ایجاد زیست بوم اولویت حوزه هنری در زمینه انیمیشن است/ کمپانی تولید انیمیشن در ایران وجود ندارد

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، مدیریت مرکز تلویزیون و انیمیشن حوزه هنری چندی پیش به احسان کاوه سپرده شد تا با ایجاد فضای عرضه و تقاضا بستری مناسب برای تولیدکنندگان انیمیشن خصوصاً تیم‌هایی که دغدغه انقلابی دارند فراهم آورد. وی در نشستی صمیمانه به تشریح کم و کیف برنامه‌های مرکز تلویزیون و انیمیشن حوزه هنری پرداخت . قسمت اول این مصاحبه مربوط به وضعیت امروز حوزه و همچنین بخش‌های دیگری مانند آسیب‌های اجرا در تلویزیون بود. در قسمت دوم به صورت جزئی‌تر به روند انیمیشن سازی کشور پرداخته می‌شود و روند صنعتی سازی آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.

تبدیل تولید انیمیشن به صنعت، یکی از مهمترین راهبردهای ما در مرکز است

تسنیم:حوزه هنری چه اقداماتی در زمینه انیمیشن سازی انجام داده است؟

کاوه: به نظر من رسالت ما باید ایجاد زیست بوم صحیح کسب و کار برای صنعت انیمیشن باشد. چرا که انیمیشن صنعتی است که می‌تواند دانش بنیان محسوب شود. به عبارتی تولیدش به سوخت‌های فسیلی وابسته نیست. همچنین روند تولید یک سریال کاملاً پیش بینی پذیر است. به این مفهوم که شما می‌دانید رِندِر «3D» چقدر طول می‌کشد و حتی تقریبا از چگونگی خروجی کارت مطلع هستید. در صورتی که در بقیه مدیوم‌های تصویری مانند مستند یا سینمایی این مسائل کمتر قابل محاسبه است و خیلی از حوادث پیش بینی نشده روی روند تولید اثر دارد. از نظر من مهمترین حمایت نهادهایی مانند ما باید این باشد که شرایطی ایجاد کنیم تا کمپانی های کوچک پله به پله توسعه پیدا کنند. این شامل مرتبط کردن مشتری های بلقوه به این شرکتها و همچنین مجاب کردن بیمه‌ها برای بیمه کردن معاملات تولید انیمیشن می‌شود. 

تبدیل تولید انیمیشن به صنعت، یکی از مهمترین راهبردهای ما در مرکز است که با همکاری معاونت علمی صورت می‌گیرد. در حقیقت برای ایجاد این زیست بوم، هفت سرفصل مطالعاتی در نظر گرفته‌ایم و در آن به صورت جدی این موضوع را که سود سازنده در پخش باشد و نه تولید را در نظر گرفته ایم. کار دیگری که در برنامه‌‌هایمان وجود دارد این است که  افرادی را در کل کشور جستجو کنیم که ظرفیت این دیالوگ ها را داشته باشند.  یکی دیگر از اقتضائات صنعتی کردن تولید انیمیشن، بحث کنترل پروژه است که قصد داریم در بحث آموزش آن ورود کنیم. همچنین شناسایی قانون‌هایی نظیر قانون حمایت از حقوق مولفین و مصنفین و آگاه کردن شرکتهای انیمیشن سازی از آنها دیگر فعالیت ما خوهد بود چرا که ایجاد زیست بوم بدون آگاهی از قواعد بازی باعث سردرگمی می‌شود

یک انیمیشن ساز وقتی موفق است که اگر کاری را برای خردسال ساخت، آنها او را تشویق کنند نه مدیران

تسنیم: برخی از شرکت‌های انیمیشن سازی مدعی‌اند که صنعتی شده اند. چقدر این صحبت به حقیقت نزدیک است؟

کاوه: این طور نیست،‌ امروز تصوری راجع به تولید صنعتی وجود دارد که اگر 200 قسمت از یک انیمیشن ساخته شد میتوان آن را صنعتی نام برد. یعنی تولید انبوه را مساوی با صنعتی می‌دانند که غلط است. تولید صنعتی یعنی قابل انتقال بودن. به این معنا که اگر ادامه تولید به کس دیگری سپرده شد،  انیمیشن آسیب نبیند. برای مثال شکرستان را در نظر بگیرید، اگر تغییراتی در تولید کننده اتفاق بیفتد مطمئنن در محصول خودش را نشان می‌دهد. همانطور که گفتم اینکه یک شرکت بتواند فلان دقیقه در هفته خروجی داشته باشد فاکتوری برای موفقیتش محسوب نمی‌شود. دانشگاه‌ها و جشنواره‌ها دیگر مقصرینی هستند که حتی جلوی صنعتی شدن را به یک معنا گرفته‌اند. در جشنواره‌ها معمولاً آثار از منظر هنر برای هنر انتخاب می‌شوند چرا که عموم مردم تمایلی به حضور در آنها و تماشای آثار ندارند. اما برخی هنرمندان وقتی در اینگونه جشنواره‌های خلوت جایزه می‌برند برایشان این امر مشتبه می‌شودکه کارشان خیلی درست است در صورتی که این طور نیست.

یک انیمیشن ساز وقتی موفق است که اگر کاری را برای خردسال ساخت، آنها او را تشویق کنند نه این که افرادی مثل استاد و فعال انیمیشن و خبرنگار و مدیر فرهنگی تو را تشویق کنند از طرف دیگر قرار دادن نان را در تولید برای صنعتی شدن سم است.

تسنیم: اساساً‌ چیزی به عنوان کمپانی انیمیشن سازی در ایران وجود دارد؟

کاوه: یک کمپانی یعنی شرکتی که سطحش چه از نظر ابزار چه از نظر فنی و چه از نظر سرمایه و دارایی‌ها در وضعیت بالایی قرار داشته باشند. اگر تولید انیمشن را به مناقصه بگذارند و ضمانت نامه بانکی بخواهد، کدام شرکت است که از پس یک ضمانت چند میلیارد تومانی برآید؟ هیچ شرکت انیمیشن سازی توانایی همچین ریسکی را ندارد بنابراین من فکر نمی‌کنم در کشور کمپانی داشته باشیم.

تسنیم: چه میزان در برندسازی انیمیشن موفق بوده ایم؟

کاوه: متاسفانه در این زمینه ضعف‌های جدی وجود دارد. شکرستان عروسکی را در نظر بگیرید،‌ در سری اول خود واقعا فاجعه آمیز بود و به شخصیتهای کارتون شکرستان ضربه زد.

تسنیم: در مورد شکرستان آیا در بحث مالکیت اثر با صبا به مشکلی برخورد نکردید؟

کاوه:  ما به قراردادی که با صبا داریم معترض هستیم ولی مالکیت این اثر برای صبا است و ادعایی هم نداریم. عروسک‌هایی هم که قبلاً تولید کرده بودیم به فروش نرساندیم و به خیریه‌ها دادیم. امیدوارم صدا و سیما ادامه ساخت شکرستان را به تیمی که آن را شروع کرده بودند بسپارد. چرا در مورد جناب خان می‌توانند مذاکره کنند؟ چون روز اول قرارداد تصادفی بسته نشده بود.  برندسازی تخصص می‌خواهد. من شنیده‌ام که سازنده عروسک جناب خان طوری قرارداد را تنظیم کرده بود که طبق آن حق مالکیت عروسک برای خودش بود بنابراین هر وقت می‌خواست می‌توانست آن را بگیرد.

تسنیم: چقدر این قراردادها در عرصه فرهنگ ضمانت اجرایی می‌توانند داشته باشند؟

کاوه: به نظر من بسیار زیاد، چرا که  اگر نداشت صاحب جناب‌خان نمی‌توانست چند میلیارد تومان به خاطرش بگیرد. تلویزیون به این راحتی به کسی پول نمی‌دهد. 

در حاشیه جشنواره فجر بین الملل سال بعد اولین حرکت جدیمان را در ارتباط بین سرمایه گذاران و تولید کنندگان انیمیشن انجام می‌دهیم

تسنیم: انیمیشن سازی چه مشکلاتی در حال حاضر دارد؟

کاوه: مشکل این است که به مقولات آکادمیک توجهی نداریم. تمرکز سیستم آموزشی ما بر روی تربیت افرادی با عنوان کارگردان انیمیشن است ولی آیا انیمیشن تنها کارگردان نیاز دارد؟ فرضاً چرا یک پزشک متخصص قلب و عروق هیچ وقت نمی‌خواهد یک پزشک متخصص ریه شود؟ ویا آیا تا به حال دیده‌اید یک متخصص قلب و عروق به متخصص حوزه دیگری حسرت داشته باشد و بخواهد به آنجا برسد؟ اما متاسفانه در حوزه سینمای ایران عوامل صحنه مانند تصویربردار یا بازیگر دلش می‌خواهد کارگردان باشد چرا که تنها کارگردان در کانون توجهات وجود دارد.

تسنیم: کی شاهد به ظهور رسیدن نتایج فعالیت‌های حوزه هنری در عرصه انیمیشن هستیم؟

کاوه: توکل به خدا خرد خرد جلو می‌رویم، در مورد کارهای فرهنگی نمی توان تاریخ دقیق داد ولی امیدواریم بتوانیم در حاشیه جشنواره فجر بین الملل سال بعد اولین حرکت جدیمان را در ارتباط بین سرمایه گذاران و تولید کنندگان انیمیشن انجام دهیم. مطالعاتی را در همین زمینه شروع کرده‌ایم تا هم کسانی را که پتانسیل تولید دارند و هم سرمایه گذارانی که تمایل به ساخت انیمیشن دارند برای این کار شناسایی کنیم همچنین نهادهای را هم در نظر بگیریم که هم روی اجرای قرارداد نظارت داشته باشد و هم  ضمانت اجرای آن را بر عهده بگیرد. انشاا... این موضوع در اردیبهشت ماه اتفاق می‌افتد.

مقدمات این کارها را با شناسایی نیروهای با استعداد در شهرستان‌ها و سوق دادن آنها برای تاسیس شرکت انجام داده‌ایم. با گروه کرمانی یک سینمایی را در دست ساخت داریم و با گروه مشهدی در حال تجربه یک تکنیک جدید برای ساخت فیلم کوتاه در قالب انیمیشن هستیم. من به شدت معتقد به تمرکز زدایی از پایتخت هستم برای همین اقداماتمان را از شهرستان‌ها شروع کردیم. یکی از قابلیت تولید انیمیشن همین است که نیازی به حضور فیزیکی ندارد. من در هفته چند بار با این گروه‌ها جلسه دارم و همگی از طریق ویدئو کنفرانس صورت می‌گیرد.

تسنیم: در مورد فیلم سینمایی که گفتید می‌توانید اطلاعات بیشتری در اختیارمان قرار دهید؟

کاوه: یک فیلم سینمایی انیمیشن است که با تکنیک سه بعدی رایانه‌ای تولید می‌شود. البته فکر نمی کنم به جشنواره فجر برسد چون مشکلات مالی زمان را عقب می‌اندازد هم ما داریم هم آنها دارند.

تسنیم: جایی عنوان کرده بودید برای اینکه انیمیشن پیشرفت کند باید فضاسازی بلند مدت اتفاق بیفتد. در این مورد بیشتر توضیح دهید.

کاوه: انیمیشن موفق یک زنجیره است که نقش بستن کاراکتر در دهن مخاطب یکی از حلقه های آن است. اما برای این کار باید اول باید ابتدا ادبیاتی که در علم برایش ایجاد شده  بشناسیم، بعد باید بیاییم با شرایط بومی خودمان آن را وفق بدهیم.

تسنیم: فکر می کنید چه قدر زمان باید بگذرد که در انیمشن های‌مان کاراکتری مشهور مانند  باب اسفنجی داشته باشیم؟

فکر می کنم در ایران خیلی زود به این نتیجه می‌رسیم چرا که استعدادهای زیادی در ایران وجود دارد. مشکل این است که در اکثر اوقات بدون اینکه کارهای اولیه را انجام بدهیم به آخر خط می‌پریم. مثلاً اگر چیزی به کسی سفارش دهید میسازد ولی اکثراً تازه بعد از تمام شدن کار به یاد بستن قرارداد می‌افتند.

انتهای پیام/