به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، «سیستان و بلوچستان، مقصد گردشگری ناشناخته کشور» برای نخستین بار چند ماه قبل توسط علیاوسط هاشمی استاندار سیستان و بلوچستان مطرح شد طرحی که قرار است بخشی از ناگفتهها و ناشناختههای استان را به مردم سراسر کشور معرفی کند.
به طور کلی ظرفیتهای گردشگری سیستان و بلوچستان شامل بخشهای «طبیعی-تاریخی» و «هنری-اقتصادی» است؛ در بخش طبیعی جاذبههای تالابی و مناطق نمونه گردشگری از یک سو و وجود زیستگاههای جانواران نادر از سوی دیگر به عنوان بخشی از ناشناختههای استان محسوب میشود.
وجود تنها زیستگاه تمساح ایرانی موسوم به «گاندو»، انواع باغات میوههای گرمسیری و جنگلهای «حرا» از جمله ظرفیتهای گردشگری موجود در یکی از شهرستانهای 19گانه سیستان و بلوچستان، یعنی «سرباز» است. این شهرستان به واسطه این توانمندیها و جلوههای بصری و فرهنگی فراوان، به هندوستان کوچک معروف است.
پوشاک، نواهای موسیقایی و غذاهای تند نمونهای از ویژگیهای فرهنگی مشابه این منطقه جنب حارهای با شبه قاره هند است که تولیدات کشاورزی و باغی شامل انبه، چیکو، پاپایا و مرکبات از عناصر دیگر تشکیل این پیوند ظاهری و مشترک 2 منطقه محسوب میشود.
بازدید امن از تنها زیستگاه تمساح ایرانی
امسال سازمان محیط زیست امکان بازدید گردشگران نورزوی از محل زیست تمساح ایرانی در شهرستان سرباز را فراهم کرده است. مسئولان محیط زیست در این رابطه به رسانهها گفتهاند که مسافران نوروزی سال 96 میتوانند از منطقه حفاظت شده تمساح پوزه کوتاه ایرانی بازدید کنند.
علاوه بر زیستگاه تمساح پوزه کوتاه، شهرهای مختلف سیستان و بلوچستان محل زندگی جانوران بسیاری نظیر خرس، سنجاب، جبیر، بزکوهی و یوزپلنگ ایرانی است که گردشگران میتوانند اغلب این جانوران را در باغ وحشی در شمال استان ببینند.
این باغ وحش در مجتمع تفریحی «چاه نیمه» که شامل 4 دریاچه مصنوعی است، در شهرستان زهک واقع شده و در شعاع 15 کیلومتری آن حداقل 2 شهر باستانی به جا مانده از دوره هخامنشیان و دوره اسلامی وجود دارد.
به نوشته برخی منابع «دهانه غلامان» بقایای به جا مانده از تنها شهر خشتی هخامنشان است که حاکمیت ایران در شرق کشور را نشان میدهد. این شهر باستانی دارای ساختمانهای بزرگ عمومی، محلههای مسکونی، خیابان و معبد است که بر اساس اصول و قواعد شهرسازی بنا شده و بدون برنامهریزی رشد نکرده است.
«زاهدان کهنه» نام شهر تاریخی دیگری واقع در شهرستان زهک است که ساوج لندور، جهانگرد باستانشناس و جغرافیدان انگلیسی آن را به «لندن شرق» تشبیه کرده است. به اعتقاد برخی کارشناسان محلی این شهر محل واقعی «سیستان» در دوران اسلامی در فاصله قرنهای چهارم و نهم هجری قمری بوده که پس از یورش تیمور لنگ ویران شده است.
زیباییهای تالاب بیجان هامون
تالابهای بینالمللی هامون، از دیگر جاذبههای طبیعی-تاریخی شهرهای شمال سیستان و بلوچستان و بزرگترین دریاچه آب شرین فلات ایران است که در فاصله 18 سال اخیر تاکنون دچار خشکی بوده اما در چند سال اخیر بخشهای اندکی از آن به صورت موقت حیات گرفته است. این تالاب زیستگاه صدها گونه پرنده و جاندار آبزی بوده و سالانه از هزاران طبیعت دوست و گردشگر داخلی از سراسر ایران میزبانی میکند.
هامون مهمترین و بزرگترین تالاب بینالمللی و مشترک ایران و افغانستان است که از گذشته تاکنون به عنوان یکی از عومل مهم در ایجاد پیوندهای فرهنگی-تاریخی 2 سوی مرز محسوب میشده است.
گری لوئیس، نماینده ارشد سازمان ملل در ایران پس از آن که در سال 92 از هامون بازدید کرد و چیزی جز خشکی مطلق تالاب ندید، گفت: موضوع دریاچه هامون باید از طریق دولت و مردم افغانستان پیگیری و به همراه سازمان ملل و دولت ایران به دنبال راه حلهای فنی برای رساندن آب به تالاب هامون بود.
این تالاب اگرچه در حدود 2 دهه اخیر کاملاً خشک شده، اما چند سالی است که به سبب بارشهای قابل توجه باران در افغانستان و سرازیر شدن آب به سمت تالاب، اندکی از آن در فصل بهار جان گرفته و محلی مناسب برای گردشگری محسوب میشود.
هنرهای چند هزار ساله زنان بلوچ
حوزه فرهنگ و صنایع دستی از توانمندیهای ویژه مردم سیستان و بلوچستان است، حصیربافی، سوزندوزی، رقص محلی، تولید سفال، آینهکاری، جشنوار موسیقی «هامین» (همراه با برداشت خرما) و... از جمله این توانمندیهاست.
تنها موزه زنده سفال جهان در روستای گردشگری «کلپورگان» شهرستان سراوان محلی است که زنان بلوچ هزاران سال است با استفاده از سنتها، ابزارها و طرحهای باستانی سفالی تولید میکنند که شیوه تولید آن از 7 هزار سال پیش تاکنون بدون تغییر باقی مانده است.
سفال کلپورگان بیشتر از آن جهت در دنیا شهرت یافته که شباهت زیادی به سفالهای ماقبل تاریخ دارد، طوری که تولیدهای کنونی این سفالها شباهت زیادی به آثار کشف شده از محوطههای باستانی و کهن در مناطق مختلف دارد.
سوزندوزی بلوچ از دیگر صنایع دستی سیستان و بلوچستان و نخستین شیوه باستانی تزئین لباسهای زنانه بوده و اکنون نیز به عنوان یکی از رودوزیهای منحصر به فرد کشور محسوب میشود.
این هنر باستانی که امسال در نمایشگاه بینالمللی صنایعدستی به عنوان فاخرترین لباس ملی معرفی شد، در اکثر شهرها و روستاهای سیستان و بلوچستان شامل "اسپکه، سوران، ایرندگان، هریدک، کوپچ، قاسم آباد، گُشت، کلهگان، بمپور، اسماعیل آباد و زاهدان" همچنان تولید میشود.
انتهای پیام/