"تکدیگری"؛ تاولی بر چهره کرج و حکایت آرزوهایی که سر چهارراه دود میشوند
وقتی چراغ سبز میشود تمام آرزوهای او تبدیل به یاس شده و من هم با نیش گازی دور میشوم ولی باید بدانیم معضل اجتماعی "تکدیگری" از آنچه که در آئینه میبینیم به شهر ما نزدیکتر است و این همان آرزویی است که سر این گذرها دود شده و تاولی که سر باز میکند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرج، دستههای گل یا بستههای دستمال کاغذی در دستان آنها خودنمایی میکند و در چهارراهی دیگر ظرفهای آهنی اسفنددان که مانند چرخوفلک میچرخند و این گونه روز گنجشکی خود را به شب میرسانند. آیا در نظر ما این افراد مستمند هستند؟
زمانی که چراغهای قرمز چشمک میزند این ندا را به راننده خودرو میدهد که زمان توقف است. دختری با نگاهی ملتمسانه به طرف ماشینهای عبوری میرود؛ چشمان وی برای خریدن یک شاخه گل یا بسته کوچک دستمال کاغذی برق میزند و به اطراف نگاه میکند و به سمت ماشینی میرود که دختران کوچکی برای رفتن به مدرسه سوار آن هستند. او هم دوست دارد که به مدرسه برود؛ با قد کوچک خود روی پاشنه پا میایستد تا گلی بفروشد و با چشمان درشت خود نگاهی حسرت آمیز دارد که آیا او هم روزی شاد میتواند به مدرسه برود؟ هرچه هست وقتی چراغ سبز میشود تمام آرزوهای او تبدیل به یاس شده و من هم با نیش گازی دور میشوم ولی باید بدانیم معضل اجتماعی "تکدیگری" از آنچه که در آئینه میبینیم به شهر ما نزدیکتر است و این همان آرزویی است که سر این گذرها دود شده و تاولی است که دیر یا زود در کرج سر باز میکند.
آیا این پدیده ریشه درستی در جامعه ما دارد و اینکه صرفا شغلی محسوب میشود برای باندهای تبهکار که افرادی مظلوم و بیگناه را برای امیال و آرزوهای خودشان برای این کار به کارگیری میکنند؟
علل پیدایش تکدیگری در جامعه را باید چه دانست؟ آیا فقط گروههای تبهکار دخالت دارند؟ یا خود تکدیگری فرض براینکه مشکل مالی دارد را مقصر بدانیم یا دستگاهها و ارگانهایی که در جامعه سهم به سزایی دارند را نیز باید در اولویت قرار دهیم.
برخی از خصوصیتهای تکدیگری این است که در نخستین قدم از مسئولیتهای اجتماعی به دور است و این فرد بدلیل اینکه ظاهری تهیدست دارد مورد سرزنش قرار نمیگیرد و آخر اینکه او نگاهش به دسترنج دیگران است. آیا با اهتمامی که دستگاهها به خرج میدهند با این مسئله برخورد مناسبی میشود تا فضای کلانشهر کرج که "ایران کوچک" نامیده میشود زشتتر از گذشته نشود و فکری از طرف دستگاههای دخیل برای رفع این معضل اجتماعی میشود؟ کرج به دلیل اینکه از بزرگترین شهرهای "مهاجرپذیر" کشور است، تکدیگری امری معمولی و اجتنابناپذیر تلقی میشود.
به عقیده برخی از محققین این پدیده را باید "تکدیگری آشکار" بنامیم که شغلی برای عدهای محسوب میشود. از مواردی که تکدیگری میتواند در پی داشته باشد، اعتیاد، قاچاق موادمخدر، فقر فرهنگی و غیره است که اگر در شهری مانند کرج جلوگیری نشود، به دلیل بافت آسیبزایی که دارد، سبب بروز مشکلات چند برابر اجتماعی میشود.
"ایجاد اردوگاه" وظیفه قانونی دستگاهها است
در همین راستا براساس "ماده 2 قانون ساماندهی تکدیگری" باید در هریک از شهرهای بزرگ، نسبت به ایجاد "مجتمع اردوگاهی" اقدام شود و سازمانهای مسئول (دادگستری استان، نیروی انتظامی، سازمان بهزیستی، کمیته امداد، اداره کار و امور اجتماعی و شهرداری) نماینده تامالاختیار خود را به مجتمعهای مزبور برای انجام وظایف دستگاه متبوع معرفی کنند.
تبصرهای نیز در این بخش وجود دارد که باید برای این افراد اردوگاههایی در نظر گرفته شده و تامین محل و امکانات و تجهیزات اولیه مورد نیاز اردوگاه از طریق "شهرداری" صورت خواهد گرفت و در صورت ضرورت به تشخیص "استاندار"، از سایر امکانات و اعتبارات استان نیز استفاده خواهد شد. اعتبارات مورد نیاز مجتمعهای اردوگاهی از محل بودجه عمومی و کمکهای مردمی تأمین میشود.
"تکدیگری" امری اجتماعی است
دادگستری از مراکزی است که باید در زمینه پیشگیری و برخوردهای قضایی با باندهای تبهکار تکدیگر اقداماتی را اتخاذ کند، درهمین راستا مهدی جوهری معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان البرز با بیان اینکه دادگستری البرز در این مورد از قبل ورود کرده، اظهار داشت: ریشه اصلی تکدیگری امری اجتماعی است و این معضل تعریف خاص خود را دارد و باید در این موضوع غربالگری صورت بگیرد.
وی افزود: در سال 94 که با رشد چشمگیر این پدیده مواجه بودیم، دادگستری با دستور قضایی به این مشکل ورود کرد و دستوراتی را نیز صادر کرد.
نبود تصمیم مدیریت شهری در جمعآوری متکدیان
جوهری با اشاره به روند شش ماه اخیر شهری در کرج، افزود: امیداواریم برای بهبود این مشکل شهری در شهرداری شتاب بیشتری صورت بگیرد که باید هرچه سریع تر این معضل برطرف شود تا سیما زیبا شهر کرج به خطر نیفتد.
وی با تاکید بر اینکه مبارزه با تکدیگری دارای آئیننامه است، عنوان کرد: اهتمامی در دستگاهها برای حل موضوع باید شکل بگیرد و در این راستا شهرداری، فرمانداری، اداره اتباع و مهاجرین، نیروی انتظامی و دستگاههای دیگر در این زمینه وظایفی را بر عهده دارند.
از دستگاههای دیگری که نقش بسیار تاثیرگذاری در حل موضوع تکدیگری دارد و میتواند با انجام کارهای حمایتی و ساماندهی میتواند به حل این موضوع کمک کند، سازمان بهزیستی است.
آئین نامه وزرات کشور باید در البرز اجرا شود
در همین رابطه داریوش بیات مدیرکل بهزیستی استان البرز در گفتوگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به اینکه موضوع تکدیگری دارای عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی است، اظهار داشت: مهاجرت از روستاها و شهرستانهای دیگر به کرج که جزء "مهاجرپذیرترین" شهرهای ایران است از عوامل مؤثر در این زمینه بوده و این امر سبب ایجاد موج گستردهای از تکدیگری در این شهر شده است.
وی افزود: آئیننامه ساماندهی که از طریق وزارت کشور ابلاغ شده است باید در کرج با "مدیریت فرمانداری" و "محوریت شهرداریها" انجام شود و شهرداری مکلف است که اردوگاه مرکزی نگهداری را فراهم و تجهیز کند.
مدیرکل بهزیستی البرز با اشاره به اینکه این سازمان وظیفه غربالگری و روانشناسی در مرکز نگهداری را برعهده دارد، گفت: دلایل متعددی درباره متکدی وجود دارد که اگر این افراد به طور سازمان یافته مشغول این کار باشند، باید سیستم قضایی دستوراتی صادر کند و شهرداری به همراه نیروی انتظامی این افراد را جمعآوری کنند.
وی اضافه کرد: باید در مرکز غربالگری بررسی شود که فرد متکدی چه نیازی دارد و اگر مشکلات درمانی باشد بهزیستی ورود کند و احتمال نیز دارد مشکلات کاری و اقتصادی آنها را آزار میدهد که نهادهایی مانند کمیته امداد امام خمینی (ره) و اداره کار ورود میکنند.
بیات، دانشگاه علوم پزشکی و بیمارستانها را نیز در امر درمان تکدیگران بسیار مؤثر دانست و از وظایف آنها برشمرد.
البرز فاقد مرکز نگهداری از متکدیان است
وی با بیان اینکه سالمندان یا بیماران اعصاب و روان یا کودکان بیسرپرست و معلول در مراکز بهزیستی جای میگیرند، عنوان کرد: در استان البرز تاکنون بر اساس برآوردها "مرکز نگهداری متکدیان" وجود ندارد و جای این مرکز در استان البرز خالی است و کارهایی برای جمعآوری متکدیان به صورت موردی توسط شهرداری و نیروی انتظامی در زمانهایی اجرا میشود.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه سال 96 را باید سال ساماندهی افرادی که دارای محرومیت هستند بدانیم و اقدام جهادی صورت گیرد، بیان داشت: یکی از خللهایی که وجود دارد، این مورد است که "بانک اطلاعاتی" در مورد تعداد تکدیگرها متاسفانه وجود ندارد که باید برای این موضوع فکری اندیشید.
وی خاطرنشان کرد: بیشتر مناطقی که متکدیان حضور دارند در چهارراههای مرکز شهر مانند طالقانی، مصباح و مناطق دیگری نظیر حاشیه رودخانه حصار، حصارک پایین و میدانهای اصلی شهر مانند حافظ و کرج است.
توپ فوتبال به نام "بیمدیریتی"
به هر حال هر چه باشد آن دختر گلفروش یا پسر سپندبهدستی که چشم حسرت به ماشینها میدوزد و آینده خویش را در هالهای از دود اسفند تصور میکند حسرت به دل میمانند که آیا کاری برای وی انجام میشود؟
ارگانهایی مانند استانداری، فرمانداری و شهرداری که باید در این موضوع ورود کنند و به فکر ایجاد مراکزی برای نگهداری از این افراد باشند وگرنه این بازی " برد-باخت " ادامه دارد و در یک طرف سازمانهای تبهکار سود برده و مردم، کودکان و زنانی که به اجبار در اختیار این گروهها کار میکنند همواره بر چرخ باطل باخت قرار میگیرند.
گزارش از محمدعلی حسننیا
انتهای پیام/