به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ مسعود باقرزاده کریمی مدیر اکوسیستمهای تالابی سازمان محیط زیست درباره اهمیت دریاچه ارومیه اظهار کرد: دریاچه ارومیه علاوه بر ارزشهای اکولوژیکی موجب تلطیف هوا در مناطق نیمه خشک میشود و از گرد و غبار در منطقه جلوگیری میکند.
وی افزود: به همین دلیل ما در بالاترین سطح یعنی به عنوان پارک ملی از آن حفاظت میکنیم، کنوانسیون جهانی تالابها از دریاچه ارومیه به عنوان تالابی با اهمیت بالای جهانی یاد کرده است و یونسکو نیز از آن به عنوان ذخیرهگاه طبیعی نام برده است.
این مسئول تصریح کرد: دریاچه ارومیه سه ویژگی منحصر بهفرد دارد که در یک جا جمع شده است؛ اول وجود جلبک سخت پوست آرتمیا که در پهنههای آبهای شور وجود دارد و غذایی منحصر به فرد برای پرندگان به ویژه فلامینگو است؛ دوم وجود جزایری که پناهگاهی برای ساخت لانه برای پرندگان است و سوم وجود تالابهای آبهای شیرین در کنار دریاچه به ویژه در بخش جنوبی است که محیطی را برای زیست همه پرندگان ایجاد کرده است.
باقرزاده افزود: تجمع بینظیری از پرندگان، کوریدور پرندگان مهاجر، کنترل جمعیت، تنظیم تنوع زیستی منطقهای و جهانی و اثرات ملموس و ناملموس ثمره این سه ویژگی منحصر به فرد است.
مدیر اکوسیستمهای تالابی سازمان محیط زیست یادآور شد: ترکیب گرد و خاک و نمک که حاصل خشک شدن دریاچه است به پوشش گیاهی آسیب زده است و باعث بروز بیماریهایی در روستاهای اطراف شده است به همین دلیل ما وضعیت را بحرانی اعلام کردهایم؛ در تلاشیم حتی شده نصفه و نیمه دریاچه را از آب پرکنیم تا خاک مرطوب شود و از بروز گرد و خاک جلوگیری شود.
وی درباره علت خشک شدن دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: 8 میلیارد مترمکعب بارش در حوزه دریاچه ارومیه وجود داشته است که نیمی از آن به دریاچه وارد میشده است و نیمی دیگر صرف کشاورزی میشد؛ زمانی که بارش کم شده بود باید مصارف کاهش مییافت اما ما نه تنها مصرف را کم نکردیم بلکه آن را افزایش دادیم، در نتیجه عامل انسانی یکی از مهمترین دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه بوده است؛ گرم شدن منطقه و افزایش تبخیر نیز باعث شد مشکلات مدیریتی بارز شود.
این مسئول متذکر شد: مدیران در پروژههای عمرانی به هزینههای اجتماعی توجهی ندارند؛ هزینههای اجتماعی همان مسائل زیستمحیطی و مسائلی از این دست است و متاسفانه در مدیریت سرزمین دچار غفلت شده ایم؛ برخی علاوه بر خطا در مدیریت سرزمین حضور سازمانهای تنها و فاقد قدرت اجرایی مانند سازمان محیط زیست را نیز برنمیتابند؛ لازم است در سیستم اجرایی کشور جایگاه سازمان حاکمیتی این سازمانهای قوی باشد تا دیگران از خط قرمزها عبور نکند.
خشک شدن دریاچه ارومیه حاصل تغییر اقلیم نبوده است
راضیه لک؛ مدیرکل دفتر طرح و برنامهریزی سازمان زمین شناسی کشور نیز در این برنامه اظهار کرد: زمینشناسی بدون محیط زیست معنایی ندارد؛ سازمان زمینشناسی نخستین سازمانی بود که با مطالعاتی که انجام داد اعلام کرد خشک شدن دریاچه ارومیه حاصل تغییر اقلیم نبوده است؛ سازمان با مطالعات خود نشان داد اگر انسان نبود و دریاچه به حال خود رها میشد حالا خشک نمیشد.
وی با اشاره به اینکه چنانچه وضعیت موجود دریاچه ارومیه حفظ نشود با فاجعه گردوغبار مواجه خواهیم شد، گفت: با مطالعه بر روی دریاچه ارومیه به این نتیجه رسیدیم که 13 هزار سال پیش نیز دریاچه وجود داشته است؛ مهمترین دلیل خشک شدن دریاچه ارومیه عامل انسانی بوده و مدیریت ناکارآمد نیز به این موضوع دامن زده است.
لک درباره مقایسه وضعیت دریاچه ارومیه با دریاچههای دیگر تصریح کرد: دریاچه ارومیه یک دریاچه فوق اشباع از نمک است و نمیتوان آن را با وضعیت دیگر دریاچهها که شیرین هستند مقایسه کرد؛ شبیهترین دریاچه در دنیا که شرایطی تقریبا یکسان با دریاچه ارومیه دارد، دریاچه گریت سالک لیک در امریکا است که عنوان خواهر خواندگی هم با دریاچه ارومیه دارد.
مدیرکل دفتر طرح و برنامهریزی سازمان زمینشناسی کشور با اشاره به عدم تخصیص اعتبارات به دریاچه ارومیه ادامه داد: دریاچه ارومیه در حال حاضر شرایطی برگشت ناپذیر دارد؛ قبل از سال 89 میتوانستیم برای این دریاچه کاری انجام دهیم اما اقدامی نکردیم؛ سیزده بدر یکی از سالها مردم در کنار دریاچه ارومیه جمع شدند و از مسئولان خواستند به وضعیت دریاچه رسیدگی کنند اما برخی سعی کردند جلوی خواستههای مردم را بگیرند و به آنها اجازه صحبت ندادند. بعد از آن مسئولان موضوع تغییر اقلیم را پررنگ کردند تا ثابت کنند در خشک شدن دریاچه سهمی ندارند و بعد از آن عوامل انسانی نیز روند خشک شدن دریاچه را تسریع کرد و همه فرصتها از دست رفت.
لک خاطرنشان کرد: بسیاری از مشکلات زیستمحیطی به آب ارتباط دارد و مدیریت آب هم تنها به عهده وزارت نیرو است و از دست سازمان محیط زیست خارج است؛ به همین دلیل لازم، ارتباطی نزدیک بین وزارت نیرو و سازمان محیط زیست وجود داشته باشد و مدیریتی واحد داشته باشند.
سید هادی بهادری؛ نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه با اشاره به اینکه نمایندگان آذربایجان پیوسته تذکرات مربوط به دریاچه ارومیه را به دولتهای وقت دادهاند، گفت: قانون آب موجود کشور دارای خلأهای زیادی است و برخی از قوانین مرتبط با آب، زمانی تدوین شدهاند که محدودیتهای امروزه آبی وجود نداشته است.
نماینده مردم ارومیه با اشاره به اینکه کل آب دریاچه ارومیه یک میلیارد مترمکعب نمیشود، افزود: دریاچه ارومیه در سال 1376 با حدود 32میلیارد مترمکعب در بالاترین تراز آبی خود قرار داشت و نخستین نشانههای خشکی دریاچه ارومیه بعد از سال 1376 شروع شد.
دریاچه ارومیه قابل احیاست
وی با تاکید بر اینکه دعواهای مقصریابی مشکلی از دریاچه ارومیه حل نمیکند، اظهار داشت: دریاچه ارومیه قابل احیاست؛ دریاچه ارومیه آب زیادی نمیخواهد و با مدیریت صحیح قابل حل است و برای احیای آن نیاز به همت عمومی ملت و دولت دارد.
بهادری گفت: ستاد احیای دریاچه ارومیه باید از حالت مدیریتی خارج شود و باید به مرحله اجرا وارد شد و متاسفانه ستاد احیای دریاچه ارومیه در تهران متمرکز شدهاند.
انتهای پیام/