«قهرمان نورانی»، کارشناس روابط بینالملل در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص همگرایی تاجیکستان و عربستان و اقدامات ریاض در این کشور، با اشاره به گرفتاری تاجیکستان در توطئه عربستان خاطرنشان کرد: بعد از فروپاشی شوروی، برخی دولتها تلاش کردند که از خلأ معنوی و دینی در جمهوریهای بهجامانده از شوروی سابق بهویژه در مناطق آسیای مرکزی و قفقاز استفاده کنند و ایدئولوژی مورد نظر خود را در این جغرافیا نشر دهند، در این راستا از شیطانپرستی گرفته تا انواع و اقسام طریقتهای مذهبی غیربومی وارد این مناطق شدند.
وی با اشاره به اینکه میتوان ورود ایدئولوژی سلفی ــ وهابی را نیز در راستای مذکور برشمرد، افزود: به این معنا که این دولتها عمدتاً از ضعف اقتصادی و بیکاری رنج میبردند و البته الآن نیز شرایط آنها چندان تفاوتی نکرده است؛ بنابراین عربستان در این شرایط مترصد است تا با وعده و وعید و کمکهای اقتصادی آنها را بهسمت خود بکشاند و بهراحتی بتواند ایدئولوژی مورد نظر خود را بهویژه در آسیای مرکزی و قفقاز که حوزه تمدنی ایران محسوب میشوند، منتشر کند.
کارشناس روابط بینالملل با بیان اینکه آسیای مرکزی هارتلند لقب گرفته بود، خاطرنشان کرد: این منطقه زمانی محل رقابت روسیه و بریتانیا بود و آنها در قرن هجدهم رقابتهای فشردهای داشتند، در واقع نفوذ به این منطقه برای بازیگران بینالمللی و منطقهای بسیار حائز اهمیت است. یکی از این بازیگران عربستان است که بهانواع مختلف تلاش میکند تا بر آسیای مرکزی سیطرهای پیدا کند و از آن نقطه از خشونتهایی که نسبت به جمهوری اسلامی ایران دارد، بهرهبرداری کند. جمهوری تاجیکستان یکی از این کشورها است.
وی با اعلام اینکه تاجیکستان یک جمهوری لائیک است و حتی نشر معارف قرآنی نیز در آنجا با محدودیتهای جدی مواجه است، بیان داشت: دولت این کشور بهشدت تلاش میکند هر نوع فعالیت در جهت گسترش اسلام سیاسی را متوقف کند و برخورد با رهبران حزب اسلام نیز به همین دلیل بود. البته آنها برای برخورد با این حزب بهانهای داشتند و آن سفر یکی از مقامات حزب اسلام به تهران بود که آنها را خشمگین کرد. تاجیکستان با تحریک دولتهایی مانند عربستان مواضع نسنجیدهای را اتخاذ کرد که از جمله دانشجویانی را که برای تحصیل به ایران سفر کرده بودند، فراخواند.
نورانی با تأکید بر اینکه دولت ایران میداند که این تصمیم تاجیکستان مربوط به خود آنها نیست، اشاره داشت: تاجیکها با تحریک اجانب این تصمیم را گرفتهاند؛ بنابراین موضع تاجیکستان یک موضع مستقل نیست. آنها برای حفظ حاکمیت خود بهخاطر شکافهای درونی و عدم انسجام ملی، ضعف اقتصادی و فساد اداری و نظام دیکتاتوری که در آنجا حاکم است، نیاز به حمایت خارجی دارند؛ بنابراین عربستان در این زمینه از انگیزه کافی برخوردار است تا به کمک نظام لائیک تاجیکستان برسد.
وی با توجه به اینکه مقامات تاجیک در این راستا از تبلیغات دروغین علیه ایران ابایی ندارند، تأکید داشت: همواره رفتارهای نسنجیده این دولتها با بزرگواری ایران روبهرو شده است. ایران سعی میکند در برابر رفتار نسنجیده آنان موضع نگیرد. نباید فراموش کرد که تاجیکستان در سال 1994 درگیر جنگ داخلی بود و با میانجیگری ایران توانست به جنگ داخلی خود پایان دهد و مردم این کشور پس از ماهها جنگ توانستند روی آرامش را ببینند. همه این مسائل در روابط ایران و تاجیکستان وجود دارد.
کارشناس روابط بینالملل راجع به خدمات ایران در تاجیکستان گفت: کمکهای ایران در ساخت سد و نیروگاه سنگتوده و تونل انزاب (استقلال) که شمال و جنوب تاجیکستان را به هم متصل میکند، از جمله خدمات ایران به تاجیکستان است؛ اما بنا به دلایلی که ذکر شد، تاجیکستان در توطئه عربستان گرفتار شده است، کما اینکه مشابه این قضیه در کشورهای دیگر نیز مشاهده میشود، بهعنوان نمونه سفر اخیر «علی حسناف»، معاون نخستوزیر آذربایجان به ریاض و دیدار وی با مقامات عربستان از جمله آنها است.
وی با یادآوری اینکه رژیم عربستان برخی از تجزیهطلبهای ایرانی را در حج پارسال مورد تفقد قرار داده بود، مطرح کرد: بر این اساس ریاض از تمامی ابزارها برای به ستوه آوردن ایران استفاده میکند و به نظر میرسد اشتباه دولتها در این بازی باعث نفوذ افکار سلفی ــ وهابی به دستگاههای دولتی و مساجد میشود. این مسائل از جانب اقدامات و کمکهای مالی عربستان پیش میآید.
نورانی با تأکید بر اینکه کمکهای مالی ریاض هیچوقت بدون تمنا نبوده است، ارزیابی کرد: این کمکها بعداً باعث دردسر بزرگی برای دولتها خواهد شد، کما اینکه خود آسیای مرکزی بستر مناسبی برای رشد افکار افراطگرایانه از نوع سلفی وهابی است؛ بنابراین حتی روسیه که متحد تاجیکستان است، تداوم این روند را تحمل نخواهد کرد؛ چراکه رشد افراطگرایی در آسیای مرکزی بهعنوان خطر امنیت ملی برای روسها محسوب میشود.
انتهای پیام/*