ترامپ نهادهای اطلاعاتی را برای بهانهتراشی درباره ایران و برجام تحت فشار قرار داده است
منابع خبری روز دوشنبه گفتهاند کاخ سفید، نهادهای اطلاعاتی آمریکا را برای بهانهتراشی جهت اعلام عدم پایبندی ایران به توافق هستهای تحت فشار قرار داده است.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، مقامهای سابق و تحلیلگران آمریکایی میگویند کاخ سفید مقامهای اطلاعاتی این کشور را برای تولید بهانههای لازم، جهت اعلام عدم پایبندی ایران به توافق هستهای تحت فشار قرار داده است.
روزنامه گاردین که این خبر را روز دوشنبه منتشر کرده، اقدام کاخ سفید را مشابه سیاسیسازی اطلاعات در دولت جورج دبلیو بوش، رئیسجمهور اسبق آمریکا درباره سلاحهای کشتار جمعی عراق دانسته است.
مطابق این گزارش، تحلیلگران اطلاعاتی به دلیل تجاربی که از ارائه اطلاعات مخدوش درباره سلاحهای کشتار جمعی عراق دارند، تلاش دارند در برابر فشارها برای ارائه اطلاعاتی در تأیید نقض برجام توسط ایران مقاومت کنند.
ند پرایس، از تحلیلگران اطلاعاتی سابق سیا که در دوران باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا سخنگوی شورای امنیت ملی این کشور بود میگوید: «من این را از اعضای جامعه اطلاعاتی شنیدهام که میگویند احساس میکنند تحت فشار قرار گرفتهاند. آنها به من گفتند که نوعی احساس انزجار حاکم است و احساس آشناپنداری- اینکه این فیلم را قبلاً یک بار دیگر دیدهاند.»
علیرغم این، دونالد ترامپ گفته انتظار دارد تا سر رسید موعد گزارش بعدی درباره پایبندی ایران به برجام که قرار است دولتش در میانه اکتبر تقدیم کنگره میکند، شواهدی درباره نقض این توافق توسط تهران گردآوری شود.
دیوید کوهن، معاون سابق سیا و از اثرگذارترین چهرههای آمریکایی در اعمال تحریمهای سختگیرانه علیه ایران گفته اینکه ترامپ قبل از پیدا شدن شواهد اطلاعاتی درباره ایران به یک نتیجهگیری درباره این کشور و توافق هستهای رسیده، «نگرانکننده» است.
وی به «سیانان» گفت: «این به منزله معکوس کردن فرایند اطلاعاتی است. اگر ما اطلاعات را با سیاسیسازی آن تضعیف کنیم- یعنی همان کاری که ظاهراً رئیسجمهور در اینجا قصد انجام آن را دارد- از سودمندی اطلاعات به نحوی فراگیر کاسته میشود.»
دولت ترامپ همچنین در اقدامی دیگر که یادآور رویکرد دولت جورج دبلیو بوش قبل از حمله به عراق در سال 2003 است، آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برای اتخاذ رویکردی تهاجمیتر علیه ایران و مطالبه بازرسی از سایتهای نظامی این کشور تحت فشار قرار داده است.
نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل برای تحت فشار قرار دادن آژانس در جهت این مطالبه از مقر این سازمان در وین دیدن کرد. هیلی، بازرسان آژانس را به عنوان «افرادی حرفهای و متخصصان حقیقی در کارشان» توصیف کرد.
وی علیرغم این گفت: «آژانس با همه محاسنی که دارد تنها به اندازهای که مجاز به مشاهده باشد معتبر است. ایران علناً اعلام کرده که اجازه دسترسی به سایتهای نظامی خود را نمیدهد، در حالی که برجام تمایزی میان سایتهای نظامی و غیرنظامی قائل نمیشود. علاوه بر این، سایتهای اعلامنشده متعددی وجود دارند که از آنها بازرسی به عمل نیامده است. این مشکلساز است.»
بر خلاف بازرسیهای عراق در سال 2003 که در جریان آن اختلافات گستردهای بر دستگاه اطلاعاتی آمریکا درباره شواهد سلاحهای کشتار جمعی عراق سایه افکنده بود، هماکنون میان جامعه اطلاعاتی آمریکا و سازمانهای جاسوسی خارجی، وزارت خارجه آمریکا، آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دیگر کشورهای طرف برجام و اتحادیه اروپا درباره پایبندی ایران به توافق هستهای اجماع کلی حاکم است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان نهاد مسئول راستیآزمایی اجرای برجام در هفت گزارش از زمان اجرایی شدن این توافق، پایبندی ایران به آن را تأیید کرده است.
علیرغم این، ترامپ که زمان رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری از توافق هستهای با ایران به عنوان «یکی از بدترین توافقهای تاریخ» یاد کرده بود ظاهراً برای خارج کردن آمریکا از آن مصمم به نظر میرسد.
ترامپ ماه گذشته تلاش کرد از اعلام پایبندی ایران به برجام جلوگیری کند. او برای نزدیک به یک ساعت با وزیر آمریکا که قصد داشت در گزارش فصلی خود به کنگره پایبندی ایران به توافق هستهای را اعلام کند مجادله کرد تا ایران را ناقض توافق اعلام کند. او سرانجام با اکراه پذیرفت که پایبندی ایران به توافق را اعلام کند، اما همزمان با به حاشیه راندن وزیر خارجهاش، تیمی از معتمدانش در کاخ سفید را مأمور گردآوری اطلاعاتی در تأیید نظر مطلوبش در قبال ایران و برجام کرد.
رئیسجمهور آمریکا، علاوه بر این به برخی از نهادهای داخلی دولت مأموریت داده سیاستهای آمریکا در قبال ایران و برجام را مورد بازبینی قرار دهند.
«ریچارد نفیو»، مقام سابق وزارت خارجه آمریکا که از او به عنوان معمار تحریمهای آمریکا علیه ایران یاد میشود میگوید انجام چنین بررسیها و مطالعاتی اتفاقی مرسوم و متداول در هر دولتی است. وی به رغم این گفت، تفاوتی که در دولت ترامپ وجود دارد این است که به متولیان این بررسیها از قبل گفته شده باید به چه نتایجی برسند.
«رابرت مالی» از اعضای ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای آمریکا در مذاکرات هستهای گفته که دولت ترامپ در حال اعتبارزدایی از اطلاعاتی است که سازمانهای اطلاعاتی به وی ارائه میدهند چون آنها را دیدگاه «بازماندگان اوباما» میداند.
این دیپلمات سابق آمریکایی، علیرغم این پیشبینی کرده ترامپ برای نادیده گرفتن احتیاطهای نهادهای اطلاعاتی آمریکا و متحدانش و حرکت دادن واشنگتن به سمت تقابل با ایران، مشابه کاری که در دولت جورج بوش انجام شد، با مسیری دشوارتر و پرتلاطمتر مواجه باشد.
او میگوید: «تفاوت اصلی در اینجا است که الان، مسئله عراق اتفاق افتاده و این یعنی اینکه مردم آمریکا و جامعه بینالمللی قبلاً فیلمی مشابه را مشاهده کردهاند و بنابراین، ممکن است واکنشی متفاوت نسبت به آنچه قبلاً نشان دادهاند، نشان دهند.»
مسیر دیگری که ترامپ برای حمله به برجام در صدد پیگیری آن است، تمرکز بر مطالبه برای بازرسی از سایتهای نظامی ایران است. مطابق برجام، آژانس میتواند شواهدی درباره فعالیتهای مشکوک در سایتهای ایران ارائه کرده و خواستار توضیح شود.
در صورتی که توضیح ایران مورد قبول آژانس قرار نگیرد، تهران دو هفته برای مذاکره درباره فراهم کردن شرایط دسترسی بازرسان آژانس مهلت خواهد داشت. در صورت امتناع دولت ایران، کمیسیون مشترک برجام برای وادار کردن ایران به ارائه دسترسیهای لازم رأیگیری خواهد کرد و ایران سه روز برای تبعیت از این درخواست مهلت خواهد داشت.
«مالی» میگوید: «ساز و کار بسیار مفصلی در این مورد وجود دارد و ما بیشترین زمان را برای مذاکره در خصوص آن صرف کردهایم. برخی افراد حاشیهای با رویکردی سختگیرانه در پرونده ایران وجود دارند که میگویند باید به آنها اجازه داده شود بدون هیچ دلیل خاصی و به قصد محک زدن کم و کیف توافق، از سایتهای حساس ایران بازرسی کنند.»
انتهای پیام/