شمار قربانیان کانال‌های آب در استان قزوین به ۱۸ نفر رسید
تاکنون ۱۸ نفر بر اثر غرق شدگی در سدها و کانال‌های استان جان خود را از دست داده‌اند این آمار تکان دهنده سبب شده تا استان قزوین رتبه ۹ کشور در زمینه غرق شدگی را داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، ظهر تابستان است در حاشیه "کانال مادر" در نزدیکی شهر مهرگان چهار جوان حدود 20 تا 25 ساله در حال شنا هستند. شادی وصف نشدنی در چهره‌هایشان مشاهده می‌شود و با هر شیرجه‌ای که در کانال پر از آب می‌زنند یکدیگر را مورد تشویق قرار می‌دهند، در گوشه‌ای دیگر چند لباس زیر سایه تابلوی شنا ممنوع قرار دارد. آب ظاهری آرام و دل فریب به خود گرفته است. به آنها نزدیک شده و از وضعیت آب کانال سوال می‌کنم، وضعیت آب را عالی توصیف کرده و مرا تشویق می‌کنند که به آنها ملحق شوم.
از احمد یکی از افرادی که همراه برادرش محمد در حال شنا کردن است می‌پرسم آیا از غرق شدگی‌های اخیر در کانال‌ها و سدهای قزوین خبر دارد، وی به 200 متر دورتر اشاره می‌کند و می‌گوید یک مورد در همان محل اتفاق افتاده است، تعجب را در نگاهم احساس می‌کند ناخودآگاه ادامه می‌دهد آنها شنا کردن بلد نبودند و حماقت کردند که در این آب شنا کردند ولی من و دوستان مهارت بالایی در شنا داریم و برای ما اتفاقی نخواهد افتاد.
به آنها می‌گویم تمام افرادی که تاکنون در کانال‌ها و سدها غرق شده‌اند همین طرز فکر را داشته‌اند زیرا اگر احساس خطر می‌کردند هرگز داخل آب نمی‌شدند برایم بسیار تعجب‌آور است با توجه به علائم هشدار دهنده و همچنین وجود فنس‌ها در اطراف کانال‌ها و سدها جوانانی همچون احمد و برادرش که خود شاهد غرق شدن افراد در این محل‌ها بودند باز هم با جان خود بازی می‌کنند تا سریال ادامه دار غرق شدگی‌ها در استان قزوین در سال 96 تمامی نداشته باشد.
18 نفر در سدها و کانال‌های استان قزوین جان خود را از دست داده‌اند
در استان قزوین بیش از دو هزار و 700 متر بستر رودخانه‌ای و یک هزار و 200 کیلومتر کانال‌های اصلی و فرعی آب برای انتقال آب سد طالقان به مزارع، باغات و زمین‌های کشاورزی وجود دارد که به گفته کارشناسان یکی از بزرگترین شبکه‌های منسجم آبیاری کشور محسوب می‌شود این در حالی است که هر گوشه این شبکه آبیاری به واسطه استفاده نامناسب شهروندان می‌تواند به یک تهدید و خطر تبدیل شود.
در حالی آخرین ماه از فصل تابستان را پشت سر می‌گذاریم که همچنان خبر غرق شدن شهروندان در هر نقطه استان به گوش می‌رسد، امروز اگر از هر گوشه استان خبر غرق شدن شهروندان را بشنویم اصلا تعجب‌آور نخواهد بود چرا که قبح آن هم برای شهروندان و هم برای مسئولان شکسته شده است.
تاکنون 18 نفر بر اثر غرق شدگی در سدها و کانال‌های استان جان خود را از دست داده‌اند، این آمار تکان دهنده سبب شده تا استان قزوین رتبه 9 کشور در زمینه غرق شدگی را داشته باشد در حالی که پیش از این رتبه 12 کشور در این زمینه را داشته است؛ آماری که تنها در سه ماه نخست امسال برابر با کل غرق شدگی‌های سال 95 اعلام می‌شود، اکنون به یک بحران و هشدار جدی برای شهروندان و مسئولان تبدیل شده و به صورت نگران کننده‌ای نیز در حال افزایش است.
اجرای 20 مصوبه پیشگیری از غرق‌شدگی نتوانست جلوی حوادث را بگیرد
هر چند می‌توان حوزه فرهنگ را مهمترین عامل ظهور و بروز این حوادث به شمار آورد ولی عملکرد و اقدامات مسئولان دستگاه‌های اجرایی استان در این حوزه بی‌تاثیر نیست این در حالی است که تناقض‌گویی‌های بسیاری در بین مسئولان دستگاه‌های اجرایی در این حوزه دیده می‌شود.
ایرج زاهدپور رئیس ستاد مدیریت بحران استان در واکنش به بحران غرق شدگی‌ها در استان قزوین می‌گوید: رسیدگی به این موضوع را در دستور کار خود قرار داده و به مسئولان تاکیده کرده تا تیم دائمی پیشگیری از غرق شدگی شامل نیروهای امدادی و انتظامی هر چه سریع‌تر تشکیل شود و تا پایان امسال در سد زیاران (یکی از حادثه خیزترین سدهای استان قزوین) مستقر شود.
وی ادامه می‌دهد: 20 مصوبه جلسه پیشگیری از غرق‌شدگی به تصویب رسیده است که از جمله آنها می‌توان به اقدامات پیشگیرانه، افزایش تیم‌های گشت، تشکیل تیم دائمی پیشگیری از غرق‌شدگی اشاره کرد.
به گفته وی اطلاع‌رسانی و بیان هشدارهای لازم، نظارت بر رفت و آمد و همچنین اقدام سریع در صورت بروز حادثه از وظایف تیم پیشگیری از غرق‌شدگی به شمار می‌رود، افزایش علائم هشدار دهنده، فنس‌کشی و همچنین ایجاد سازه‌های جداکننده رودخانه و سد زیاران از جمله مواردی بوده که شرکت آب منطقه‌ای و همچنین سایر دستگاه‌های مربوط باید به سرعت انجام و در اولویت قرار دهند، اما اجرای 20 مصوبه پیشگیری از غرق‌شدگی ها هم نتوانسته جلوی حوادث غرق شدگی در استان قزوین را بگیرد.
با این حال در حالی زاهدپور از تصویب اعتبار 1200 میلیون ریالی برای اقدام فنس‌کشی کانال‌های آبیاری توسط فرمانداری آبیک خبر می‌دهد و می‌گوید شهرداری محمدیه و قزوین و شرکت سهامی آب منطقه‌ای قزوین نیز موظف شده‌اند در محدوده شهری خود با پیگیری اعتبارات داخلی و ملی برای احداث سازه و فنس در کانال‌های آب شهری وارد عمل شوند.
یدالله ملکی معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین از نبود اعتبارات لازم و توجه کافی مسئولان به این موضوع گلایه می‌کند و می‌گوید: در دو سال اخیر اعتبار اختصاص‌یافته برای ایمن‌سازی نقاط خطرآفرین اطراف کانال‌ها و بستر رودخانه بسیار ناچیز بوده و جوابگوی نیاز استان در این حوزه نیست و اعتباری نزدیک به 30 میلیارد تومان برای ایمن‌سازی کامل همه پروژه‌ها مانند گاردریل، فنی، جان‌پناه، تبلیغات و غیره نیاز است.
اما در این میان رحمانی فرماندار آبیک از مدیران اداره امور آب استان قزوین گلایه می‌کند و می‌گوید: "اقدام اداره امور آب استان در جابه‌جایی اعتبار یک میلیارد و 800 میلیونی ریالی مورد اعتراض و گلایه مسئولان شهرستان است، اداره امور آب استان از لحاظ قانونی، عرفی و شرعی در زمینه جابه‌جایی اعتبار تخصیص داده شده برای ایمن‌سازی سد زیاران، بستر رودخانه و کانال‌های انحرافی آن و همچنین فنس‌کشی مقصر بوده و باید پاسخگوی مردم باشد.
وی علت غرق شدن مسافران در سد زیاران را نبود علایم هشدار دهنده عنوان کرده و ادامه می‌دهد: علاوه بر شهروندان قزوینی متاسفانه هر ساله شاهد غرق شدن مسافرانی که برای تفریح به این منطقه آمده‌اند نیز هستیم، نبود تابلوها و علائم هشدار دهنده در این خصوص کاملا مشهود است.
این در حالی است که مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین که مسئولیت اصلی سدها و کانال‌های استان را بر عهده دارد می‌گوید که " این شرکت تمام تلاش خود را در راستای حفاظت از تاسیسات آب استان انجام داده و در غرق شدگی‌های اخیر تقصیری ندارد"
فریب ظاهر آرام "کانال مادر" را نخورید
با توجه به اقدامات و برنامه‌هایی که مسئولان در راستای کنترل این بحران انجام داده‌اند متاسفانه این آمار به جای کاهش رو به افزایش است، هر چند مسئولان دستگاهای اجرایی استان به ویژه مدیرانی که به طور مستقیم در این حوزه دخیل هستند در این ماجرا بی‌تقصیر نبوده و رد پای آنها در این حوادث دیده می‌شود ولی بعد فرهنگی و مردمی این آسیب بسیار پررنگ‌تر است.
فرض کنید کم کاری مسئولان استانی سبب شده تا گودالی بزرگ و حادثه‌خیز درست در وسط شهر ایجاد شود و مسئولان هم هیچ برنامه‌ای برای ساماندهی آن نداشته باشند آیا شهروندان باید به بهانه کم کاری مسئولان خود مراقبتی را کنار گذاشته و یکی پس از دیگری خود را در معرض خطر قرار دهند؟
به گفته یک روانشناس افرادی که در کانال‌های آب شنا می‌کنند از شرایط کانال‌ها و خطرات احتمالی آن آگاه نبوده و تصورشان از شنا در کانال‌ها همچون شنا در استخرهای معمولی است، به عبارت دیگر می‌توان گفت آنها خود را همچون نهنگ‌هایی که در جزر و مد ساحل گرفتار شده و به گل می‌نشینند در معرض خطر و آسیب قرار می‌دهند.
بسیاری از صاحب‌نظران و مسئولان استانی عوامل فرهنگی را مهمترین عامل بروز این حوادث می‌دانند در همین راستا حمید پویا مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین علت اصلی این حوادث را ضعف فرهنگی عنوان می‌کند چرا که به گفته این مسئول با وجود تابلوهای شنا ممنوع و هشدار دهند همچون خطر مرگ و فنس‌کشی در نقاط حساس و حادثه خیز و همچنین گشت سیار، باز هم هستند افرادی که برای شنا به داخل کانال‌های آب وارد شده و جان خود را به خطر می‌اندازند.
به گفته کارشناسان در 90 درصد این گونه حوادث فرد با بی‌احتیاطی و عدم توجه نسبت به هشدارها خود و اطرافیان خود را در معرض خطر می‌اندازد، بنابراین باید نهادهای فرهنگی در این زمینه آموزش‌های لازم را به مردم بدهند.
حال سوال اینجاست، نقش شهروندان قزوینی برای پیشگیری از این حوادث چیست و چقدر می‌تواند در پیشگیری از این حوادث دخیل باشند، چند نکته‌ای که شهروندان قزوینی باید بدانند و به اطرافیان خود نیز آموزش دهند از قیبل ذیل است.
" فریب ظاهر آرام کانال ها و سدها را نخورید" این جمله بارها و بارها از سوی مسئولان استان برای هشدار عمومی به مردم تکرار شده است، چرا که یکی از مهم ترین دلایل غرق شدن در کانال‌ها و سدهای استان به دلیل شکل و ساختار آنها است.
1. شکل و ساختار کانال‌های آب به گونه‌ای طراحی شده که گویا در سطح کانال آب به آرامی در جریان است و شنا در آن همچون استخرهای شنا خواهد بود ولی در عمق این کانال‌ها آب با سرعت بسیار بالایی در حرکت است این در حالی است که سدها هم به دلیل وجود مکنده‌های مختلف در کف بسیار خطرناک هستند. این ویژگی کانال‌ها و سدها در کنار عدم آگاهی افرادی که از آن برای تفریح استفاده می‌کنند سبب شده تا احتمال بروز حادثه و غرق شدگی بسیار زیاد شود، تا جایی که یکی از غریق نجات‌هایی که برای جست و جوی اجساد افراد غرق شده سد زیاران در تلاش بود در این باره می‌گوید با اینکه دورهای تخصصی شنا و قواصی را گذرانده است باز هم شنا کردن در سدها به دلیل وجود مکنده‌ها و در کانال‌ها به دلیل شکل و ساختار آنها بسیار دشوار است.
2. نجات افراد در حال غرق نیز یکی از نکاتی بوده که باید مورد توجه قرار گیرد، پیمان نامدار رئیس مرکز اورژانس استان قزوین می‌گوید: در حوادث غرق شدگی زمان نجات افراد بسیار کم است، در بیش از 90 درصد مواقع تا رسیدن نیروهای امدادی به محل حادثه متاسفانه غرق شدگی اتفاق افتاده و عملیات احیا امکان پذیر نیست.
به گفته ابوالفضل ذوالقدر مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قزوین "آحاد مردم باید نسبت به خطرات موجود در مسیر کانال‌های آب هوشیار باشند چرا که نمی‌توان به ازای هر نفر نجات‌غریق و تابلوی هشدار نصب کرد".
3. امر به معروف و نهی از منکر را در دستور کار خود قرار دهید، با توجه به آمار بالای غرق شدگی در استان قزوین شهروندان نباید نسبت به این موضوع غفلت کرده و آن را نادیده بگیرند، در صورت مشاهده افرادی در حال شنا در کانال‌ها و سدها تذکرات جدی به آنها داده و پیشنهاد نگارنده این است که در صورت نپذیرفتن افراد با دستگاه های امنیتی و امدادی تماس بگیرند.
4. نبود امکانات ورزشی و تفریحی را بهانه‌ای برای بازی با جان خود و عزیزانتان قرار ندهید.
5. در مورد خطرات شنا در سدها و کانال‌ها با خانواده و دوستانتان صحبت کرده و آموزش همگانی را مورد توجه قرار دهید.
گزارش از شهاب ربیعی
انتهای پیام/
