به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ معصومه ابتکار؛ رئیس سازمان حفاظت محیط زیست چندی قبل با انتشار متنی در فضای مجازی از آبگیری تالاب بینالمللی هامون خبر داده بود.
ابتکار در این مطلب که برگرفته از بخشهایی از صحبتهای مدیر کل محیط زیست استان سیستان و بلوچستان بود، تاکید کرده بود: در دولت یازدهم، با برداشته شدن بخشی از دایکهای مرزی و لایروبی رودخانهها تلاش شده تا میزان و نفوذ آب ورودی از افغانستان به ایران بیشتر شود؛ این اقدامات البته غیر از اختصاص آب از چاه نیمهها و رایزنی و فعالیت دو جانبه و بینالمللی مانند رایزنی با مقامات افغانستان یا ثبت تالاب هامون به عنوان ذخیره گاه زیستکره در یونسکو است.
اما صحبتهای رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در صفحه مجازیاش در حالی انتشار یافت که نیره ملایی پور؛ مدیرکل محیط زیست سیستان و بلوچستان گفته بود: طبق گزارشات محلی و بررسی تصاویر ماهوارهای هامون پوزک افغانستان آبدار شده اما هنوز آبی وارد پوزک ایران نشده که بنا به گزارشات محلی در خارج مرز ایران موانعی از جمله دایک برای جلوگیری ازپیشروی آب توسط کشور افغانستان احداث شده که البته باید بررسی برون مرزی شود، در نتیجه هنوز از دایک مرزی در محل پوزک هیچ آبی به کشور وارد نشده است.
انتشار این دو متن در کنار یکدیگر نشان میدهد که معصومه ابتکار فقط بخشهایی از مصاحبه منتشر شده مدیرکل محیط زیست سیستان و بلوچستان را مورد توجه قرار داده و اتخاذ چنین رویهای با اصل صداقت و اطلاعرسانی به قصد تنویر افکار عمومی در تضاد است.
با این وجود سازمان حفاظت محیط زیست و در واکنش به خبر روز گذشته خبرگزاری تسنیم با عنوان: «ابتکار تازه» در توسل به دروغ برای پرآب نشان دادن تالاب هامون، جوابیهای منتشر کرده که متن کامل آن در ادامه آمده است:
«در پاسخ به خبر خبرگزاری تسنیم مبنی بر وجود اختلاف میان خبر اداره کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان و رییس سازمان حفاظت محیط زیست، پاسخ و توضیح لازم ارایه میشود
گستردگی تالاب هامون در دو کشور ایران و افغانستان و تعدد چالهها و گودالهای آبی در تالاب موجب گردیده که پس از سالها خشکسالی و تغییرات بستر تالاب، در حالیکه آب در بخشهای زیادی از تالاب جاری گردیده همواره پایش ورودیهای مختلف از مبادی متفاوت مدنظر قرار گیرد و بهصورت پیوسته نقاطی از مرز ایران و افغانستان که در زمان پرآبی بهعنوان کانالهای اصلی ورود آب محسوب میشدهاند برای ورود آب بازگشایی، لایروبی و نیز آمادهسازی گردند.
سه مبدأ مهم شامل رودخانه هیرمند در افغانستان، هامون پوزک افغانستان و نیز فراه رود از عمدهترین مبادی تغذیه تالابهای سه گانه هامون (هیرمندـ پوزک ـ صابوری) هستند که هر یک نیز از تجمیع سایر رودخانهها سرچشمه گرفته و حوضه آبریز خاصی را شامل میگردد و با ورود آب از هر یک از این نقاط بخشهایی از تالاب آبگیری میشود و در مسیرهای مربوطه جریان مییابد بنابراین میبایست توجه داشت که تنها یک نقطه مانند پوزک افغانستان و یا هیرمند، یگانه منشأ آبگیری تالاب نبوده و همانگونه که در تصاویر ماهوارهای واضح است، ورودیهای مختلفی آب قابل ملاحظهای را نسبت به چند سال اخیر به تالابهای سه گانه هامون در ایران منتقل میکنند.
در حال حاضر با اقدامات انجام شده توسط دولت یازدهم، مبادی اصلی ورود آب که بخشهای عمدهای در منطقه مرزی منتهی به صابوری و همچنین پوزک ایران قرار دارد مورد بازگشایی قرار گرفته است و این در حالیست که با پر شدن هامون پوزک در افغانستان حجم مناسبی از آب از ورودیهای بازگشایی شده وارد پوزک ایران میشود.
همچنین با همکاری هنگ مرزی از قسمت فراه رود نیز نقاطی برای ورود آب به صابوری بازگشایی شده است و پایش مستمر برای رصد نقاطی که مستلزم بازگشایی هستند ادامه دارد.
آنچه مسلم است وابستگی آب تالاب هامون به منابع برون مرزی موجب شده کنترل بر روی حجم ورود آب تنها در نقاط مرزی از طریق تسهیل ورود آب امکانپذیر باشد که در طول سالهای اخیر این مهم با حساسیت ویژه و نیز بازدیدهای متعدد مسئولان ملی و استانی در مناطق مرزی دنبال میگردد چرا که فراهم آوردن امکان جاری شدن آب از هر یک از مبادی ورودی موجب آبگیری بیشتر و ماندگاری بیشتر آب در تالاب میشود.
مقایسه تصاویر ماهوارهای در بازههای زمانی مختلف نشان دهنده افزایش میزان ورود آب به کشور مخصوصا از فراه رود در سال جاری میباشد و بکاردبردن لفظ کلی برای تالابهای سه گانه و یا اعلام کاهش یا تاخیر در آبگیری یک بخش در تالاب به دلایل برون مرزی به هیچ عنوان ناقض آبگیری در سایر نقاط و یا ملاک نفی حجم کلی ورود آب در تالاب وسیع هامون نمیباشد.
همچنین کلیه اظهارنظرها و تفاسیر موجود که از طریق مسئولین مربوطه اعلام میگردد، بر پایه واقعیت های مستند و مشهود رژیم هیدرولوژیکی موجود در تالاب عنوان میگردد و تعبیر به تناقص و یا دوگانگی در تفاسیر و گزارشات موجود ناشی از عدم وجود اطلاعات کافی در خصوص منابع آب تالاب و روند آبگیری تالاب در قسمتهای مختلف و نیز عدم دستیابی به منابع موثق جهت کسب اطلاعات صحیح میباشد.»
انتهای پیام/