«سید مهدی نبوی»، کارشناس غرب آسیا و پژوهشگر موسسه آیندهپژوهی جهان اسلام در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص دیدار رئیس جدید سازمان سیا از عربستان، با اشاره به اهداف اصلی سفر منطقهای مایک پمپئو بیان داشت: اهداف سفر منطقهای رئیس سازمان سیا را باید از جنبههای مختلفی بررسی کرد. هدف این سفر در وهله اول میتواند باز شکلدهی روابط دوجانبه ایالاتمتحده با متحدان کلاسیک خود در منطقه باشد.
وی با توجه به سفر مایک پمپئو به آنکارا یادآوری کرد: روابط آمریکا با ترکیه در اواخر دوره اوباما بر سر مسائلی چون درخواست استرداد گولن، حمایت آمریکا از کردها و چرخش ترکیه به سمت روسیه در موضوع بحران سوریه دچار چالش شده بود و رئیس سازمان جاسوسی دولت ترامپ سعی دارد با طرح مسائلی مانند تهیه راهبرد مشترک برای مبارزه با داعش و راهکار حل بحران سوریه و ... به عنوان اهداف اعلامی این سفر، در کنار استفاده از ترکیه به عنوان یک کارت بازی قدرتمند در منطقه، اصطکاک میان سیاستهای دو کشور را کاهش دهد.
پژوهشگر موسسه آینده پژوهی جهان اسلام با بیان اینکه مسئله مذکور در خصوص کشورهای عربی منطقه نیز صادق است، گفت: اظهارات ترامپ مانند اینکه کشورها باید هزینه امنیت خود را بپردازند و یا ارسال پالس همکاری احتمالی با روسیه و ... نوعی ابهام و نگرانی در کشورهای حاشیه خلیج فارس به خصوص عربستان ایجاد کرده بود و سفر رئیس سازمان اطلاعات آمریکا در راستای اطمینان بخشی به متحدان سنتی آمریکا در منطقه است. به خصوص اینکه این کشورها مهمترین مشتریان صنایع تسلیحاتی آمریکا هستند.
وی با اشاره به جنبه دیگر سفر رئیس جدید سازمان سیا به منطقه بیان داشت: احتمالاً این سفر همچنین تلاشی برای عمق بخشی به روابط میان ترکیه و عربستان با رژیم صهیونیستی است. بقای رژیم صهیونیستی همیشه جزو اولویتهای آمریکا در منطقه بوده و این امر در گرو حفظ، گسترش و تعمیق روابط این رژیم با کشورهای منطقه مانند ترکیه و عربستان و ... است و رئیس سیا احتمالاً پیامها و رایزنیهایی را نیز در این خصوص داشته است.
نبوی در پاسخ به این پرسش که «آیا سفر مایک پمپئو به ریاض حاکی از برنامه مشترک واشنگتن و ریاض برای همکاری منطقهای است؟ اهم برنامههای طرفین چیست؟» اشاره داشت: واقعیت این است که واشنگتن ایران را مهمترین مانع بر سر اهداف خود در منطقه میداند و عربستان نیز در عرصههای مختلف منطقهای که اتفاقاً منافع آمریکا نیز در آن مطرح بوده، از ایران شکست خورده است. حال دولت جدید آمریکا تمایل دارد تا نشان دهد که در منطقه سیاست عملگرایانه تهاجمی را برخلاف اوباما خواهد داشت. از این رو این سفر میتواند آغاز یک همکاری مشترک در منطقه علیه ایران باشد.
وی با بیان هدف اصلی این همکاری مطرح کرد: هدف اصلی، تشدید ایران هراسی و احتمالاً تلاش برای شکلدهی نوعی ائتلاف امنیتی منطقهای علیه ایران است تا محیط پیرامونی ایران را امنیتی کرده و از این طریق ایران را به چالش کشیده و هزینههای امنیتی ایران را افزایش دهد و بتواند اجماعی منطقهای را نیز علیه ایران شکل دهد.
کارشناس غرب آسیا در پاسخ به پرسش «رئیس جدید سازمان سیا در دیدار با ولی عهد عربستان مدال «جرج تنت» را به دلیل آنچه «مبارزه با تروریسم» نامیده شده، به وی اهدا کرد. آیا این موضوع با ادعاهای ترامپ مبنی بر مبارزه با تروریسم سازگار است؟» تأکید داشت: اهدای مدال «جرج تنت» به ولیعهد عربستان برای «مبارزه با تروریسم» نیز از طنزهای تلخ تاریخ است که بازیگران آن فقط آمریکا و عربستان میتوانند باشند. عربستان حامی اصلی مادی و معنوی گروههای تروریستی در منطقه است و جنایات این کشور در حمله نامشروع به یمن مصداق بارز تروریسم دولتی است.
وی با توجه به تعریف مقامات آمریکایی از تروریسم بیان داشت: ادعای مبارزه با تروریسم چه از طرف ترامپ و چه از جانب هر کس دیگری صرفاً بر مبنای منافع ایالات متحده است و نه منطق انسانی و اخلاقی یا حقوق بینالملل؛ بنابراین اعطای این مدال، نشانهای بارز از استاندارد دوگانه مقامات آمریکایی در خصوص مبارزه با تروریسم است.
پژوهشگر موسسه آیندهپژوهی جهان اسلام در پاسخ به این پرسش که «همگرایی واشنگتن و ریاض چه تأثیری بر تروریسم منطقهای خواهد داشت؟» گفت: واشنگتن و ریاض اهداف مشترکی در منطقه دارند که اساس آن تقابل با محور مقاومت به رهبری ایران است و زمین اصلی این تقابل در حال حاضر سوریه و عراق است. اساساً شکلگیری گروههای تروریستی و قدرت گرفتن آنها در این منطقه بدون حمایتهای معنوی، مالی و تسلیحاتی آمریکا و متحدان منطقهای خود از جمله عربستان اصلاً امکانپذیر نبود.
وی با اشاره به اینکه تا زمانی که گروههای مذکور کارکرد خود را به عنوان پیاده نظام محور غربی- عربی داشته باشند، از حمایت آمریکا و عربستان برخوردار خواهند بود، ارزیابی کرد: همگرایی عربستان و آمریکا مطمئناً در چارچوب حمایت از گروههای تروریستی خواهد بود و واشنگتن در تلاش است تا ریاض همچنان به عنوان عقبه فکری و بازوی مالی این گروهها عمل کند تا با حفظ ناامنی در منطقه بتوانند طرحهای خود را به سرانجام برسانند.
انتهای پیام/