دستاوردهای منطقه ای ایران فراتر از قد و اندازه عربستان است

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری به نقل از روزنامه الاخبار، عربستان در طول شش سال بحران سوریه تلاش کرد گروههای مختلف را تحت حمایت مالی و تسلیحاتی خود قرار داده و با استفاده از مرزهای همسایه سوریه وارد این کشور کند تا نقشه سرنگونی نظام بشار اسد را تحقق بخشد  اما اکنون همزمان با هفتمین سال بحران سوریه، نقشه های ریاض علیه سوریه خنثی شده و صدای عادل الجبیر وزیر خارجه این کشور مبنی بر لزوم سرنگونی بشار اسد شنیده نمی شود.

تغییرات ژئو استراتژیک منطقه در طول سال های بحران سوریه

بحران سوریه در حالی وارد هفتمین سال خود می شود که این کشور و نیز منطقه با تغییرات ژئو استراتژی روبه رو است که بخش قابل توجهی از آن به کشمکش عربستان و ایران اختصاص دارد.

مشوق های سعودی به دمشق برای قطع ارتباط با تهران

پیش از آغاز بحران سوریه، در اواخر سال 2009 که دوره بهبود روابط سوریه و عربستان بود، ریاض آشکارا در تلاش برای تاثیرگذاری بر تصمیمات دولت سوریه در قبال روابط آن با تهران برآمد  و در این راه مشوق هایی را به دمشق عرضه کرد تا از محور مقاومت که پس از شکست اسرائیل در جنگ 2006،  رو به هرچه قوی تر شدن بود، دست بردارد

این در خواست عربستان در اصل ریشه آمریکایی داشت به این معنی که کالین پاول وزیر خارجه پیشین آمریکا در پی جنگ عراق در سال 2003 دمشق را به جدا شدن از محور مقاومت فراخواند .

اوج شدت مواضع ریاض علیه دمشق

درست  است که ائتلاف بشار اسد با ایران همواره موجب نارضایتی عربستان بوده و شدت مواضع ریاض علیه دمشق را به دنبال داشته است، اما این شدت مواضع در سال 2011 به اوج رسید و عربستان سخت در تلاش برای ایجاد ائتلاف گسترده با مشارکت کشورهای متعدد برآمد تا از این راه هدف سرنگونی نظام حاکم سوریه را با توسل به گزینه نظامی تحقق بخشد.

ریاض در این راه از گروههای مسلح حمایت تسلیحاتی و مالی بعمل آورد و علاوه بر این زمینه ورود آنان به سوریه از طریق کشورهای همسایه را فراهم کرد.

عربستان حتی در طول شش سال بحران سوریه از تلاش برای متقاعد کردن بشار اسدد به دوری از ایران و در مقابل ارائه کمک برای پایان بحران و بازپس گیری مناطق از دست رفته ، دست برنداشت و این موضوعی است که بشار اسد بارها آن را در مناسبت های مختلف تکرار کرد که آخرین مورد آن گفت وگو با یک روزنامه روس در اکتبر گذشته بود.

جنگ غیرمستقیم عربستان علیه ایران در خاک سوریه

از همین رو می توان گفت سوق یافتن ریاض به قلب جنگ سوریه در طول شش سال گذشته در بیشتر موارد بخشی از جنگ غیر مستقیم عربستان علیه ایران و در چارچوب جنگ های نیابتی ریاض علیه تهران بود.

در یکی از اسناد وزارت خارجه عربستان که پایگاه ویکیلیکس در سال 2015 آن را  برملا کرد، صورت جلسه یکی از نشست های کمیته مقدماتی وابسته به کمیته عالی بررسی موضوعات مرتبط با تهدیدهای ایرانی در فوریه 2012 برملا شده است با این مضمون که یکی از اعضای این کمیته حضور در جنگ و بحران سوریه را نبرد با ایران برشمرد و تاکید کرد نباید این نبرد با شکست روبه رو شود زیرا در این صورت نتایج و خطراتی را در پی خواهد داشت که چه بسا امنیت ملی عربستان و منابع راهبردی آن را به طور مستقیم تهدید کند.

در چارچوب همین رویکرد، ریاض تلاش کرد هدف مورد نظر خود در سوریه یا همان سرنگونی نظام حاکم آن را تحقق بخشد.

زهران علوش مهره سعودی در سوریه

تلاش های اطلاعاتی  ربستان در آغاز سال 2012 بر تشکیل گروههای نظامی در اطراف دمشق و شرق غوطه و نیز درعا و اطراف آن در جنوب سوریه متمرکز شد و در این زمینه ریاض به زهران علوش برای تحقق اهداف خود و رسیدن به دمشق امید بست، در نتیجه فرودگاه و اطراف آن را هدف قرار داد تا روند حمایت ایران از نظام حاکم سوریه را متوقف کند.

بندر بن سلطان مهندس بحران آفرینی ریاض در سوریه

ریاض همزمان با این اقدامات مراقد شیعه و نیز کاروان های زائران را هدف قرار داد و در بحبوحه تنش آفرینی ریاض در سوریه، در  سال 2012 نام بندر بن سلطان رئیس پیشین سرویس اطلاعات سعودی و برادرش سلمان (معاون وزیر دفاع) در مهندسی نقش عربستان در سوریه رو شد.

در همین ارتباط روزنامه نیویورک تایمز در آغاز سال 2016 به نقل از منابع سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا اعلام کرد که بندر بن سلطان تلاش کرد با تهیه محموله های سلاح از کشورهای اروپای شرقی بخش زیادی از آن را از طریق فرودگاه تبوک به  اردن ارسال کند تا از آنجا به جبهه جنوبی سوریه منتقل شود؛ جایی که محور بررسی مراکز تحقیقاتی آمریکا و اسرائیل در خصوص بحران سوریه بود.

تلاش های بی حاصل ریاض در سوریه

عربستان همچنین با استفاده از گروههای مسلح تحت حمایت خود از طریق مرزهای ترکیه، در جبهه های شمالی و مرکزی سوریه حضور یافت اما نقش آن در این مناطق در مقایسه با ترکیه محدود بود هرچند عربستان همواره تلاش کرده است در جبهه هایی که ایرانی ها حضور دارند، حضور داشته باشد.

از دست رفتن تمام برگ های برنده عربستان در سوریه

امروز با گذشت شش سال از جنگ و بحران در سوریه، عربستان پس از اختصاص هزینه های بی حاصل برای سرنگونی نظام حاکم و از بین بردن نقش ایران، از سوریه دست خالی بیرون آمده است به اضافه اینکه حضور روسیه در سوریه موجب خنثی شدن بسیاری از نقشه های سعودی- ترکی در سوریه شد و ریاض تقریبا تمام برگه های برنده خود در سوریه را از دست داد و برای بازگشت به سوریه باز به خانه تکیه بر نقش آمریکا بازگشت.

این در حالی است که اخیرا صدای عادل الجبیر وزیر خارجه سعودی مبنی بر لزوم کناره گیری بشار اسد از قدرت فروکش کرده است و شنیده نمی شود.

در سطح داخلی سعودی نیز ناکامی در تحقق اهدافی که عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه متوفی سعودی آرزوی آن را در سر داشت، موجب کنار زدن کامل بندر بن سلمان از صحنه و برکناری برادرش سلمان از پست خود شد و محمد بن نایف پرونده سوریه را به دست گرفت که این اقدام نیز در نهایت موجب از بین بردن آینده سیاسی در مسیر قدرت شد و مجموعه شکست هایی را برای محمد بن نایف به دنبال داشت که شانس او برای رسیدن به پادشاهی پس از ملک سلمان را کاهش داد آن هم در شرایطی که محمد بن سلمان همچنان گوی سبقت را از او ربوده است.

در این میان دستاوردهای منطقه ای ایران فراتر از قد و اندازه عربستان بوده است تا جایی که موجب نگرانی اسرائیل و آمریکا شده است.

انتهای پیام/