کرسی نقد علمی " ایده اعتبار در تفسیر" در قم برگزار شد


کرسی "ترویج، عرضه و نقد ایده علمی اعتبار در تفسیر" با حضور جمعی از شخصیت‌های حوزوی در قم برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، کرسی "ترویج، عرضه و نقد ایده علمی اعتبار در تفسیر" ظهر امروز در سالن همایش‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.

در ابتدا مهدی علی پور دبیر این نشست علمی طی سخنانی از هرمنوتیک به‌عنوان دانش فهم و تفسیر متن نام برد و اظهار داشت: اکنون انقلابی در حوزه فهم متن رخ‌داده است که برخی معتقد هستند در این انقلاب فهم متن به اندیشه مفسر وابسته و نسبی‌گرایی و تاریخیگرایی از لوازم این موضوع است.

وی با اشاره به دیدگاه اریک هرش در حوزه اعتبار در تفسیر گفت: این شخصیت معتقد است که باید بر اساس روش‌ها و چارچوب‌های مشخصی تفسیر متن‌ها را دنبال کنیم تا به نتیجه موردنظر برسیم.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی به‌عنوان ارائه‌دهنده در این نشست طی سخنانی از تأثیرگذاری مبانی کتاب اریک هرش در نقد مبانی تفسیری یاد کرد و گفت: با وجود اینکه اکنون دانشجویان ارتباط لازم را با این کتاب ندارند اما اگر به اطلاعات و آگاهی موردنظر برسند می‌توانند در دوره معاصر نظریه‌پردازی و دریافت‌های علمی مطلوبی داشته باشند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین مختاری با تأکید بر اینکه هرش در کتاب خود به پنج دیدگاه انتقادی در حوزه روش تفسیر پرداخته است، عنوان کرد: گاهی میان معنا و متن تفاوت بسیاری وجود دارد، هرچند گاهی مؤلف به‌خوبی نسبت به هدف نوشته خودآگاه نیست و گاهی نیز نتوانسته به شیوه مطلوبی منظور خود را منتقل کند اما نوشته‌های سنگین را می‌توان با استفاده از تفسیر به معنا رساند.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی یادآور شد: معنای اصلی یک متن قابل‌تغییر نیست اما گاهی برداشت‌های اشتباه در تفسیرها سبب می‌شود که نتوانیم به معنا و هدف واقعی متن برسیم.

همچنین، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه هر جا سخن از فهم، تفسیر و دانستن می‌شود دو دانش هنجاری و توصیفی مطرح است، اظهار کرد: در نظریه‌پردازی روشی برای ارائه روش تلاش می‌شود اما در نظریه‌پردازی توصیفی به دنبال ارائه روش برای رسیدن به فهم نیستیم بلکه خود فهم و اعتبار آن را موردبحث قرار می‌دهیم، در مقوله تفسیر متن نیز در دو نوع روشی و توصیفی وجود دارد.

وی با تأکید بر اینکه کار علمی اریک هرش در گروه فهم و روش دانش توصیفی تعریف می‌شود، افزود: عینی‌گرایی تفسیری در عالم نقد ادبی و نظریه‌پردازی تفسیری تقریرهای مختلفی دارد اما عینی‌گرایی نباید به قصد مؤلف گره‌زده شود بلکه باید به ریزساخت‌هایی در زبان متصل شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: در حوزه هستی‌شناسی به این موضوع توجه می‌شود که قصد مؤلف در چیستی و کجایی معنا دارد یا خیر به همین علت در این عرصه باید به معیارها و مفهوم اصلی موردنظر توجه داشته باشیم، یکی از آورده‌های اریک هرش این است که در وجه معرفت‌شناختی از امکان معرفت با قصد مؤلف دفاع می‌کند و آورده دیگر او تقابل با هرمنوتیک فلسفی است که به شکاکیت و نسبی‌گرایی می‌رسد.

در پایان این نشست، رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران نیز با تأکید بر اینکه اعتبار در تفسیر فقط به موضوع تفسیر توصیفی نمی‌پردازد، عنوان کرد: اعتبار در تفسیر دارای بعد معرفت‌شناسانه بوده و به فهم نیاز دارد.

حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسرو پناه با بیان اینکه در رویکردهای تفسیری باید به دنبال اثبات مباحث و متقاعد کردن دیگران باشیم، گفت: برخی از برداشت‌های برداشت از تفسیرها سبب می‌شود که نتوانیم در عرصه تفسیر و درک متن به نتیجه موردنظر برسیم.

وی خاطرنشان کرد: علوم مختلف از قرآن کریم قابل‌برداشت است اما در حوزه معرفت‌شناسی متن در کتاب‌های مختلف باید علاوه بر فهم معنا، معیارهای مختلف دیگر را نیز موردتوجه قرار دهیم.

انتهای پیام/