به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، محمدصادق کوشکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران عصر امروز (سهشنبه 10 مرداد) در نشست علمی عقلانیت انقلابی که به همت موسسه آموزشی پژوهشی انقلاب اسلامی برگزار شد، اظهار داشت: مفهوم عقلانیت و انقلابیگری که در صحبتهای سیاستورزان ما واژههای متفاوتی برای آن ذکر شده و رهبر انقلاب هم 2 عنوان دیپلماسی و انقلابیگری را برای آن مطرح کردهاند، دارای مفاهیم بنیادی و اصیلی است و پس زمینهای در حوزه اندیشه دارد.
وی افزود: عقل از مفاهیمی است که تعاریف مختلفی از آن ارائه شده و اگر ما آن نگرش دینی را کنار بگذاریم، مفهیم آن سهل و ممتنع است. عقلی که امروز در جهان از آن صحبت میشود معادل راسیونالیسم است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه راسیونالیسم یا عقل ابزاری در جهت کسب منافع شخصی و حفظ منافع است و این منفعت حول لذت تعریف میشود، اظهار داشت: حتی اگر عقلانیت را بخواهیم در راسیونالیسم جستجوی کنیم ماهیت انقلابی دارد.
کوشکی خاطرنشان کرد: از زمان رنسانس حاکمان وضع موجود راسیونالیسم را به خرابکاری تعبیر میکردند و بنیانگذاران راسیونالیسم کسانی بودند که میخواستند رنسانس و نوزایی ایجاد کنند.
وی با بیان اینکه ماهیت تفکر رنسانس برای حفظ منافع کوتاه مدت به دنبال این بود که تابع نباشد و به دنبال بر هم زدن وضع موجود باشد، گفت: راسیونالیسم در بسیاری از حوزهها بازنگری کرد تا منفعت را بهتر کسب کند، پس راسیونالیسم هم برای تغییر وضع موجود بود و این مفهوم در آن مستتر است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران افزود: اینکه مدرنیته هم به چالش کشیده میشود و صحبت از پست مدرنیسم به میان میآید تلاش برای عدم حفظ وضع موجود است.
کوشکی با بیان اینکه در هر دورهای افرادی که میخواستند وضع موجود را بر هم بزنند کندرو و افراطی خطاب میشدند گفت: در دورههای بعد این افراد نماد عقلانیت شدند. برای مثال ماکیاول زمانی ترد و تکفیر شد اما بعد از مدتی به این نتیجه رسیدند که در آن دوره عقلانیت ماکیاول درک نمیشده است. کسانی که میخواهند وضع موجود را تغییر دهند در روزگاری عقلانی و یک زمان غیرعقلانی بودند.
وی افزود: وقتی پاستور در قرن 19 صحبت از پاستوریزه کردن میکند آکادمی علوم فرانسه به وی میخندد اما زمان که میگذرد سر تعظیم مقابل پاستور فرود میآورد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در غرب تنها عده معدودی حق تغییر دارند و تغییر حق همه مردم نیست، اظهار داشت: جهان غرب انقلابیگری و تحول را در انحصار خود در آورده است و اگر ملتی بخواهد تحول ایجاد کند مخالف عقلانیت قلمداد میشود.
کوشکی با اشاره به اینکه حدود 25 سال است که در دانشکدههای آمریکا نقد دموکراسی حرف اول را میزند و دموکراسی را پدیدهای میدانند که از سر اجبار پذیرفته شده، تصریح کرد: حال اگر در کشور دیگری گفته شود دموکراسی را قبول نداریم با وی برخورد میشود چرا که میگویند این حرف ضد عقلانیت است.
وی افزود: اتفاقی که در انقلاب اسلامی رخ داد به چالش کشیدن این انحصار از زاویه عقل توحیدی بود. عقلی که خودش را در جهت جلب منافع درازمدت ابدی برای بشریت میداند. این عقل توحیدی تلاش بدون پردهپوشی برای تکامل انسان است و تغییر را دائمی میداند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه وقتی انقلاب اسلامی از عقلانیت توحیدی صحبت میکند، یعنی هیچ روزی با فردا نباید یکی باشد، گفت: در چنین فضایی دیپلماسی برای حفظ موجود شکل میگیرد و دیپلماسی وظیفه پاسداری از انحصارطلبی جهان اول و دوم و مانند در جهان سوم در جایگاه خود است.
کوشکی با اشاره به تعبیر مقام معظم رهبری از دوگانه دیپلمات و انقلابی، اظهار داشت: انقلابی کسی است که پذیرش تحولخواهی را تنها برای غرب قبول ندارد، حتی اگر بخواهیم از دریچه راسیونالیسم به موضوع نگاه کنیم سازش ما را به هدف نمیرساند و نگاه انقلابی هست که ما را به هدف میرساند.
انتهای پیام/