به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاری پویا، دکتر حسین رویوران در نشست کمیسیون سیاسی جمعیت دفاع از ملت فلسطین در خصوص تحولات کردستان عراق به مسئله تلاش کردهای عراق برای برگزاری رفراندوم در اقلیم کردستان برای استقلال این اقلیم اشاره کرد و گفت: بحث رفراندوم در پیش است. آقای مسعود بارزانی بر انجام رفراندوم اصرار دارد. انجام رفراندوم آغاز فرآیند تجزیه است. اساسا رفراندوم به معنای این است که با استقلال کردستان عراق موافق هستید یا نه؟ آری یا نه در رفراندوم به معنای تجزیه است و فقط هم رفراندوم بین کردها قرار برگزار شود. نکته دوم این است که تنها اقلیم کردستان عراق در این میان مطرح نیست. به دلیل بحث داعش کردها کرکوک، بعشیقه، سد موصل و السنجار را گرفته اند. کردها کل این منطقه را کردستان تلقی می کنند و می خواهند در این منطقه رفراندوم برگزار کنند در حالی که چنین تفسیر و تقسیمی بین دولت عراق و کردستان وجود ندارد. دولت از کردها خواست که کرکوک را بگیرند اما نه با هدف ضمیمه سازی بلکه به دلیل خلأ امنیتی.
وی در ادامه به مسئله عدم وجود یک اجماع، بین کردهای عراق اشاره کرد و افزود: بحث دیگر در این راستا این است که در کردستان اجماعی در مورد این مسئله وجود ندارد تنها حزب و شخصی که این مسئله را پیگیری میکند آقای مسعود بارزانی است در حالی که اتحاد میهنی و تغییر و دو حزب اسلامی کردستان مخالف هستند.
این استاد دانشگاه در خصوص دیدگاه ایران در خصوص مسئله کردستان عراق اظهار داشت: در دیدار اخیر آقای العبادی با مقام معظم رهبری، مقام رهبری دقیقا اعلام کردند، ما با هرگونه تجزیه و برگزاری رفراندوم برای تجزیه مخالفیم. کاملا روشن بیان کردند برگزاری چنین امری مورد قبول نیست.
وی در ادامه به تفاوت ماهوی رویکرد کردها در چهار کشور منطقه اشاره کرد و گفت: بحث کردها یک چالش است لکن این چالش بین چهار کشور ترکیه، ایران، عراق و سوریه است که موافق نیستند. با این تفاوت که در عراق بیش از 50 سال جنگ بوده، کردهای زیادی کشته شده اند لذا متأسفانه این حالت جدایی بین دولت و کردهای عراق زمینه دارد. بسیاری از عراقی ها چه عرب و چه کرد با تجزیه موافق اند. در سوریه هیچ گاه درگیری وجود نداشته است. و دیدید که ترکیه به محض اینکه اعلام کرد کردها باید از «المنبج» بیرون بروند گفتند که منطقه را تحویل دولت سوریه می دهیم و این منطقه را تحویل ارتش سوریه دادند. به علت اینکه احساس می کنند ارتش سوریه متحد آنها است. نوع نگاه و نوع رفتار متفاوت است. در ترکیه دولت و کردها با هم درگیر شده اند و خون بین آنها ریخته شده است. وضعیت متفاوت است.
بحث دیگری که در این راستا وجود دارد مسئله تفاوت طایفه های کرد است. ما در ایران در نوع کردها را داریم. در منطقه کرمانشاه کردهای کلهر هستند. کردستان ما سورانی هستند. کل کردهای سوریه و ترکیه از دسته کلهر یا «کرمانج» هستند. در آنجا سورانی وجود ندارد. کردهای عراق عمدتا سورانی اند. لذا بین زبان آنها هم تنها 20 درصد اشتراک وجود دارد. خیلی متفاوت اند. زبان یکدیگر را چندان متوجه نمی شوند. در اشتراک با هم مشکل دارند.بحث کردستان بزرگ یک افسانه است. چون پیوستگی زبانی بین این کردها وجود ندارد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به تحت کنترل بودن مسئله کردها اشاره داشته و بیان کرد: مسئله دیگری که باید بیان شود این است که به جز این 4 کشوری که در آنها کردها حضور دارند هیچ کس و هیچ قدرتی نمی تواند کاری در خصوص استقلال کردها انجام دهد. مگر اینکه آمریکا ترکیه، سوریه و عراق را وادار به همکاری کند. لذا داستان کردها قطعا یک چالش است اما این چالش به دلیل وضعیت ژئوپولیتیکی کاملا تحت کنترل قرار دارد.
رویوران در ادامه با ارائه آمار، نبود زمینه استقلال کردستان را با جزئیات بیشتری بیان کرد و گفت: در مورد کردستان از لحاظ نظامی و انتظامی مستقل اند. در حوزه کرکوک، دو حوزه بزرگ نفتی وجود دارد: بای حسن، باباگورگور. کردها از زمانی که کرکوک را گرفتند، بهره برداری از این مناطق را که متوقف شده بود دوباره آغاز کردند. 10 روز قبل اولین نفت کشی که به کانادا فرستادند، دولت عراق پی گیری حقوقی کرد و توقیف شد. هم جریمه و هم وجه قیمت را به حساب دولت عراق واریز کردند. چون عراق این مسئله را تحت عنوان «قاچاق» مطرح کرد. در عرف بین المللی هم هرکاری که دولت کردستان بدون هماهنگی دولت مرکزی انجام دهد، قاچاق محسوب می شود.
این کارشناس مسائل منطقه در همین زمینه به وابستگی کردستان عراق به دولت مرکزی اشاره کرد و اظهار داشت: الان منطقه کردستان 17 درصد از بودجه عمومی را بدون حساب و کتاب دریافت می کند. کردها می گویند ما 17 درصد جمعیت را تشکیل می دهیم، پس 17 درصد از بودجه عمومی باید به ما اختصاص پیدا کند. این به منطقه اقلیم داده می شود و اقلیم هم آنگونه که خودش می خواهد آن را تقسیم می کند نه براساس برنامه ریزی دولت مرکزی. در حالی که استان های دیگر ممکن است 10 درصد جمعیت را داشته باشند اما 10 درصد بودجه را دریافت نمی کنند. مثلا بصره که 95 درصد نفت عراق از رُمیله بصره استخراج می شود به اندازه جمعیت بصره، بودجه دریافت نمی کند. این مسئله یکی از دلایل تلاش برای ایجاد فدرال بصره و مسائلی از این قبیل است. زمانی که نوری المالکی، نخست وزیر پیشین عراق، بودجه کردستان را قطع کرد، دولت کردستان عراق فلج شد و حدود 6 ماه پرداخت حقوق ها در منطقه کردستان عقب افتاد. آقای العبادی زمانی که عملیات موصل را آغاز کرد، کردها اعلام کردند در این عملیات مشارکت خواهند کرد فقط دولت بودجه را دوباره برقرار کند که آقای العبادی دستور پرداخت را در آن زمان امضا کرد و بودجه پرداخت شد. به هر حال منطقه کردستان نمی تواند فعلا قائم به امکانات داخلی باشد. پتانسیل و ظرفیت را برای آینده دارد اما اکنون نمی تواند. و قطعا به همین دلیل مسعود بارزانی می گوید اگر مردم هم به استقلال کردستان رأی دادند معنای آن جدایی نیست. او می گوید کردستان عراق فقط می خواهد به دولت مرکزی نشان دهد که مردم کردستان خواستشان این است. اما مسئله استقلال را براساس یک گفتگوی طولانی مدت با دولت مرکزی دنبال خواهند کرد. با مشکلات جدی مواجه اند.
کارشناس مسائل غرب آسیا بخش آخر سخنان خود به سرمایه گذاری آمریکا در جهت تجزیه منطقه اشاره کرد و گفت: در حال حاضر سرمایه گذاری عملی آمریکا در جهت تجزیه منطقه است. روی کردها در حال سرمایه گذاری است و به آنها امکانات می دهد. نیمی از نیروهای قسد (قوات سوریا دیمقراطیة) از عربها است. فقط رئیس ائتلاف سوری، احمد جربا شیخ عشیره شَمَّر است. این عشیره در منطقه حسکه حضور دارد. در این منطقه عرب بیش از 60 درصد جمعیت را تشکیل می دهند و کردها 38 درصد جمعیت این منطقه هستند. در هیچ جای کردستان سوریه حتی شهر «قامشلی» تعداد کردها اکثر نیست و همه جا کمتر از 50 درصد را تشکیل می دهند. الآن نیروهایی که دارند در کردستان سوریه می جنگند بسیاری شان عرب اند. کردها رابط با آمریکا هستند، کردها سلاح می گیرند و فرماندهی می کنند این واقعیت است و اقدام آمریکا در دادن نقش به کردها « تقویت تجزیه » است.ولی زمینه ای وجود ندارد. آمریکا در حال حاضر با ترکیه و خود کردها با عشایر منطقه مشکل پیدا کرده اند. همه مسائل و معادلاتی که آمریکا در منطقه ایجاد می کند معادلاتی مستقر و تثبت شده نیست و چالشی است و هر آن ممکن است تغییر کند.
انتهای پیام/