به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، اگر بخواهیم نقبی به گذشته بزنیم که یادآوری آن برای بزرگان خاطرات شیرینی دارد، روزهایی که اگر پای سخن مادربزرگها بنشینید حتماً از آنها میشنوید که در فرهنگ ایرانی و تا پیش از دوره معاصر، حمام فقط جایگاه شستوشو نبود، بلکه یک مکان ارتباطی برای دیدار مردم و کسب اخبار و پرسوجو از احوال یکدیگر نیز بوده است در واقع حمامها در آن زمان یک نهاد اجتماعی مهم محسوب میشده است.
اصفهان نیز به دلیل پایتختی صفویه و معماری نفیس حمامهای تاریخی زیادی داشته است که از آنها تعداد زیادی نمانده حمامهایی که به بهانه توسعه به اجبار زانو زده و تخریب شدند یکی از حمامهایی که به بهانه خیابانکشی تخریب شد حمام خسرو آقا بود.
خسرو آقا، برادر علیقلی آقا است که به گفته کارشناسان از خواجگان دربار صفوی بودند، این 2 برادر حمامهای باشکوهی در این دوره بنا کردند علیقلی آقا حمامی در محله بیدآباد ساخت و خسرو آقا نیز حمامی نزدیک به میدان تاریخی نقشجهان بنا کرد.
در حال حاضر حمام علیقلی آقا تبدیل به موزه مردمشناسی شده و این در حالی است که حمام خسرو آقا خرابهای بیش نیست که برای توسعه خیابان حکیم تخریب شد.
خرابهای به نام حمام خسرو آقا
راسته خیابان سپه درست نبش خیابان حکیم خرابه را میبینید که تنها پیهای آن باقی مانده است، خرابه یا که روزگاری حمام تاریخی بوده به ثبت ملی نیز رسیده بوده، اگر چه ما به این تخریبها عادت کردهایم.
لابه لای خبرهای تخریب مدتی است که این روزها خبر از مرمت و احیای این بنای تاریخی را میشنویم، فریدون الهیاری مدیرکل میراث فرهنگی دراینباره گفت: طرح احیای بخش غربی حمام خسرو آقا توسط کارشناسان ارشد این ادارۀ کل و در سالهای گذشته تهیه و سپس توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان تکمیل شده بود که امروز در شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان به تصویب رسید.
وی افزود: جرزها و ستونهای این بخش از حمام به مساحت 265 متر مربع همچنان باقی مانده و در این طرح احیا میشود.
مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان ادامه داد: این حمام که در ضلع شمالی محور عظیم دولتخانه ی صفوی قرار داشته، یکی از زیباترین و منحصر به فردترین حمامهای تاریخی اصفهان بود که توسط یکی از درباریان دوران شاه سلیمان صفوی به نام ( خسرو آقا) بنا نهاده شد.
وی بیان کرد: این حمام تاریخی زیبا و منحصر به فرد با کمال تأسف در دهههای گذشته بهصورت عمدی و در چند مرحله ویران شد.
احیا پس از 22 سال
این در حالی است که محمدحسن طالبیان" معاون میراث فرهنگی کشور نیز با اشاره به احیای این بنای تاریخی گفت: حمام تاریخی خسرو آقا 22 سال پیش به بهانه احداث خیابان تخریب شد که در همان زمان با انتقادهای فراوان دوست داران میراث فرهنگی روبهرو شد و به دلیل اهمیت این حمام تاریخی مرمت آن را با همکاری شهرداری اصفهان آغاز کردهایم.
وی افزود: بخش اصلی حمام در سال 1374 تخریب شد و اکنون بعد از 22 سال از زمان تخریب، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با همکاری شهرداری اصفهان قصد دارد تا این حمام تاریخی را احیاء و مرمت کند که مرمت این حمام تاریخی آغازی برای مرمت سایر اماکن تاریخی در اصفهان است.
معاون میراث فرهنگی کشور تصریح کرد: تنها بخش باقیمانده از این حمام تاریخی گرمخانه آن است که در زیر خیابان مدفون است و در حال حاضر نقشههای مرمت و احیای این بنای تاریخی تهیه شده است و امروز بهصورت رسمی خاکبرداری از این بنای تاریخی انجام و عملیات احیا و مرمت حمام خسرو آقا شروع شد.
طالبیان با اشاره به اینکه مرمت و احیای این حمام تاریخی با همکاری شهرداری اصفهان انجام میشود افزود: همکاری سازمان میراث فرهنگی و شهرداری اصفهان از اهمیت بالایی برخوردار است و این همکاری و مشارکت در مرمت و احیای دیگر آثار فرهنگی تاریخی اصفهان ادامه دارد و باید آن را به فال نیک گرفت.
به گفته علیرضا جعفری زند کارشناس میراث فرهنگی حمام تاریخی خسرو آقا نسبت به علیقلی آقا دارای تزئینات بیشتری بوده و زیبایی منحصربهفردی داشته است.
بمبی که در حمام خسرو آقا منفجر کردند
وی میگوید: متأسفانه این بنا در حال حاضر در حد فونداسیون بوده و چند سال قبل تخریب و این سبب شد قسمتهای بالایی حمام نماند در واقع بنا حاضر خبری از تزئینات نیست، بخشهایی از این بنا از لحاظ فرم زیر خیابان حکیم است؛ برای مرمت این بنا مستند نگاری شده و نقشه وجود دارد.
کارشناس میراث فرهنگی بیان کرد: این حمام در دوره پهلوی اول متروک میشود اما بعد بازسازی میکنند و از آن به عنوان نمایشگاه استفاده میشود. یادم است در گذشته پس از انقلاب برخی افراد به گمان این که این بنای ارزشمند حاصل طاغوت است در این بنا بمب منفجر کردند که سبب شد خرابی زیادی به بار آورد و در ادامه آن بخشی از دیوارها فرو ریخت.
جعفری زند تصریح کرد: بعد از بمبگذاری شهرداری به میراث اجازه بازسازی نداد این بنا مخروبه بود تا در دهه 60 اینکه شب تا صبح کل بنا را از بین بردند و شهرداری نیز از این تخریب اظهار بیاطلاعی و بیخبری کرد این در حالی است که قرار بود خیابان حکیم در اینجا احداث شود.
وقتی باستان شناسان بیرون شدند
وی خاطرنشان کرد: مهندس شیرازی رئیس وقت میراث فرهنگی اصفهان در آن زمان اعلام کرد حالا که نمیدانید چه کسانی آن را تخریب کردهاند ما پیگردی میکنیم و بقایای حمام را احیا میکنیم، سپس دور آن را فنس کشیدند اما بلافاصله شهرداری آن را جمع کرد و باستان شناسان را از آنجا بیرون کرد من آن روز، این را با چشم خودم دیدم.
جعفری زند افزود: اثری که قرار بود بازسازی شود اینگونه متوقف شد و در آخر هم خیابان حکیم هیچ دردی را از ترافیک اصفهان را دوا نکرد فقط آنجا را خرابتر کرد در این خیابانکشی هم بازار و هم حمام تخریب شد و عمل اشتباهی بود که آن موقع انجام شد و به آثار تاریخی ضرر زیادی رساند و حتی سبب شد در این خیابانکشی چندین خانه تاریخی نیز ویران شود.
وی بیان کرد: در اصفهان حمامهای تاریخی زیاد داشتیم که اهمیتی به آن ندادند و همگی ویران شدند تنها حمامی که هنوز پیهای آن را داریم حمام خسرو آقا است و بهجا است که احیا شود.
گزارش از نگین فروغی
انتهای پیام/