خبرگزاری تسنیم – بسیاری از بزرگان و اهل فن در موسیقی ایرانی معتقدند که هر شاعری در شعرش محتوا و پیامی را برای انتقال به مخاطب مد نظر دارد. پس باید هر شعر را در دستگاه و مقامی اجرا کرد که پیام شعر را به خوبی بیان کند و محتوای شعر با فُرم موسیقی همخوانی داشته باشد.
بیشتر خوانندگان موسیقی ایرانی بر هماهنگی شعر و دستگاه تاکید دارند. یعنی اگر شعری از زایش و امید و شادی دم میزند باید فضایی متناسب با آن را برای خواندنش انتخاب کرد و اگر شعری از اندوه و زاری میگوید، باید در فضایی مناسبِ همین حس آن را خواند.
نگاهی به تاریخ موسیقی در ایران و البته در دنیا هم این نکته را اثبات میکند که هر اثری در دنیای موسیقی ماندگار شده، محتوای کلام با فضای موسیقیاش همخوانی داشته است. این حساسیت دربارهی خواندن قرآن کریم و دعاهای آسمانی بسیار بیشتر و بیشتر است. وقتی میخواهیم قرآن بخوانیم اصولی دارد که تخطی کردن از آن موجب رنجشِ مومنان خواهد شد و وقتی هم خوانندهای بخوهد دعایی آسمانی را با موسیقی اجرا کند، باید خیلی مراقب باشد که دعا را به وهن نکشاند.
در هفتههای اخیر اثری با عنوان «کبیر» با صدای بنیامین بهادری منتشر شده که به نظر میرسد کلام و فضای موسیقی در این اثر سنخیتی با هم نداشته باشند. بهادری که خواننده موسیقی پاپ است در این اثر بخشهایی از دعای «جوشن کبیر» را با همراهی موسیقی اجرا کرده است.
اعتراض 39 گروه تواشیح به انتشار قطعهی «کبیر» / این اثر وقیح است
از همان ساعتهای ابتداییِ انتشار قطعهی «کبیر» بسیاری از قاریان قرآن و کسانی که با اصول خواندن متون آسمانی آشنایی داشتند، در واکنشهایی اعتراضان را نشان دادند. همین چند روز پیش بود که 39 گروه تواشیح و همسرایی سراسر کشور در بیانیهای مشترک به انتشار قطعهی «کبیر» اعتراض کردند و این قطعه را «وقیح» دانستند. در این بیانیه به بیاهمیتیِ دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم اعتراض شده بود.
بنیامین بهادری متاسفانه اثری خوانده که به گواه اهل فن کلامش با فضای موسیقی هرگز همخوانی ندارد. این یعنی یکی از اصلیترین اصول موسیقی در آن حفظ نشده است. بیشک بزرگان موسیقی همیشه از این که دعاهای مذهبی را با همراهی ساز و موسیقی اجرا کنند پرهیز داشتهاند چرا که از حساسیتهای جامعه نسبت به این دعاهای مذهبی آگاه بودهاند. اگر هم کسی از هنرمندان عرصه آواز و موسیقی ایران خواسته که دعا یا کلامالله را با آواز بخواند، تمام تلاش خود را کرده تا فضایی انتخاب کند که با محتوای کلام همخوانی داشته باشد. در این زمینه هم نمونههای بسیاری هست که بیشک در ذهن مردم جای دارند.
اما خواندن دعای «جوشن کبیر» در قالب موسیقی پاپ آن هم با این ریتم و با این نوع بیان، باعث شده که شاهد واکنشهای تندی از سوی کاربران شبکههای اجتماعی نسبت به قطعهی «کبیر» باشیم.
وقتی پای مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به ماجرا باز میشود
واکنشهای منفی به انتشار قطعهی «کبیر» به اینها خلاصه نشد. در خلال برگزاری هشتاد و سومین جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی، یکی از اعضای رسانهای جلسه موضوع اجرای نامناسب بخشهایی از دعای جوشن کبیر توسط یکی از خوانندگان پاپ کشور را مطرح و خواستار ورود شورا برای جلوگیری از تکرار موارد اینچنینی میشود.
اعضای جلسه ضمن استماع مجدد فایل صوتی قطعه مذکور، شورای عالی قرآن، رادیو قرآن، سازمان تبلیغات، شبکه قرآن و معارف سیما و وزارت ارشاد را مأمور کردند تا ضمن بررسی ابعاد هنری و شرعی این نوع به کارگیری موسیقی در دعاخوانی، نتیجه را طی گزارشی به شورای توسعه فرهنگ قرآنی از شوراهای اقماری شورای عالی انقلاب فرهنگی گزارش کنند تا دستورالعمل و آییننامه انضباطی برای جلوگیری از تکرار موارد مشابه تهیه شود.
باید دید بررسیهای این پنج ارگان دربارهی قطعهی «کبیر» به کجا میانجامد و چه سرنوشتی در انتظار خوانندهی این قطعه خواهد بود. البته مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی قصد دارد برای همهی آثار اینگونه، شرایطی را وضع کند.
وقتی بنیامین کامنتهایش را میبندد / فرار از انتقادها
بنیامین بهادری با انتشار کاور این قطعه در اینستاگرامش ترجیح داده که کامنتهای این عکس را ببندد، شاید این کار او برای فرار از خشم مخاطبان پس از شنیدنِ قطعهی «کبیر» است که بیشک در کامنتهایشان نمود مییابد.
در کاور این قطعه که بهادری در اینستاگرامش منتشر کرده، آیهی 59 سورهی «آل عمران» حک شده است. «واعتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّه جَمِیعاً وَلاَ تَفَرَّقُوا».
بهادری هنوز هیچ صحبتی درباره قطعهی «کبیر» نکرده و کسی هم نمیداند که علت انتشار این قطعه از سوی او چیست. شاید او به خاطر تعلقات مذهبی که از گذشته داشته این قطعه را خوانده است.
پینوشت:
آیا بنیامین هم به سرنوشت نامجو دچار میشود
چند سال پیش بود که محسن نامجو در یکی از قطعههایش قرآن خواند، آن هم به همراه موسیقی. خواندن آیههایی از سورهی «شمس» واکنشهای منفی برای او در پی داشت و بسیاری از مخاطبان موسیقی از او اعلام برائت کردند و حتی بسیاری از علاقهمندان به هنر او، دیگر صدای او را گوش نکردند.
بعدها نامجو برای خواندن این قطعه و البته انتشارش عذرخواهی کرد، اما برای عذرخواهی دیگر دیر شده بود و او مجبور شد برای همیشه از ایران مهاجرت کند.
دفتر موسیقی اعلام برائت کرد
دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در همان روزی که قطعهی «کبیر» منتشر شد در بیانیهای اعلام کرد که قطعهی «کبیر» از این دفتر مجوز انتشار نگرفته است و این دفتر هیچ مسئولیتی در قبال انتشار این اثر ندارد.
شاید مسئولان دفتر موسیقی هم خوب میدانند که خواندن بخشهایی از دعای جوشنکبیر، آن هم با موسیقی پاپ و آن هم به این صورت که بنیامین خوانده، میتواند نه تنها برای خودِ بنیامین که حتی برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم مشکلات بسیاری ایجاد کند. باید دید مسئولان وزارت ارشاد تنها به همین اعلام برائت بسنده میکنند یا اقدامی عملی هم در دستور کار قرار میدهند.
تلاقی انتشار این اثر با حوادث تروریستی تهران
قطعهی «کبیر» بی شک از مدتها پیش خوانده و ضبط شده اما در روزهایی منتشر میشود که مردم ایران در سوگ از دست دادن عزیزانشان در حملههای تروریتسیِ تهران هستند. بنیامین بهادری این روزها در امریکا به سر میبرد و احتمالا از اوضاع کشورش بیخبر است. او اکنون در امریکا مشغول برگزاری کنسرتهایش است.
پس از حملههای تروریتسی که به تهران شد، هیچ پیامی مبنی بر تسلیت یا واکنشی از سوی بنیامین بهادری در اینستاگرامش وجود ندارد.
انتهای پیام/