به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه این روزها سرگرم سفرهای خارجی است. او در سفر اول دو هفته قبل به روسیه رفت تا در شهر سوچی با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، دیدار کند و حالا که گرد سفر به چین و دیدار با شی جین پینگ، رئیسجمهور چین در حاشیه نشست کمربند اقتصادی کشورهای جاده ابریشم پاک نشده، راهی واشنگتن شده تا با دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا دیدار و مذاکره کند. این حجم متراکم زمانی برای سفرهای خارجی یک رئیسجمهور آن هم به سه کشور روسیه، چین و امریکا قابل توجه است و اگر خط سیر هر سه سفر در نظر گرفته شود باید گفت که این خط به واشنگتن ختم میشود و اردوغان برنامه کاری خود را در این سفرها به گونهای تنظیم کرده که نتیجه نهایی را در کاخ سفید امریکا و در دیدار با ترامپ بگیرد. در واقع، او در سفر یک سال پیش خود به امریکا تجربه تلخی داشت چرا که جدای از استقبال بسیار سرد، دیداری هم با باراک اوباما، رئیسجمهور سابق امریکا نداشت تا دست کم بتواند با او در مورد مسائل مورد اختلاف بحثی داشته باشد.
حالا اردوغان نمیخواهد چنان تجربهای داشته باشد و امیدوار است با ترامپ روندی متفاوت با اوباما را تجربه کند. این تجربه قبل از هر چیزی منوط به تفاهمی است که او امید به دستیابی به آن در دیدار با ترامپ دارد. اولین مسئله برای اردوغان جنبه سیاسی و بیش از هر چیز مصرف داخلی دارد که عبارت است از استرداد محمد فتحالله گولن به ترکیه. اردوغان و همراهانش در دولت و حزب حاکم عدالت و توسعه از کودتای نافرجام سال گذشته میلادی به این سو همواره گولن را متهم به رهبری و هدایت آن کودتا کردهاند و اصرار داشتند امریکا باید او را به ترکیه استرداد کند. گولن با انکار داشتن نقشی در آن کودتا گفته که حاضر است از حکم استرداد صادره از امریکا پیروی کند اما دولت امریکا تا حالا حاضر به صدور این حکم نشده و تمام درخواستها و پیامهای دولت ترکیه را هم نادیده گرفته با این ادعا که آنکارا نتوانسته مدرکی دال بر نقش گولن در آن کودتا ارائه کند.
بکیر بوزداغ، وزیر دادگستری ترکیه درست قبل از این سفر اردوغان به واشنگتن مدارک جدیدی به امریکا فرستاده تا اردوغان دلیلی برای تکرار درخواستش در دیدار با ترامپ داشته باشد و مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه هم با انتشار مقالهای در نشریه امریکایی فارین پالیسی هم مدعی شده که گولن از مقر استقرار خود در ایالت پنسیلوانیا استفاده میکند تا شبکه به زعم وی تروریستی گولنیستها را رهبری کند و ترامپ او را برای اجرای عدالت به ترکیه مسترد کند. با وجود این تمهیدات، به نظر نمیرسد اردوغان در این کار توفیقی داشته باشد چرا که استفاده از مهرهای مثل گولن در ترکیه و خارج از آن برای امریکا اهمیتی بسیار بیشتر از این دارد که او را به این راحتی از دست بدهد. شکی نیست که واشنگتن با حمایت از گولن، وجود او و شبکهاش را در راستای منافع مداخلهجویانه خود در جهان اسلام میداند و به همین جهت هم اعتنایی به درخواست مکرر استرداد او از سوی اردوغان نمیکند.
مسئله دوم به کردهای سوریه مربوط میشود و حمایتی که امریکا با وجود مخالفت شدید اردوغان از آنها میکند. شاید اردوغان فکرش را نمیکرد که مداخلهجوییاش در سوریه به تقویت کردهای این کشور و بازوی نظامی آنها مشهور به یگانهای مدافع خلق، شود اما مسیر تحولات سوریه به جایی رسیده که چه دولت قبلی اوباما و چه دولت فعلی ترامپ قصد حفظ و حتی تقویت این بازوی نظامی در جنگ با داعش را دارد. هفته گذشته بود که امریکا نخستین محموله تسلیحاتی نیمه سنگین و سنگین خود را به این یگانها داد و حالا اردوغان میخواهد در دیدار با ترامپ هم جلوی ارسال بیشتر این تسلیحات را بگیرد و هم اینکه او را متقاعد کند که در جنگ با داعش توجه به ارتش ترکیه و متحدان سوریهای آن داشته باشد. او دو روز قبل از سفرش گفت که ترامپ گرفتار مشاورههای غلط از سوی کسانی است که از دولت اوباما باقی ماندهاند و سعی میکند تا در دیدارش با ترامپ به او ثابت کند که در سوریه «هیچ نیازی به شبهنظامیان کرد مدافع خلق ندارد.» معلوم نیست که منظور اردوغان از مشاورههای غلط چیست و او چه کسانی را در نظر دارد اما این نکته روشن است که ترامپ در مسائل نظامی کار را به طور کامل به دست ژنرالهای خود داده و آنها هم هیچ توجهی به پیشنهادهای اردوغان ندارند. در هر صورت، اردوغان طی این دو سه هفته اخیر تمام تلاش خود را کرده تا مقدمات لازم را برای سفر خود به واشنگتن فراهم کرده باشد و برگهای روسی یا چینی را رو کرده تا ترامپ بر سر دو مسئله اصلیاش امتیازی به او بدهد اما نه شخصیت ترامپ و نه شرایط به گونهای است که او بتواند کمترین امتیازی را در این دو مسئله به دست بیاورد. شاید این سفر او دست کم در ظاهر امر و تشریفات و تعارفات سیاسی مثل سفر سال قبل او نباشد اما نمیتواند به لحاظ واقعیت امر و دستاورد سیاسی تفاوت چندانی با آن داشته باشد.
منبع: جوان
انتهای پیام/