صورتی است که بخواهد چنین سیاستی را در پیش بگیرد.
وی با بیان اینکه از طرف دیگر تعدادی از کشورهای اروپایی انتقادات جدی نسبت به نحوه عملکرد ناتو و همچنین نحوه تعامل با روسیه دارند، مطرح کرد: به عنوان مثال راستگراها و چپگراهایی که امروزه قدرت آنها در کشورهای اروپایی در حال افزایش است، معتقدند که در درجه اول کشورهای اروپای غربی در قالب ناتو، هزینه تنشهای تاریخی بین کشورهای جدا شده از شوروی با روسیه را میپردازند. آنها در وهله دوم اعتقاد دارند که اساساً اروپا نباید دارای این درجه از تنش با روسیه باشد و میتواند با روسیه همکاری کند.
بهمن با اشاره به اینکه اگر آمریکا بخواهد به نوعی ناتو را تضعیف کند و یا ساختار ناتو را به هم بزند، به نظر میرسد کشورهای اروپایی قدرت زیادی برای تشکیل سازوکار مشابه ناتو را نخواهند داشت، تأکید داشت: مقامات اطلاعاتی و امنیتی انگلیس بعد از اتفاقاتی که در اوکراین به وقوع پیوست، برآورد کردند که اگر روسیه بخواهد بخشی از اروپا را تحت تصرف درآورد، میتواند ظرف یک هفته به این هدف برسد. این برآوردها نشان میدهد که روسها از قدرت و توانایی نظامی بسیار بالایی برخوردار هستند و اگر اروپا از طریق آمریکا حمایت نشود، با چالشهای امنیتی بیشماری روبهرو خواهد شد و یک اروپای تضعیفشده در برابر روسیه وجود خواهد داشت.
انتهای پیام/