تنزل آذربایجان غربی از مزیتهای مرز ایران و ترکیه به حد یک گذرگاه
بینصیب ماندن آذربایجان غربی از مزیتها مرزی ایران و ترکیه موضوعی است که قریب به اتفاق مسئولان دولتی و فعالان بخش خصوصی این استان بدان اذعان دارند تا حدی که جایگاه این استان فقط به یک معبر و گذرگاه اقتصادی تنزل پیدا کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، سهم استان آذربایجان غربی از روابط اقتصادی و تجاری میان ایران و ترکیه موضوع مهمی است که مدتهاست مورد توجه فعالان اقتصادی بخش خصوصی مدیران دولتی مرتبط به مسائل بینالمللی و تجارت خارجی است.
در این گزارش ابتدا برای بررسی اهمیت اصل موضوع سهم این استان از مناسبات فیمابین ایران و ترکیه سراغ یکی از کارشناسان ارشد حقوق بینالملل و سازمانهای اقتصادی رفته و دیدگاههای وی را جویا شدیم.
مسعود اکبری در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در ارومیه، با تبیین جایگاه این دو کشور از گذشته تا کنون اظهار داشت: ایران و ترکیه خاستگاه دو تمدن باستانی مهم بودهاند و هر دو در شکل گیری جامعه و فرهنگ منطقه نقش موثری داشتهاند.
اشتراکات تاریخی فراوانی ایران و ترکیه
وی تصریح کرد: این دو کشور الگوهای سیاسی متفاوت اما اشتراکات تاریخی فراوانی با یکدیگر دارند و با هم مسیر توسعه را در آغاز قرن بیستم میلادی آغاز کردند.
اکبری گفت: یکی از عواملی که این دو کشور را در طی حدود یک قرن اخیر در کنار یکدیگر در شرایط عمدتاً دوستی و همکاری حفظ کرده مسئله اقتصاد است.
وی اظهار داشت: چنانکه در نبود این مؤلفه، به نظر میرسد بسیاری از اختلافات و شاید تفاوتها میتوانست و هنوز هم میتواند به سردی ارتباط میان دو کشور بینجامد.
آذربایجان غربی تنها مرز ایران و ترکیه
کارشناس ارشد حقوق بینالملل و سازمانهای اقتصادی با تاکید بر اهمیت استان آذربایجان غربی به عنوان تنها استان برخوردار از مرز با ترکیه تصریح کرد: آذربایجان غربی تنها استان مرزی ایران با ترکیه بوده و 550 کیلومتر مرز مشترک با این کشور دارد که از این میزان، 300 کیلومتر مرز مشترک استانهای آذربایجان غربی و وان ترکیه است.
وی با اشاره به مبادلات اقتصادی دو کشور گفت: تولید ناخالص داخلی کشور ترکیه هماکنون تقریباً دو برابر ایران است، این برتری در اقتصاد ملی ترکیه را تا حدودی میتوان در تبادلات اقتصادی این کشور با کشورمان مشاهده کرد.
گزیدهای از مناسبات اقتصادی ایران و ترکیه
اکبری افزود: بررسی آمار 10 ساله (1384-1394) منفی بودن تراز تجاری ایران با ترکیه حکایت دارد، ارزش صادرات ایران به ترکیه در سال 1384، حدود 205 میلیون دلار به ازای 867 میلیون دلار واردات گزارش شده است این رقم در سال 94 به 3/1 میلیارد صادرات به ترکیه حدود 3 میلیارد دلار واردات از این کشور رسیده است.
وی اظهار داشت: اما این مبادلات در سال 95 تا حدودی به نفع ایران شد، چنانکه در مقابل صادرات 7/2 میلیارد دلاری کالا از ترکیه به کشورمان، بیش از 2/3 میلیارد دلار محصولات ایرانی روانه کشور ترکیه شده است، از نقطهنظر میزان سرمایهگذاری و حضور سرمایهگذاران نیز ترکها دست بالاتری نسبت به ایرانیها دارند.
فقدان توازن در مبادلات و سرمایهگذاری متقابل ایران و ترکیه
کارشناس ارشد حقوق بینالملل و سازمانهای اقتصادی گفت: چندی پیش سفیر ترکیه در نشستی با اعضای اتاق اصفهان از سرمایهگذاری 2/1 میلیارد دلاری این کشور در مقابل سرمایهگذاری 100 میلیون دلاری ایران در ترکیه خبر داد و سرکنسول ترکیه در تبریز نیز مدتی قبل 100 میلیون دلار سرمایهگذاری ایران در ترکیه را حاصل فعالیت 3 هزار و 350 شرکت اعلام کرد، در حالی که تعداد شرکتهای فعال ترکیه در ایران علیرغم حجم سرمایهگذاری ده برابری این کشور بسیار کمتر از این است.
وی تصریح کرد: این عدم توازن در مبادلات و سرمایهگذاری بههیچوجه با خواست و اهداف تعیین شده مسئولان عالی رتبه دو کشور برای بسط مناسبات اقتصادی فی مابین همخوان نیست و انتظارات بسیار بیشتری از سرمایهگذاری و تجارت بین دو کشور میرود.
اکبری گفت: رقم مورد انتظار دو کشور از تبادلات اقتصادی فی مابین حدود 25 تا 30 میلیارد دلار است هم چنانکه سالها قبل معاون اول رئیس جمهوری کشورمان و رجب طیب اردوغان نخست وزیر سابق ترکیه از تحقق رقم 30 میلیارد دلار در تبادلات اقتصادی تا سال 2015 و اردال باهیچوان، رئیس اتاق صنایع استانبول از رقم 25 میلیارد دلار مبادلات تجاری دو کشور تا سال 2020 اظهار امیدواری کردند، هدف گذاریهایی که به نظر چندان دست یافتنی نمیرسند و بلندپروازانه به شمار آیند.
بهرهمندی یک طرفه ترکیه از ظرفیتهای صنعت گردشگری
معاون گردشگری میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجان غربی در این ارتباط به تسنیم گفت: عمدتاً مسافران ایرانی با ناراحتی و نارضایتی از سفر ترکیه بازمیگردند.
حسین امامی بیان کرد: سالانه 8 میلیون مسافر ایرانی به ترکیه و به ویژه وان سفر میکنند اما در مقابل تعداد مسافران ترکیه به ایران بسیار اندک است.
وی عنوان کرد: طرف ترکیهای و دفاتر مسافرتی آن باید با معرفی و تشویق شهروندان ترکیه برای سفر به ایران، این امر را 2 طرفه کنند.
معاون گردشگری میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجان غربی تصریح کرد: بااینوجود که مسافران ایرانی حجم بالای گردشگران ترکیه را تشکیل میدهند اما اغلب آنها هنگام برگشت از وضعیت هتلها، قیمتها و برخوردهای بسیار بد طرف ترکیهای گلایهمند هستند.
سهم ناچیز آذربایجان غربی از تجارت ادعایی 30 میلیارد دلاری بین ایران و ترکیه
نائب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی ارومیه نیز در همین ارتباط گفت: وان و آذربایجان غربی باید سهم 2 تا 4 درصدی از مراودات تجاری 30 میلیارد دلاری بین 2 کشور ترکیه و ایران را عملی کنند.
علی دیلمقانیان اظهار داشت:حاکمان 2 کشور باید از مشکلات طرفین آگاه شوند و سیاستگذاران میتوانند نشستهای بدون مشکل فعالین اقتصادی طرفین را ببینند و آن را الگو قرار دهند.
وی افزود: فعالان اقتصادی، اشخاص سیاسی نیستند به همین دلیل با صدق و راستی در کنار یکدیگر در اجلاسها و نشستها شرکت میکنند.
دیلمقانیان عنوان کرد: آذربایجان غربی و وان با جمعیتی بالغبر 4 میلیون نفر که 4درصد جمعیت کشورهایشان را شامل میشود باید بتوانند حدود 2 تا 4 درصد از مراودات تجاری 2 کشور ایران و ترکیه را که رقمی بالغبر 30 میلیارد دلار است عملی کنند.
وی گفت: این اتفاق تنها با زمینهسازی و بسترسازی حاکمان و همچنین اصلاح ساختارهای گمرکی 2 کشور امکانپذیر است.
گزارش: محمد آقایی پر
انتهای پیام/