«زیر سقف دودی»؛ واکاوی مسائل خانواده صرفاً از دیدگاه غربی

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، «زیر سقف دودی» آخرین ساخته پوران درخشنده تا به امروز، فیلمی متوسط است که به دو طریق می‌توان آن را ارزیابی کرد. ابتدا به نحو که بخواهیم فیلم را با کارهای ما قبل «هیس دخترها فریاد نمی‌زنند» مقایسه کنیم اگر مقایسه‌مان این باشد باید بگویم «زیر سقف دودی» فیلم خوش ساخت‌تر و بهتر است، اما اگر مقیاس ما «هیس» باشد، باید گفت کارگردان، «زیر سقف دودی» افت محسوسی داشته است. این نکته برایمان یک امر را مسجل می‌کند، آن هم این‌که فیلمسازی برای درخشنده در ادامه فعالیت کاری‌اش سخت‌تر از گذشته شده، چون همه توقع دارند حداقل کاری ساخته شود که به لحاظ کیفی اگر از «هیس» بهتر نیست، بدتر نیز نباشد.
با توجه به توضیح فوق می‌خواهیم ارزیابی جزئی‌تر از فیلم داشته باشیم. در فیلم جدید پوران درخشنده به موضوع بسیار حساسی اشاره شده است. «طلاق عاطفی» محور این کار است. این موضوع به هر حال آسیبی است که این روزها جامعه ما را آزار می‌دهد، اتفاقی که نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم، البته باید تصریح کرد در این دست فیلم‌ها برخی معضلات به شکل غلو شده بیان می‌شود موضوعی که بحث خود را می‌طلبد، اما به هر حال این موضوع غیر قابل کتمان است.
نکته حائز اهمیت در این حوزه(طلاق عاطفی) این است که فیلمساز به لحاظ روانشناسی به چرایی این اتفاق توجه دارد، اما از ذکر نکات و دلایل دینی و اسلامی غافل است. برای نمونه وقتی زن و شوهر به صورت جداگانه نزد روانپزشک می‌روند در گفت‌وگوهایی رد و بدل شده، هیچگاه به دلایل دینی توجه نمی‌شود، در صورتی که ما آیات و احادیث فراوانی داریم که در آنها راهکارهایی برای خوب زندگی کردن آورده شده، اما ما آنها را نادیده می‌گیریم.
برای درک بهتر موضوع به برخی آیات و احادیث اشاره می‌کنیم تا بتوانیم پیرامون موضوع مورد نظر بهتر بحث کنیم. خداوند در آیه 21 سوره روم فرموده است: «وَ مِن آیاتِهِ اَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ انفسکم اَزْواجاً لِتسکنوا الیها و جعل بینکم مودةً وَ رَحْمةً اِنَّ فی ذلکَ لآیاتٍ لِقُوْمَ یَتَفکَّرُونَ». (یکی از آیات الهی آن است که برای شما از جنس خودتان جفتی بیافرید که در برِ او آرامش یافته و با هم انس گیرید و میان شما رأفت و مهربانی برقرار فرمود). در این آیه خداوند به طور مستقیم اشاره کرده که انسانها جفت آفریده شده‌اند تا به هم انس گیرند و زندگیشان با مهربانی همراه باشد. در حقیقت اشاره خداوند از ازدواج تنها بحث فیزیکی نیست، بلکه بیشتر به نیازهای قلبی اشاره دارد. 
اما در «زیر سقف دودی» این‌گونه به مخاطب تلقین می‌شود که تنها دلیل زناشویی لذت‌های جسمانی است و نیازهای قلبی در درجه دوم اهمیت قرار دارد، همچنین در این فیلم ما به هیچ وجه به نداشته‌های ایمانی این خانواده توجهی نکرده‌ایم، منظور این‌که اگر می‌خواستیم این خانواده را جدا از باورهای مذهبی نشان دهیم و بگوییم در این قسمت هیچگونه گرایش اسلامی وجود ندارد باید عواقب آن را هم به نوعی به مخاطب گوشزد می‌کردیم.
برای درک بهتر موضوع می‌خواهیم به حدیثی از حضرت رسول اکرم(ص) هم اشاره کنم. پیامبر(ص) در حدیثی فرموده: «جِهادُ الْمَرأَةِ حُسْنُ التَّبَعُّل»(جهاد زن، همسرداری نیکوست). رسول خدا در حدیثی دیگر می‌فرماید: «اَلکادُّ عَلی‏ عِیالِهِ کَالْمُجاهِدِ فی سَبیلِ اللَّهِ» (کسی که برای آوردن روزی خانواده و فرزندان کار و تلاش کند، همانند مجاهد در راه خداست). در این دو حدیث رسول خدا روابط نیکو بین زن و مرد را به جهاد در راه خدا توصیف کرده است. ویژگی که نشان از اهمیت خانواده و استحکام آن در دین مبین اسلام دارد، اما در «زیر سقف دودی» ما گرایشات و توصیه‌هایی را که مربوط به زندگی مشترک می‌شود فقط از دریچه آموزه‌های غربی می‌سنجیم. این اتفاق نیز، کاملاً خودخواسته است، حتی گاهی مواقع احساس می‌‌شود که فیلمسازان اکراه دارند توصیه‌های اسلامی را در فیلمشان نشان دهند.
برای مثال وقتی شوهر نزد روانپزشک می‌رود و به راحتی درباره خیانت به همسرش حرف می‌زند، روانپزشک نمی‌خواهد قبح این کار را با دلایل اسلامی تشریح کند، بلکه تنها باور علمی خود را بیان می‌کند. در حقیقت این روش این شبهه را در ذهن به وجود می‌آورد که راهکارهای اصلاح خانواده در توصیه‌های غربی نهفته است! در صورتی‌که می‌شود با رجوع به سبک زندگی ایرانی – اسلامی بر بسیاری از مشکلات موجود در جامعه فائق آمد. برای الگو، نیز من تنها ائمه را به عنوان الگو معرفی نمی‌کنم، چون ممکن است عده‌ای تصور کنند آن بزرگان غیر قابل دسترس هستند، اما با محور قرار دادن زندگی امام راحل می‌توان به روشنی راز و رمز یک زندگی عاشقانه که با آموزه‌های قرآنی پیوند خورده را مشاهده کرد.
در انتهای این یادداشت باید گفت «زیر سقف دودی» به هر حال فیلم بدی نیست و حتی می‌توان با کمی ملاحظه آن را کار خوبی دانست، اما می‌شد این فیلم را به گونه‌ای ساخت که در آن علاوه بر داشته فنی به امتیازات دینی و اسلامی رسید. در خاتمه باید تنها به یک مطلب اشاره کنم، آن هم بازی خیره‌کننده «مریلا زارعی» است که به نوعی بیننده را شگفت‌زده می‌کند.

منبع:ایکنا

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه سایر رسانه‌ها