به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، نگرانیهای رهبران اروپایی از آینده مناسبات با دولت جدید آمریکا در طی هفتههای گذشته به صورت آشکاری اعلام شده است. این موضوع سبب شده که تحلیلگران آینده پر ابهامی را در روابط طرفین ترسیم سازند. بر این اساس سناریوهای مختلفی برای مناسبات اتحادیه اروپا با آمریکا متصور است. لازم به ذکر است که مسئله اوکراین و تحریمهای روسیه از مهمترین مسائل تأثیرگذار در روابط اروپا و آمریکا است.
طبق سناریوی اول میتوان گفت که با پایان مراحل برگزیت، مناسبات طرفین رو به سردی گرایش پیدا میکند و اتحادیه اروپا ناچار است که به دنبال ایجاد سیستم امنیتی و دفاعی مستقل از ناتو برای خود باشد. این دیدگاه معتقد است که مواضع دولت ترامپ زمینههای این جدایی را فراهم میسازد. به عنوان نمونه اروپاییها مخالف افزایش سهم خود در هزینههای ناتو هستند.
سناریوی دوم معتقد است که اروپا طی سالهای آینده از ایجاد سیستم امنیتی مستقل ناتوان است؛ لذا آنها ناچار هستند که برای تأمین امنیت خود زیر چتر ناتو باقی مانند. طبق این سناریو خروج اتحادیه اروپا از چتر حمایتی آمریکا و ناتو موجب بیثباتی این اتحادیه خواهد شد که کشورهای اروپایی به هیچ نحو با این قضیه موافق نیستند. موافقان سناریوی دوم معتقد هستند که اختلافهای طرفین در یک روند میتواند حلوفصل شود و کشورهای اروپایی از لحاظ امنیتی نیازمند حمایتهای آمریکا باقی خواهند ماند.
سناریوی سوم در این زمینه بر این نکته تأکید دارد که گرچه اروپاییها از لحاظ امنیتی نیازمند تداوم حمایتهای ناتو و آمریکا هستند؛ اما این موضوع نمیتواند به حلوفصل مسائل طرفین منتهی شود. شکافهای موجود در روابط اروپا و آمریکا تازگی ندارد و روی کار آمدن دولت جدید آمریکا روند برطرف شدن تنشها را کند کرده است؛ بنابر این مناسبات اروپا با واشنگتن ادامه پیدا میکند؛ اما این روند به حل اختلافات منجر نخواهد شد.
بر اساس سناریوی سوم میتوان گفت که تداوم حالت کنونی در روابط اروپاییها و آمریکایی مطلوب اتحادیه اروپا نیست، بلکه ادامه چنین روندی به دنبال فشارهای وارد شده به این اتحادیه است. به نظر میرسد این سناریو به خوبی میتواند مناسبات واشنگتن با آمریکا را توضیح دهد.
سناریوی منتخب در این میان سومین سناریو است که همزمان با در نظر گرفتن اختلافات طرفین، حلوفصل آنها را در کوتاه مدت بعید خوانده است. با این حال این وضعیت نامطلوب برای اروپاییها ادامه خواهد داشت تا اینکه تحولات جدیدی در مناسبات طرفین به وقوع بپیوندد. اگر اروپاییها در حال حاضر نقش خود را در کنار واشنگتن تعریف میکنند، به معنای مناسبات استراتژیک آنها نیست؛ چراکه اهداف اروپاییها لزوماً در راستای اهداف آمریکاییها نیست.
تفاوت در اهداف سیاست خارجی طرفین نیز برخاسته از اختلاف منافع آنها است. بیشک واشنگتن و اتحادیه اروپا منافع مشترکی برای خود تعریف نکردهاند که بر اساس آن اهداف سیاست خارجی خود را تنظیم کنند. تفاوت دیدگاه نسبت به برجام از مهمترین نمونههای اختلاف طرفین است. اروپاییها خود را به این توافق بینالمللی پایبند میدانند؛ اما رفتارهای آمریکا لزوماً چنین تعهدی را نشان نمیدهد.
گرچه تداوم اختلافات بین اروپا و واشنگتن میتواند به شکاف هرچه بیشتر میان آنها ختم شود؛ اما بعید است که چنین شکافی به گسست مناسبات مبدل شود. عدم گسست مناسبات نیز به معنای روابط استراتژیک آنها نیست؛ بنابراین به نظر میرسد طرفین به این نتیجه رسیدهاند که روابط آنها از سر اختیار نیست، بلکه نیاز طرفینی موجب عدم گسست این مناسبات است. بر این اساس میتوان گفت که دوستی اروپا و آمریکا ادامه دار و پر چالش است.
یادداشت: رامین ولیزاده میدانی
انتهای پیام/