آینده‌ نامعلوم مذاکرات سازش

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، به‌دنبال به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی از سوی آمریکا، معادلات غرب آسیا درخصوص فلسطین به هم ریخت. رئیس تشکیلات خود گردان فلسطین این اقدام رئیس جمهور آمریکا را پایانی برای تشکیل دو دولت فلسطینی و اسرائیلی در کنار یکدیگر دانست و گفت: واشنگتن دیگر هیچ نقشی در روند صلح خاورمیانه ندارد. 

این موضع گیری "محمود عباس" به معنای دست شستن طرفداران سازش از روند گفت‌وگو ها نیست. اینان معتقدند موقف کردن روند سازش به مصلحت نیست و باید در جست‌وجوی میانجیگر قوی به جای آمریکا باشیم.  برخی شخصیت های فلسطینی و رسانه های عربی، اروپا، چین و روسیه را برای جانشینی آمریکا معرفی کرده اند.

مشکلی که تمام این نامزدها دارند،  آن است که فاقد تجربه مستقل در روند مذاکرات سازش هستند. آنها معمولا  در حاشیه قرار داشتند و از روند مذاکرات سازش حمایت می کردند.  "حسام شاکر"  کارشناس مسائل اروپا درباره مشکل اروپائیان برای میانجیگری در روند سازش در پایگاه اینترنتی الجزیره نوشت: اروپائیان تاکنون نشان داده اند آمادگی از سرگیری روند سیاسی برای پایان دادن به درگیری های فلسطینی ها و اسرائیلی ها  را ندارند.  

وی افزود:  مقامات تل آویو  به فشارهای اروپا اهمیت چندانی نمی دهند. رژیم صهیونیستی همواره  موضع برتری در قبال اروپا داشته و دارد. این رژیم هیچگاه  اقدامات ادعایی اروپا علیه یهودیان را فراموش نکرده  و از این برگ علیه آنان استفاده می کند. "شاکر" در پایان مقاله اش تصریح کرد: اکنون فلسطینیان باید به دنبال راهکارهای جدید باشند که از مسیر اروپا نگذرد.

درخواست از چین

در اینجا باید اضافه کنم چندی قبل همایشی تحت عنوان "صلح خاورمیانه" در پکن برگزار شد.  در این نشست " نبیل شعث" مشاور امور خارجی تشکیلات خودگردان فلسطین و 'هیلیک بار' معاون پارلمان رژیم صهیونیستی شرکت داشتند.  آنطوری که ایرنا از پکن گزارش داده شعث از چین خواسته است تا به عنوان یک میانجیگر  قابل اعتماد جای آمریکا را در  روند مذاکرات سازش پر کند. شاید چین تمایل داشته باشد که نقش پررنگ تری در منطقه غرب آسیا ایفا کند اما این کشور  در هیچ یک از تحولات و بحران های این منطقه نقش فعالی نداشته و فقط به بیانیه های سیاسی بسنده کرده است. در حقیقت، حضور چین در روند مذاکرات سازش بسیار کم رنگ تر از اروپا بوده است لذا مشکلات پکن در این زمینه بیشتر از اروپائیان خواهد بود. به علاوه، اردوگاه نظامی آمریکا چند سالی است به شرق آسیا منتقل شده تا چین را مهار کند لذا بحران شبه جزیره کره برای چین اهمیت بیشتری دارد تا پرداختن به بحران های غرب آسیا.

نپذیرفتن میانجیگری مسکو

به هرحال، تحولات پر شتاب غرب آسیا و دستاوردهای روسیه در این منطقه سبب شده تا برخی از سیاستمداران و محافل سیاسی مسکو را جایگزین مناسبی در روند سازش بدانند. بویژه اینکه تاثیرگذاری کاخ سفید در غرب آسیا در حال فروکش کردن است و نفوذ کرملین روز به روز افزایش می یابد. این درحالی است که  15 درصد جمعیت فلسطین اشغالی را یهودیان روس تبار تشکیل می دهند.  با وجود این، باید گفت مسکو همان مشکلاتی را  در میانجیگری مذاکرات سازش و رقابت با آمریکا دارد که اروپا و چین دارند. ناگفته نماند، روسیه از نظامی در سوریه حمایت کرد که آمریکا و رژیم صهیونیستی خواهان سرنگونی آن بودند. اکنون گروه های تروریستی در سوریه سرکوب شده اند و نظام بشار اسد همچنان زمام امور را بدست دارد و نیروهای محور مقاومت در  سوریه و لبنان حضور دارند. این همان چیزی است که رژیم صهیونیستی را بسیار آزار می دهد لذا چنانچه تل آویو  حاضر شود با فلسطینیان بر سر میز مذاکره بنشیند، میانجیگری مسکو را نخواهد پذیرفت زیرا به مسکو بدبین است.

شرایط جدید مذاکره

اقدام ترامپ درخصوص قدس، تنها در عرصه سیاسی فلسطین تاثیرگذار نبود. این اقدام سبب شد تا ملت های مسلمان و مردمان حامی حق و عدل در خیابان ها اقدام به برپایی تظاهرات کنند.  این تظاهرات در فلسطین بسیار پر رنگ تر بود بطوری که برخی رسانه ها از آن به عنوان "انتفاضه جدید" یاد کردند  البته برخی تحلیلگران براین باورند، این اعتراضات تا یک ماه دیگر ادامه خواهد یافت و عربستان، مصر و شاید  هم اردن با گروه های فلسطینی وارد گفت‌وگو می شوند و آنها را به پذیرفتن شرایط جدید مذاکرات متقاعد می سازنند. همان شرایطی که ترامپ از آن سخن گفت.  یعنی صلحی که مورد قبول فلسطینی ها و صهیونیست ها باشد و اگر دو طرف با تشکیل  دو دولت (فلسطینی  اسرائیلی)  موافقت کردند، آنگاه آمریکا از آن حمایت خواهد کرد.  در اینجا باید گفت چنانچه تل آویو می پذیرفت  دولت فلسطینی تشکیل شود، سال ها قبل این دولت تشکیل شده بود. به علاوه، تجربه مذاکرات سازش نشان می دهد،  فلسطینی ها همواره مجبور شده اند به رژیم صهیونیستی نقدا امتیاز بدهند  و  "وعده نسیه" تحویل بگیرند.  این درحالی است که مذاکرات مزبور تحت نظارت نهادهای بین المللی و کشورهای فرامنطقه مثل آمریکا انجام می شد.  حال شما خود حدس بزنید،  مذاکرات آینده فلسطینی ها  با رژیم  صهیویستی  چگونه خواهد بود.

تل آویو مقابل دو راهی خطرناک

در اینجا مناسب می دانم نگاه وزیر خارجه سابق آلمان درباره چشم انداز تحولات فلسطین را بیان کنم. " یوشکا فیشر" طی مقاله ای که در پایگاه اینترنتی "پراجکت سیندیکیت" منتشر شد، نوشت:‌ به‌رسمیت شناخته شدن  قدس به عنوان پایتخت اسرائیل، از سوی آمریکا، به معنای پایان همیشگی راه حلِ تشکیل دو دولت (فلسطینی اسرائیلی) است. این در حالی است که توافقِ دو ملیتی ( یهودی و فلسطینی که هر دو تحت سیطره رژیم صهیونیستی زندگی کنند)، اسرائیل را با یک دو راهیِ خطرناک مواجه خواهد ساخت و آن این است که آیا اسرائیل می‌خواهد دموکراتیک باقی بماند یا یهودی باشد؟  وزیر خارجه سابق آلمان افزود: "فلسطینیان پس از آنکه از دستیابی به کشور مستقل فلسطینی نا امید شدند، تقاضای حقوق برابر ( از جمله حق رأی به عنوان شهروند اسرائیلی ) خواهند کرد، دراین صورت، مسئله‌ مقایسه جمعیت رأی‌دهندگان یهودی در مقابل رأی‌دهندگان فلسطینی مطرح خواهد شد."  یعنی چنانچه به فلسطینیان حق رای داده شود باتوجه به جمعیت زیاد آنان در مقایسه با یهودیان، فلسطینیان از قدرت رای بالایی بهره مند خواهند شد و می توانند نمایندگان بیشتری به پارلمان بفرستند و در یک فرایند زمانی ارکان نظام و ساختار قدرت در اسرائیل را به نفع خود تغییر دهند.  اگر تل آویو به فلسطینی ها ساکن سرزمین های اشغالی حق رای ندهد،  این با اصول دموکراسی و حقوق بشر مغایرت خواهد داشت و تحت فشارهای بین المللی قرار خواهد گرفت.

تشکیل کشور فلسطینی

یوشکا فیشر برای بیرون رفت از این معضل پیشنهاد کرد: یک کشور مستقل فلسطینی در نوار غزه و شمال صحرای سیناء تشکیل شود که کنترل آن عملا به عهده مصر باشد.  در همین حال، کرانه باختری میان اسرائیل و اردن تقسیم شود.  وزیر خارجه سابق آلمان تصریح کرد: فلسطینیان هرگز این راه حل را نخواهند پذیرفت و حتی اگر بپذیرند، مشکل تبدیل شدن اسرائیل را به کشوری دو ملیتی، حل نخواهد کرد. خاطرنشان می شود این پیشنهاد فیشر تازگی ندارد.  پیشتر طرح اسکان همیشگی فلسطینیان در کشورهای دیگری به عنوان وطن آنان ارائه شده بود که مورد پذیریش قرار نگرفت.

بی اعتمادی به آمریکا

اکنون تحولات آینده فلسطین غبار آلود است و فلسطینیان برای بیرون رفت از این فضا نیازمند نقشه راه دقیق و حساب شده ای هستند تا حقوق و منافع خود را درمیان اقیانوس طوفان زده غرب آسیا بهتر حفظ کنند. فلسطینان امروز با گوشت و پوست خود درک کرده اند آمریکا قابل اعتماد نیست و نمی توان به قایق نجات او دل بست.

نویسنده: عباس سیدمیر جمکرانی

انتهای پیام/