به گزارش گروه رسانه های خبرگزتری تسنیم، شاهچراغ نام آرامگاهی است در شیراز که بنا بر اعتقاد شیعیان احمد بن موسی کاظم، پسر ارشد امام موسی کاظم و همچنین محمد بن موسی، برادران امام رضا ( ع ) ، در آن به خاک سپرده شدهاست. او در راه پیوستن به برادر خود به سوی خراسان سفر نمود ولی در راه توسط افراد مأمون خلیفه عباسی در شهر شیراز کشته شد.این آرامگاه در شمال خیابان احمدی در شهر شیراز قرار دارد. آرامگاه سیدمیرمحمد برادر سیدمیراحمد نیز در نزدیکی شاهچراغ است.∗ که به سبک معماری آذری بنا شده است.
شاهچراغ آرامگاه «میر سید احمد» ملقب به شاهچراغ، پسر موسی کاظم امام هفتم شیعیان است.این بنا در دوره اتابکان فارس در سده ششم هجری قمری ساخته شدهاست و گنبد و بارگاه آن دارای کاشی کاریهای زیبایی است.∗ در سالهای 40-1339 خورشیدی و در پی مرمت و نوسازی ساختمان گنبد، طراحی کاشیکاری آن توسط استاد عیسی بهادری انجام شد و به اجرا درآمد.
درون حرم را با به کار بردن آئینههای ریز رنگین، به سبکی هنرمندانه، آئینه کاری کرده و انواع خطهای زیبای فارسی و عربی، تزئینکننده نمای اطراف آینهها و کاشیها است.بنای حرم، شامل ایوانی در جلو و حرمی گسترده در پشت ایوان می شود.در چهار جانب حرم، چهار شاه نشین قرار گرفته و مسجدی نیز در پشت حرم (سمت غرب) ساخته شدهاست. ضریح آن در شاه نشین زیر گنبد قرار دارد و از نقره ساخته شدهاست.
حیاط شاهچراغ دو در اصلی ورودی دارد که در سمت جنوب و شمال حرم از زیر دو سر در بزرگ کاشی کاری شده است و وارد حیاط وسیع حرم میشویم. در میان حیاط، حوض بزرگ فواره داری ساخته شده و در اطراف حوض درختکاری شدهاست. حرم شاهچراغ در سمت غرب حیاط و حرم سید میر محمد- برادر شاه چراغ - در سمت شمال شرقی حیاط قرار دارد.
غیر از دو در اصلی، دو در فرعی دیگر نیز وجود دارد که یکی به بازار حاجی و دیگر به مسجد جامع عتیق میرود درگاه مانندی نیز از ضلع شمال حیاط وارد بازار شاه چراغ میشود.
در دور تا دور حیاط شاهچراغ اتاقهایی دو طبقه ساخته شده است که در پیشانی و جرزهای جلو آنها کاشی کاری دیده می شود. ستونهای آهنی ایوان حرم به وسیله چوبهای نفیس پوشش داده شده است و در سقف مسطح آن نیز چوب منبت کاری شده به چشم می خورد. امکانات وسیعی مثل پاسگاه انتظامی، دفتر پست و مخابرات، کتابخانه و موزه در این حیاط وسیع برای رفاه مردم ایجاد شدهاست.
در سال 745 (ه. ق) مادر شاه شیخ ابواسحاق اینجو پادشاه فارس، ملکه تاشی خاتون اقدامات نیکویی بر بارگاه او انجام داد. این بانوی نیکوکار، اقدام به بهسازی بارگاه کرد و در عرض 5 سال از سال 745 تا 750 (ه. ق) آرامگاهی وسیع و گنبدی بلند بر آن ساخت. همچنین در جنب آرامگاه، مدرسهای وسیع بنا کرد. او همچنین تعداد زیادی از مغازههای بازار نزدیک حرم و ملک میمند فارس را وقف بر این آستان مقدس کرد.
در سال 912 (ه. ق) به دستور شاه اسماعیل صفوی، بهسازی گستردهای بر آرامگاه انجام گرفت. 85 سال بعد بر اثر زلزله سال 997 (ه. ق)، نیمی از گنبد آرامگاه ویران شد که دوباره در سالهای بعد بازسازی شد.
در سال 1142 (ه. ق) نادر شاه افشار بهسازی گستردهای بر این آرامگاه انجام داد و به دستور او قندیل بزرگی در زیر سقف و گنبد آویزان کردند. نادرشاه پیش از گرفتن شیراز و غلبه بر افغانها، پیمان بسته بود که اگر در جنگ پیروز شود، بهسازی شایستهای بر این بقعه انجام دهد. بنابراین پس از پیروزی بر افغانها و تسلط شیراز، 1500 تومان پول آن زمان را صرف بهسازی شاه چراغ کرد و قندیل او 720 مثقال وزن داشته که از طلای ناب و زنجیر نقرهای ساخته بودهاند. این قندیل تا سال 1239 (ه. ق) همچنان آویزان بود.در زلزله سال 1239 (ه. ق) شیراز با خاک یکسان شد و این آرامگاه نیز به کلی تخریب شد.
در سال 1243 (ه. ق) به دستور فتحعلی شاه قاجار، حسینعلی میرزا فرمانفرما، پی گیر شد تا کف بقعه را یک متر از سطح زمین بلندتر بسازد. این کار صورت گرفت و به جای استفاده از سنگ و ساروج، آن را از سنگ و آجر و گچ بنا کردند و در آخر ضریحی نقرهای بر گور نصب کردند. در سال 1269 (ه. ق) بر اثر زلزله، گنبد آرامگاه شکست و فرو ریخت. در همان سال محمدناصر ظهیرالدوله آن را نوسازی کرد.
در سال 1289 (ه. ق) مسعود میرزا ظل السلطان دری نقره ای بر ورودی حرم نصب کرد و در سال 1292 (ه. ق) شاهزاده ظل السلطان، ساعت زنگ دار بزرگی بر برج جنوبی بقعه نصب کرد. در سال 1306 (ه. ق) آینه کاری مفصلی بر دیوارهای داخل حرم انجام گرفت.
در سال 1336 خورشیدی، آخرین گنبد قدیمی آرامگاه برچیده شد و اولین گنبد با بتون آرمهای توسط انجمن آثار ملی و اداره باستانشناسی فارس به همت هنرمند فقید سید احمد رضازاده ساخته شددر سال 1360 طی حکمی از سوی امام خمینی (ره)، سید محمد مهدی دستغیب به تولیت آستان احمدی و محمدی منصوب شد. در 14 اسفند 1392 طی حکمی از سوی مقام معظم رهبری سید علیاصغر دستغیب تولیت آستان احمدی (شاهچراغ) و محمدی را بر عهده گرفت.
در سال 1386 شورای فرهنگ عمومی استان فارس نامگذاری یک روز به نام بزرگداشت شاهچراغ مطرح شد و متولیان امر تصمیم گرفتند که روز تولد او را به عنوان مراسم بزرگداشت انتخاب کنند. لذا برای مشخص شدن روز دقیق تولد، مورخان و محققان تحقیقات خود را آغاز کردند اما پس از بررسیهای به عمل آمده کارشناسان به این نتیجه رسیدند که روز تولد شاهچراغ به درستی مشخص نیست و در این خصوص نقلهای متفاوتی وجود دارد. از این رو تصمیم بر این شد که در دهه کرامت یعنی حدفاصل تولد حضرت معصومه (س ) و امام رضا (ع) یک روز به عنوان روز بزرگداشت حضرت احمد بن موسی «شاهچراغ» تعیین شود. شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ 24 شهریور 1388 روز ششم ذیقعده یعنی پنجمین روز از دهه کرامت را به نام روز بزرگداشت احمدبن موسی شاهچراغ جهت ثبت در تقویم مناسبتهای ملی- اسلامی کشور تصویب کرد.
منبع:باشگاه خبرنگاران
انتهای پیام/
بازگشت به صفحه سایر رسانهها