به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم، با گذشت چند روز از اغتشاشات اخیر و آرام شدن فضا همچنان پرسشهای مهمی درخصوص ابعاد تحولات شکلگرفته بیجواب مانده که پرداختن به آنها از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. از تلاشهای طرفهای خارجی در آنسوی مرزها گرفته تا ماهیهایی که برخی درصددند از آب گلآلود برای خود صید کنند. حالا آمریکاییها به صرافت افتادهاند تا با تشکیل نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی موضوعات مربوط به حقوق بشر در اعتراضات اخیر ایران، بهره خود را از این ماجراها ببرند. نشستی که هرچند یکبار با مخالفت روسیه در آن وقفه افتاد اما به هر حال در نهایت شورای امنیت تن به برگزاری آن داد. گذشته از این نشست آنگونه که تقویم نشان میدهد، چیز زیادی به موعد 120 روزه بعدی رئیسجمهور آمریکا برای تمدید تعلیق تحریمها نمانده و به گواه بسیاری از ناظران، اینک ترامپ در یک موقعیت تاریخی برای عدم تمدید تعلیق تحریمها قرار گرفته است. در این ارتباط با «کاظم جلالی» عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و رئیس گروه روابط پارلمانی مجلس شورای اسلامی با اتحادیه اروپا به گفتوگو نشستیم. جلالی صرف رقم خوردن این تحولات را آن هم در آستانه تمدید قانون ایسا و اجلاس FATF و نیز در شرایطی که صف اروپاییها و آمریکاییها تا حدود زیادی در برجام جدا بود، یک توطئه بزرگ میداند و معتقد است اغتشاشات یک هفته گذشته به هیچوجه از سر اتفاق نیست.
در ادامه متن این گفتوگو را میخوانید.
ارزیابی شما از ریشههای اغتشاشات اخیر چیست؟
باید به چند نکته توجه داشت؛ نکته اول اینکه مشکلات اقتصادی در داخل کشور وجود دارد و نمیتوان آنها را انکار کرد. طبعا این مشکلات اقتصادی خصوصا در ماههای اخیر فشارهای مضاعفی را به مردم وارد کرده است. نکته دوم این است که در موسسات مالی هم با توجه به اینکه مردم پولهایی را در این موسسات گذاشته بودند و با وضعیت عدمپرداخت پول یا کمتر پرداخت شدن پولها مواجه شده بودند، نارضایتی در جامعه ایجاد شد. نکته سوم بحث بیکاری است که باعث نارضایتی جوانان خصوصا جوانان تحصیلکرده شده است.
مجموعه این عوامل کنار هم قرار گرفت و تجمعات مقابل مجلس یا سازمان برنامهوبودجه و بانک مرکزی را ایجاد کرد. در این شرایط دشمنان کشور هم بیکار ننشسته و تلاش کردند یک نوع ناامیدی و یأس را در تمام اقشار جامعه خصوصا اقشاری که دچار مشکل بودند، ایجاد کنند و همانطور که مشاهده کردید، هم عربستان سعودی نقش مهمی داشت و هم ذوقزدگی از سوی آمریکاییها و برخی از کشورهای غربی، نمایان کرد آنها هم تلاش داشتند بر این شعله افروخته کوچک، بنزین بریزند و جامعه را مشتعل کنند. به هر حال نقش هیچیک از آنها را نمیتوان کتمان کرد و کاملا روشن است که برخی از آنها نقش تحریککننده داشتند و برخی با ذوقزدگی به دنبال مشتعل کردن بیشتر این آتش بودند.
آمریکا طی چند روز گذشته تلاش زیادی را به کار بست تا شورای امنیت سازمان ملل، نشستی اضطراری برای بررسی موضوعات مربوط به حقوق بشر در اعتراضات اخیر ایران برگزار کند. فکر میکنید نتیجه مطلوب کاخ سفید از این نشست حاصل خواهد شد؟
بعید میدانم این نشست به مرحله صدور قطعنامه برسد. آمریکاییها به دنبال تبلیغات و پروپاگاندا هستند تا مساله داخلی ایران را برجسته و بزرگنمایی کنند. اولا این تناقض آشکاری در سیاست خارجی آمریکاست. چطور گروه کوچک آشوبگر در ایران اینگونه دیده میشود اما خیل عظیم جمعیتی که در اروپا تظاهرات میکنند دیده نمیشوند.
ثانیا در شرایطی که تعداد بسیار زیادی انسان در یمن، سوریه، عراق، ترکیه و... کشته میشوند، آمریکاییها نسبت به این مسائل واکنشی نداشتند. تاکنون موضوع یمن با این فاجعه بزرگ انسانی از سوی آمریکا مورد توجه قرار نگرفته است اما تعدادی آشوبگر در ایران مورد توجه آمریکاییها هستند. ثالثا در خود آمریکا چنین اتفاقاتی پس از انتخابات ریاستجمهوری رخ داد. بد نیست ترامپ رفتار خود با معترضان در آمریکا را هم به یاد آورد.
در ایران یک جریان کاملا داخلی رخ داد، در حالی که شورای امنیت سازمان ملل یک ارگان خاص است که براساس منشور سازمان ملل، مسئولیت اصلی در حمایت از صلح و امنیت بینالمللی را بهعهده دارد. بر این اساس باید گفت حوادث داخلی در ایران در چارچوب وظایف شورای امنیت نمیگنجد. در چنین شرایطی برگزاری نشست شورای امنیت درخصوص تحولات داخلی ایران را چطور ارزیابی میکنید؟
کاملا درست است. کارویژه شورای امنیت سازمان ملل دخالت در امور داخلی کشورها نیست. فارغ از اینکه نقدهای زیادی به اصل شورای امنیت و ساختار حاکم بر آن داریم این نهاد، کارویژه و وظیفه حفظ صلح جهانی را برعهده دارد. این که در داخل کشوری مردم نسبت به موضوعی معترض هستند و حاکمیت آن کشور هم خود ترمیمی دارد، ورود این نهاد به موضوع، اساسا موضوعیت ندارد.
بسیاری از مسئولان کشور مقدمات را مطرح کردند و اذعان داشتند این اعتراضات وارد و بحق است. کجای دنیا چنین برخورد و واکنشی دارند؟ اعتراض و نقد را قبول داریم ولیکن آشوب، مسجد آتش زدن، حسینیه آتش زدن، کشتن مردم، آسیب به اموال عمومی و... را هیچ نظامی نمیپذیرد. ما امروز با ادبیات کاملا دموکراتیک اذعان داریم و اعتراض را میپذیریم. ضمن اینکه قبول داریم ضعفهایی در نظام اقتصادی کشور وجود دارد که موجب نارضایتی مردم شده است. این روش دموکراتیکی است که مسئولان جمهوری اسلامی ایران دارند و امروز شاهد آن هستیم.
همین مردم در اصفهان، رشت و... بدون اینکه از سوی نظام اعلام شود، به صورت خودجوش علیه آشوبگران تظاهرات کردند. با این وصف این خیل عظیم جمعیت دیده نمیشود. این نشان میدهد تلاشهای آمریکا صرفا یک شوی سیاسی است. ترامپ دارای تعادل روحی نیست و تصور میکند گانگستر جهان است و میتواند بر همه جهان حکومت کند. ترامپ از این جهت خیلی پدیده خوبی است که واقعیت ایالات متحده آمریکا را کاملا نشان میدهد.
مساله دیگری که وجود دارد آن است که تا موعد 120 روزه بعدی رئیسجمهور آمریکا برای تمدید تعلیق تحریمهای ایران تنها 10 روز باقی مانده است. پیشبینی برخی تحلیلگران حکایت از آن دارد که حمایت ترامپ از اغتشاشات بیش از هر چیز تلاشی برای فرار از تعلیق تحریمهاست. این نگاه را چقدر به واقعیت نزدیک میدانید؟
باید پذیرفت که بخشهایی از جامعه در ابتدا قدری فریب خوردهاند اما در اینکه این توطئهای بزرگ برای کشور بود تردیدی وجود ندارد. این آشوبها در موقعیت بسیار حساسی انجام شد. زمانی که ترامپ باید درباره تعلیق تحریمها یا قانون موسوم به ایسا تصمیم بگیرد. در زمانی که اجلاس AFTF برگزار میشود و درخصوص بحث AFTF دوباره باید تصمیمگیری شود. در زمانی که صف اروپاییها با آمریکاییها تا حدود زیادی در برجام جدا بود. در این زمان یکسری آشوبها در کشور انجام میشود. من خیلی این را از سر اتفاق نمیبینم و اعتقاد دارم آنچه در یک هفته گذشته رخ داد کاملا برنامهریزی شده و توطئه بود.
توصیه شما به دستگاه سیاست خارجه درخصوص تحرکات آمریکاییها چیست؟
باید مقابله بهمثل کرد. وزارت امور خارجه ما باید رفتار آمریکا را به سازمان ملل متحد و کشورهای مختلف و به حوزهها و سازمانهای منطقهای نشان دهند. همانطور که آمریکاییها با شلوغکاری میتوانند در مقابل اراده ملت ایران بایستند ما باید رفتارهای آمریکا را کاملا رصد کنیم و به دنیا نشان دهیم. البته در موقعیت کنونی هم مشاهده میکنید رسوایی رئیسجمهور آمریکا چنان بارز است که سخنان او قابل شنیدن در عرصه جهانی نیست.
از نظر شما آیا تحرکات دستگاه سیاست خارجه ایران که در قالب اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه مبنیبر دعوت ترامپ به پرداختن به امور داخلی آمریکا و بیانیه نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نمود داشت تاکنون کفایت میکرد؟
به هرحال دستگاه سیاست خارجی با این پشتیبانیای که مردم دارند باید فعالیت خود را طی روزهای آینده افزایش دهد. مردم با شور به میدان آمدند و از نظام خود دفاع میکنند. لذا وزارت امورخارجه باید متناسب با این شور مردم در عرصه سیاست خارجه، سیاستهای خود را تنظیم کند.
منبع: فرهیختگان
انتهای پیام/
بازگشت به صفحه رسانهها