منشاء رفتار، گفتار و کردار انسان

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا؛ دکتر غلامحسین دینانی در برنامه این هفته‌ «معرفت» شبکه چهارم سیما به این  پرسش که منشاء رفتار، گفتار و کردار چیست پاسخ داد.

وی با بیان اینکه اثر اعمال در جایی ظاهر می‌شود که از آنجا آمده است گفت: انسان اگر به عالم نگاه کند،‌ همراه مشاهده مناظر زیبا معانی را نیز درک می‌کند و لذت استفاده از مناظر زیبا بهم جهت معانی است که اگر وجود نداشت درک زیبایی امکان‌پذیر نبود.

دینانی با بیان اینکه زیبایی‌ها از معانی به وجود می‌آید گفت:‌  هر آنچه که انسان در این عالم انجام می‌دهد حتی کوچکترین اعمالی را که نیز انسان انجام می‌دهد از آگاهی می‌آید  و هر چیزی بازگتش به آنجایی است که از آن مکان آمده است.

وی با بیان اینکه انسان عملی انجام نمی‌دهد مگر اینکه از آگاهی نشأت گرفته باشد گفت: ولو این آگاهی حسی و خیالی و حتی اشتباه نیز باشد؛ اما آگاهی، آگاهی است و سر منشأ اعمال انسان است.

دینانی با بیان اینکه هیچ عمل اختیاری، ولو اعمالی کوچکی چون حرکت انگشتان دست، وجود ندارد که پشتوانه آگاهی نداشته باشد گفت: این اعمال به سر منشأ خود که آگاهی باشند باز می‌گردند؛ یعنی در نفس انسان اثراتی ایجاد می‌کنند. غیر ممکن است انسان عملی مرتکب شود که در نفس انسان تأثیری نداشته باشد.

وی برای فهم این نکته به ذکر مثالی پرداخت و گفت: وقتی انسان به طور وحشتناک عصبانی می‌شود،‌ عصبانیتش به روی جریان گرئش خون او تأثیر می‌گذارد و چه بسا اگر ناراحتی قلبی داشته باشد منجر به مرگ او شود؛‌ در حالی که خود عصبانیت قابل رویت نیست چراکه آن یک خلق،عادت و حالت ادراکی است. همانگونه که خالت فرح و شادی روی بدن انسان اثرگذار است و حتی باعث سلامت مزاجی انسان می‌شود.

دینانی با ذکر این مثال گفت:‌ هر عملی که  روی بدن انسان از روی اختیار انجام شود در نفس ناطقه انسانی اثر می‌گذارد و نفس همان ادراک انسان است بر خلاف بسیاری که تصور می‌کنند که نفس چیزی است که نفس بر او عرض می‌شود.

وی با بیان اینکه درک نفس همان ادراک است احتیاج به مطالعه بحث اتحاد عاقل معقول شیخ ابوعلی سینا دارد گفت: در اینجا نیز اتحاد مدرَک و مدرِک و اتحاد حاس و محسوس است. اکنون این منظره‌ای را که می‌بینیم اگر در درون و نفس ما وجود نداشته باشد قابل دیدن نیست . اگر در درون انسان نباشد قابل رؤیت نخواهد بود. دیدن در بیرون بودن در درون است و شنیدن در بیرون بودن در درون است.

 دینانی با اشاره به اینکه ما در عالمی هستیم که آن عالم در درون ما وجود دارد گفت:‌ آن عالمی که در درون انسان نباشد انسان نیز در آن عالم نیست.

انتهای پیام/