به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا سنت حسنه وقف یکی از مصادیق بارز باقیاتالصالحات است؛ در قرآن کریم آیهای صریح که بر وقف دلالت کند، وجود ندارد اما دانشمندان مسلمان و مفسران قرآن کریم از کلیات برخی مفاهیم اخلاقی که در قرآن ذکر شده چنین دریافتهاند که وقف مورد تأیید قرآن کریم است چرا که اعمال خیر و صالح همواره در آیات این کتاب شریف و نورانی ستوده شده و به طور عموم هر آنچه که بر انجام کارهای نیکو و تشویق بدان دلالت داشته باشد، بر وقف نیز دلالت میکند؛ به تعبیر دیگر میتوان گفت که روح وقف مورد تأیید قرآن کریم قرار گرفته است.
پیامبر اکرم (ص) و اهلبیت ایشان در زمان حیات گهربار خویش نه تنها در پی احسان و نیکی به مسلمانان بودند بلکه به دلیل آیندهنگری و تأمین منافع و مصالح مسلمانان بصورت عملی به دیگران سنت حسنه وقف را آموزش میدادند و آنها را برای انجام چنین سنت حسنهای تشویق میکردند.
همانطور که اشاره شد، گذشته از این که پیامبر اسلام و خاندان آن حضرت، درباره وقف مردم را تشویق میکردند، طبق احادیث معتبر و مدارک تاریخی، خود از نخستین کسانی بودند که اقدام به وقف املاک شخصی کرده و آثار خیری به عنوان وقف برای مردم بعد از خود به جای گذاشتند و وقفنامههایی تنظیم کردند.
از جمله خاندان اهلبیت (ع) که موقوفاتشان ثبت شده حضرت فاطمه (س) است.
این وصیتنامهای است که فاطمه (س) دختر محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) در مورد مال خود در صورت درگذشتش نوشته است:
حضرت فاطمه (س) وصیت کرد که از میوههای (درختانش) هر سال در ماه رجب پس از کسر هزینه آبیاری و سایر هزینههای کشت و بهرهبرداری از طرف او هشتاد اوقیه (هر اوقیه وزنه ای معادل هفت مثقال) صدقه داده شود؛ همچنین فاطمه (س) وصیت کرد که عموم میوههای (درختانش) و محصول گندمش در سال آینده هنگام درو در راه خدا انفاق شود.
حضرت فاطمه (س) وصیت کرد که 45 اوقیه به همسران پدرش محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) و 50 اوقیه به فقرای بنی هاشم و بنی عبدالمطلب پرداخت شود.
حضرت فاطمه (س) در مورد اصل مال خود در مدینه نوشت که: چون علی(علیه السلام) از او خواسته است او را متولی اموالش قرار دهد تا اموال او را با اموال رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) یکجا جمع کند تا متفرق نشود، از این رو علی (علیه السلام) را مادامی که زنده است متولی اموالش قرار داد و وصیت کرد که اگر برای او حادثهای پیش آید آن را به دو فرزندش حسن (ع) و حسین (ع) تحویل دهد تا آن دو، متولی آنها باشند.
حضرت فاطمه (س) میگوید: من اموالم را به علی بن ابیطالب تحویل دادم و اختیار آن را به او سپردم تا اموال من و پدرم، محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) در اختیار او باشد و از هم جدا نشود.
علی (ع) از طرف من از عواید این اموال، آنچه من گفتهام و صدقه قرار دادهام میپردازد و وقتی که صدقه آنها را در راه خدا پرداخت و آنچه گفته بودم ادا کرد اختیار دست خدای تعالی در دست علی است تا هر چه خواست و در هر جا خواست صدقه و انفاق کند و هیچ باکی بر او نیست؛ اگر برای علی (ع) حادثهای پیش آید همه اموال را چه مال من و چه مال محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) را به دو فرزندم حسن (ع) و حسین (ع) تحویل دهد و آن دو هرگونه خواستند از محل آنها انفاق و صدقه میکنند و هیچ باکی بر آنها نیست.
حضرت فاطمه (س) در ادامه وصیتنامه خود اموال و اثاثیهای را برای دختر ابوذر غفاری وقف کرده و آنگاه افزوده است: «اگر یکی از کسانی که برای او چیزی وصیت کردم، پیش از این که به او پرداخت شود بمیرد،سهم او به فقرا و مساکین پرداخت شود.»
در پایان وصیتنامه آمده است که مقداد بن اسود و زبیر بن عوام شاهد آن هستند و آن را علی بن ابیطالب (علیه السلام) نوشته است.
منبع: کتاب وقف و اهمیت آثار معنوی و مادی آن، حجتالاسلام محمود اسدپور، ص 163 تا 168
انتهای پیام/