باغ وحش وکیلآباد بهزودی تعیین تکلیف میشود/ راهاندازی "آتشبُر" در مناطق مستعد آتشسوزی خراسانرضوی
مدیرکل محیطزیست خراسانرضوی گفت: تعیین تکلیف باغ وحش وکیلآباد، در حیطه وظایف سازمان حفاظت محیطزیست است که با توجه به مکاتبات صورت گرفته و رفع ابهامات موجود، اقدام مناسب از سوی این ادارهکل در دست اقدام است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، محیط زیست، محیط زندگی و جایی است که در آن زندگی و رشد کرده و نفس میکشیم. نخستین چیزی که برای بقای نسل به ذهن میرسد، محیطی سالم و بیخطر برای زندگی است. با گذشت زمان و توسعه شهرها انسان از زندگی در طبیعت فاصله گرفته و به زندگی صنعتی روی آورده است که این صنعتی شدن زندگی انسان با طبیعت را از بین برد.
در طول چند دهه اخیر میزان آلایندگی کارخانهها و زبالههای صنعتی و بخارهای سمی ناشی از دود موتور ماشینها؛ آلودگیهای خاک و آب، سلامت محیط زیست را بهخطر انداخته است. به همین دلیل توجه به محیط زیست و حفاظت از آن جزو اولویتها و سیاستهای مسئولان اکثر کشورها به شمار میرود.ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست و مشهد به عنوان یکی از کلانشهرهای ایران با مشکلات محیط زیستی فراوانی روبروست. به همین جهت با حمید صالحی؛ مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست خراسان رضوی به گفتوگو نشستهایم که در ادامه میخوانید.
تسنیم: در حوزه آموزش و پیشگیری محیط زیست چه اقداماتی انجام دادهاید؟ در جهت کنترل آلودگیهایی مانند آلودگی صوتی که با آموزش همگانی امکان کاهش آن بدون اثرات جانبی و در مدت کوتاه میسر است چه کردهاید؟
صالحی: این اداره کل از همه امکانات رایج انتقال خبر از جمله رسانههای مکتوب، شنیداری، دیداری ، همایشها، سمینارها و… برای رساندن پیامهای آموزشی، تشریح ضوابط مصوب، تبعات و گرفتاریهای ناشی از رعایت نکردن قوانین و تبیین تکالیف و وظایف افراد حقیقی و حقوقی در حوزه حفاظت از محیط زیست، استفاده میکند.
آموزش همگانی در حفاظت از محیط زیست، نقش موثر و کلیدی دارد اما تغییر الگوهای رفتاری مردم از جمله در زمینه پرهیز از ایجاد آلودگی صوتی در شهرها و استفاده بی منطق از آژیر وسایل نقلیه، نیازمند برنامه ریزی از طرف همه نهادهای ذی ربط، الگوسازی و نهایتاً اعمال ضوابط تنبیهی و تشویقی است.
تسنیم: با خبر شدیم سازمان محیط زیست در حوزه سنجش آلودگی صوتی اقدام عملی نداشته و سنجش آلودگی صوتی توسط دستگاههای دیگری مانند سازمان خدمات شهری و محیط زیست شهرداری در حال انجام است. شما آمارها و اعداد ارائه شده توسط آنها را تائید میکنید؟ دلایل عدم اقدام مستقیم سازمان محیط زیست چیست؟
صالحی: سنجش آلودگی صوت توسط این ادارهکل با توجه به وجود تنها یک دستگاه سنجش پرتابل در این اداره در قالب شکایتهای مردمی و شکوائیهها صورت میپذیرد. این نکته قابل توجه است که بررسی در زمینه آلودگی صوتی در شهر مشهد نیازمند ایستگاههای سنجش و دستگاههای سنجش متعدد در این زمینه است که این مهم از طریق همکاری شهرداری مشهد در قالب مرکز پایش آلایندههای زیست محیطی در حال انجام است.
با توجه به این که آمار و اعداد ارائه شده مبتنی بر استفاده از دستگاههای رایج مهم در سنجش آلودگی صوتی ملزم به گواهینامه کالیبراسیون معتبر و استفاده از پرسنل متخصص و آموزش دیده باشد، قطعاٌ مورد تایید بوده و سنجش در گام اول ما را از وضعیت موجود مطلع کرده؛ مسیر مدیریت برای رسیدن به موقعیت مطلوب را هموار و دست یافتنی میسازد. سازمان حفاظت محیط زیست با طیف گستردهای از فرآیندهای نظارتی و اجرایی مواجه است که پرداختن به آن نیازمند تقویت و توسعه ظرفیتهای کمی و کیفی است و همکاری بین بخشی ارگانها با محیط زیست امری معمول بوده و ظایف حاکمیتی این اداره کل را خدشهدار نمیکند.
تسنیم: تفکر غالب جامعه وظیفه اصلی محیط زیست را کنترل و مهار آلودگی میداند در صورتی که طبق دستورالعمل اجرایی و قانون اساسی این سازمان وظیفه نظارت و هماهنگی را برعهده دارد. در واقع بدون کمک و هماهنگی دیگر سازمانهای ذیربط رفع یا کاهش آلودگی هوا میسر نخواهد بود. در جهت هماهنگی دستگاههای استان و توجیه این مسئله چه اقدامی انجام شده است؟
صالحی: یکی از اهداف اصلی و اساسی از اعمال نظارت در حوزه محیطزیست، کنترل و مهار آلودگی است. هماهنگی میان سازمانهای ذی ربط در حل مشکلات محیط زیستی مانند آلودگی هوا، وقتی ثمربخش است که قوانین و برنامههای اجرایی مبتنی بر ظرفیتها و واقعیتهای موجود تدوین شده باشد و نهادهای دخیل در موضوع، مواردی مانند کمبود اعتبارات، فقدان دانش تخصصی و ... را مانع و رافعی در اجرای وظایف قانونی معرفی نکند.
در عین حال به منظور جلوگیری از ناهماهنگیها، موضوعات مرتبط با آلودگی هوا در کارگروه آلودگی هوا بررسی و اتخاذ تصمیم میشود. آلودگی هوا یک بحران غیرقابل حل نیست. با این حال تبعات ناشی از آلودگی هوا هزینه کلانی را بر اقتصاد کشور تحمیل میکند. مسبب عمده آلودگی هوا در شهرهای بزرگ کشور، خودروها هستند.
خودروهای غیر استاندارد به وفور در شهرها تردد میکنند. خودروهای فرسوده همچنان خرید و فروش میشوند و به جای معدوم شدن در چرخه مصرف قرار میگیرند. خودروهای فرسوده پنج برابر خودروهای استاندارد سوخت مصرف میکنند، آلودگی صوتی بیشتری ایجاد میکنند و وقوع تصادفات جادهای را افزایش میدهند. در بسیاری از کشورها این بحران به خوبی مدیریت شده است. دنیا با نصب مبدلهای کاتالیزوری در اگزوز خودروها سالها است که مشکل آلودگی هوا ناشی از منوکسید کربن و هیدروکربنهای نسوخته را حل کرده است.
تسنیم: آیا هنوز سازمان محیط زیست حق رای در کمیسیون ماده 5 ندارد یا تنها حضورش محدود به مشاوره است؟
صالحی:خیر همچنان اداره کل حفاظت محیط زیست فاقد رای در کمیسیون ماده 5 است.
تسنیم: با توجه به شروع تابستان، افزایش بیسابقه دما و احتمالاتی نظیر آتشسوزی اراضی یا پسماندها و.... سازمان در زمینه مقابله با این بحرانها چه اقداماتی انجام داده است؟
صالحی: تشکیل تیم واکنش سریع حفاظت محیط زیست استان جهت اقدام فوری در مواقع بحران آتش سوزی یکی از مهمترین اقدامات در این زمینه بوده است. علاوه بر آن تجهیزات اطفای حریق مثل ماشینهای آتشنشانی، پمپ انتقال آب و کپسولها و سایر تجهیزاتی همچون آتشکوب، اره برقی در 14 شهرستان در مناطق مستعد آتش سوزی مثل تربت جام، درگز، سرخس و... توزیع شده است.
در بسیاری از مناطق" آتشبر" هم احداث شده است که گام بسیار مهمی در ممانعت از توسعه آتشسوزیهای احتمالی در مناطق است. توسعه تعاملات با ارگانهای ذیربطی همچون ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری، سازمان بسیج و اداره کل مدیریت بحران استانداری و ... نیز در این زمینه انجام شده است.
تسنیم: آذرماه 95 اولتیماتوم سه ساله در زمینه جمعآوری یا انتقال باغ وحش وکیلآباد به اتمام رسید. تا امروز که هفت ماه هم از اتمام اولتیماتوم میگذرد در جهت تعیین تکلیف این باغ وحش چه کردهاید؟ آیا تعلل سازمان در اقدام قاطع دلیل خاصی دارد؟ در صورت بروز اتفاق چه نهادی پاسخگو خواهد بود؟
صالحی: با عنایت به وجود خلاء قانونی و نقص در قوانین جاری کشور نسبت به باغ وحشها و با وجود نظارت این ادارهکل بر باغ وحش وکیلآباد اقداماتی در راستای بروز برخی تخلفات انجام پذیرفته که پرونده آن در مراجع قضایی مفتوح و با وجود برگزاری جلسات متعدد و پیگیریهای فراوان تاکنون منجر به صدور تصمیم قضایی نشده است.
علاوه بر این با عنایت به لزوم تعیین تکلیف نسبت به جمعآوری و یا ارتقاء به باغ وحش براساس دستورالعمل ایجاد و مدیریت باغ وحش مصوب 1391، تصمیم گیری نسبت به این مهم در حیطه وظایف سازمان حفاظت محیط زیست است که با توجه به مکاتبات صورت گرفته و رفع ابهامات موجود، اقدام مناسب از سوی این اداره کل در دست اقدام است.
گفتوگو از صادق عسکری
انتهای پیام/