تفاوت زبان مادری با زبان خانه

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، یحیی مدرسی - استاد پیشکسوت زبان شناسی ضمن تبریک روز جهانی زبان مادری ابراز امیداری کرد که همه زبان‌ها دارای جایگاه و شان و منزلت مناسب باشند.

مدرسی - اقدامی که یونسکو در طول چند دهه گذشته انجام داد را گام مهمی در حفظ شان و منزلت زبان‌های بومی و گویندگان آن زبان‌ها دانست و با اشاره به بی‌مهری به زبان‌ها و لهجه‌های منطقه ای و اقلیتی گفت: زبان خانه گاه الزاماً زبان مادری نیست و زبان نخست هم الزاما زبان خانه نخواهد بود، هر چند این زبان‌ها شباهت‌ها و همپوشانی‌های معنایی داشته اما تفاوت‌هایی نیز دارند.

وی در نشست نقش زبان‌های محلی در مقابل زبان فارسی که توسط پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه‌ها و متون و به مناسبت روز زبان مادری به همت پژوهشگاه میراث فرهنگی برگزار شد، در تعریف زبان مادری گفت: این زبان در سنین کودکی و چند سال نخست زندگی آموخته می‌شود.

مدرسی افزود: اگرچه به نظر می‌آید یونسکو در ابتدا اصطلاح زبان مادری را به طور عام و برای همه زبان‌ها به کار برد اما امروز مفهوم عام زبان مادری به سمت مفهومی خاص تر یعنی زبان‌های اقلیت که گاه در معرض نابودی هستند، پیش رفته است.

این استاد پیشکسوت زبان شناسی، با اشاره به اینکه زبان‌های اقلیت، یا از نظر تعداد گوینده کم هستند یا از نظر جایگاه اجتماعی و سیاسی در موقعیت متزلزلی قرار دارند، گفت: این زبان‌ها هر روز در کنار زبان‌های ملی پر قدرت قرار می‌گیرند که به نوعی نماد ملیت و هویت ملی محسوب می‌شوند.

مدرسی عنوان کرد: زبان ملی به عنوان زبان اصلی یک دولت ملت پذیرفته می‌شود و می‌تواند محور تجمع و وحدت یک ملت باشد. 

داد و ستد زبان‌ها در دنیای امروز

به گفته مدرسی، در جهان امروز، با این همه رسانه  نمی‌توان زبان‌ها را منفرد کرد چرا که زبان‌ها در ارتباط با هم قرار می گیرند و همین امر باعث ایجاد داد و ستد می‌شود اما این داد و ستد برابر نیست.

وی افزود: زبان‌های پرقدرت به تدریج زبان‌های اقلیتی را به مدار خود جذب کرده و این زبان‌ها به تدریج از اصالت اولیه خود دور شده و به سمت زبان پرقدرت حرکت می‌کند.

مدرسی - حقوق زبانی را به عنوان بخشی از حقوق بشر عنوان کرد و گفت: حقوق زبانی به شرط آن که وحدت و انسجام را خدشه دار نکند باید پاس داشته شوند.

وی با اشاره به وجود دو رویکرد کلی درباره زبان گفت: رویکرد وحدت گرا که دغدغه وحدت ملی دارد و ممکن است، هر نوع تنوع زبانی را باعث گسست وحدت ملی بداند و رویکرد تکثر گرا و چند صدایی که معتقد است باید به همه زبان‌ها توجه و از آنها حفاظت کرد.

انتهای پیام/