نیمی از کارگران ساختمانی در مشهد "بیکار" شدند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، انتشار آخرین آمار و ارقام مرگ و میرهای ناشی از حوادث در هشت ماهه اول امسال حاکی از افزایش آمار این تلفات نسبت به مدت مشابه در سال 1395 دارد. استان خراسان رضوی با 93 نفر فوتی پس از تهران با 261 فوتی در رتبه دوم بیشترین مرگ و میر ناشی از عدم رعایت  مسائل ایمنی در محیط کار قرار دارد.

طبق آخرین آمارهای منتشر شده، حدود 42.7 درصد از تلفات ناشی از حوادث کار بر اثر سقوط از بلندی، 23.7 درصد ناشی از اصابت با جسم سخت، 15.3 برق گرفتگی و ... است. نکته حائز اهمیت در این میان، بالا بودن آمار مرگ و میر در کارگران  غیرمجاز و اتباع غیرمجاز است که تا حدودی دلایل بالا بودن آمار حوادث در خراسان را نمایان می‌سازد.

در همین راستا  با محمدرضا داوری؛ رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی مشهد پیرامون موضوع ایمنی در حوزه کارگران ساختمانی و نیز دیگر حواشی و مشکلات این گروه از افراد به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

تسنیم: انتشار آمار حوادث کار در کشور در هشت ماهه نخست سال حاکی از رتبه دوم خراسان رضوی در این حوادث دارد. به نظر شما دلیل بالا بودن این آمارها چیست؟

داوری: یکی از مشکلات ما در این حوزه به‌دلیل جدی گرفته‌نشدن دوره‌های سازمان فنی حرفه‌ای جهت دریافت "کارت مهارت" است. کارگران باید یک دوره از کلاس‌ها شامل ایمنی در محیط کار، بهداشت محیط کار و... را بگذرانند که این دوره‌ها به صورت گذرا با برگزاری یک آزمون و صدور کارت اکتفا می‌شود و در واقعکارگران جدی و عملیاتی چیزی نمی‌آموزند.

تسنیم: پس شاید بالابودن آمارها نشان از جدی و غیراصولی نبودن آموزش‌ها باشد؟

داوری: بنا به‌همین بالابودن آمار حوادث، با پیگیری‌های صورت‌گرفته از وزارت کار و اداره حفاظت فنی این وزارتخانه مقرر شده دوره‌های آموزشی ویژه‌ای برای تمامی کارگران ساختمانی کشور برگزار شود که تمدید کارت مهارت آن‌ها به گذراندن این دوره‌ها منوط خواهد شد. با قول مساعد سازمان تامین اجتماعی، این دوره‌ها در استان‌ها به‌نوبت در حال برگزاری است و به‌زودی در خراسان‌رضوی نیز تشکیل می‌شود.

تسنیم: دلیل رتبه دوم خراسان رضوی در آمار حوادث ناشی از کار چیست؟

داوری: تا حدودی این مسئله طبیعی است. خراسان رضوی پس از تهران، پرجمعیت ترین استان کشور است و با حدود هفت میلیون جمعیت دارای بیشترین ساخت و ساز است، به‌ویژه انبوه‌سازی‌هایی که در شهر مشهد و حومه آن در حال انجام است در استان‌های دیگر وجود ندارد.

تسنیم: آماری از دارندگان کارت مهارت در استان در اختیار دارید؟

داوری: آمارهای رسمی ارائه شده در خراسان حاکی از صدور 145 هزار کارت مهارت است که حدود 62 هزار نفر از این کارگران بیمه شده‌اند. در مشهد، آمارها حاکی از وجود 57 هزار کارگر ساختمانی دارنده کارت مهارت است که حدود 32 هزار نفر آنان بیمه شده‌اند. 

تسنیم: البته گمان می‌کنم آمارهای غیررسمی بسیار فراتر از این اعداد باشد؟

داوری: بله. وجود کارگران غیر قانونی بدون کارت مهارت، کارگران فصلی و اتباع فعال در این حوزه، آمارهای غیررسمی را چندین برابر نشان خواهد داد.

تسنیم: و این موضوع منجر به شکایت فراوان کارگران ساختمانی مجاز از عدم ساماندهی کارگران فصلی و اتباع شده است؟

داوری: خوشبختانه با پیگیری‌های شورای شهر پنجم مصوب شد طرح ساماندهی کارگران فصلی در مشهد اجرا شود. جلسات متعددی نیز با مسئولان و مدیران شهری برگزار و نهایتاً مقرر شد سازمان میادین و تره‌بار این طرح را اجرایی کند. منتظر تائید فرمانداری و شورای تامین مشهد در جهت اجرای نهایی طرح ساماندهی کارگران ساختمانی هستیم.

تسنیم: یعنی باید امیدوار بود دیگر شاهد تجمع روزانه این کارگران در معابر اصلی ماند بلوار آب و برق، میدان سیدرضی و... نخواهیم بود؟

داوری:‌ قطعاً؛ مقرر شده با حضور نیروی انتظامی و نماینده دادستانی از حضور این افراد در چهارراه‌ها و میادین جلوگیری و برخورد شود. جدا از این که این موضوع زیبنده شهرمذهبی و توریستی مانند مشهد نیست.

تسنیم: به نظر بخشی از این موضوع به دلیل  استقبال کارفرماها از این قبیل کارگران به دلیل پایین بودن دستمزد، عدم وجود بیمه و... نیست؟

داوری: با اجرای طرح ساماندهی که پیش‌تر توضیح دادم دیگر کارفرماها و پیمانکاران نیز موظف به انتخاب کارگران مجاز هستند و در صورت مشاهده استفاده از کارگران غیرمُجاز یا اتباع، با این پیمانکاران برخورد و جریمه‌های سنگینی صورت می‌گیرد و در صورت ادامه کار، پلمب پروژه در انتظار متخلفان خواهد بود. متاسفانه اتباع به‌دلیل دستمزدهای پایین و عدم امکان پیگیری‌های قانونی همیشه مورد اقبال برخی کارفرماها بوده‌اند و همین سبب بالارفتن آمار بیکاری کارگران ساختمانی مجاز شده است.

تسنیم: نکته دیگر اینکه برخی کارگران مدعی هستند پیمانکاران شرایط و تجهیزات ایمنی مانند کلاه و دستکش و ... برای ایشان فراهم نمی‌کنند. صحیح است؟

داوری: ببینید در تمام کارها آموزش حرف اول را می‌زند. اگر کارگران به درستی آموزش دیده باشند هیچگاه بدون تجهیزات سر کار حاضر نمی‌شوند. از طرفی کارگران مجاز در پروژه‌های مجازی مشغول به کاره هستند که به صورت مداوم توسط ارگان‌های مختلف مانند اداره کار و... سازمان مهندسی و ایمنی ساختمان بازدید و پیمانکار در صورت عدم تجهیز کارگران به وسائل ایمنی برخورد می‌شود.

تسنیم: در مشهد در حوزه کارگران ساختمانی گاهی با کودکانی زیر سن قانونی مواجه می‌شویم. در این باره توضیح می‌دهید؟

داوری: در حوزه کارگران ساختمانی فعالیت  افراد زیر 18 سال ممنوع است. قطعاً اداره کار و سازمان بازرسی کشور در صورت مشاهده برخورد می‌کنند.

تسنیم: برخی از عدم نظارت کافی بر پروژه‌های بزرگ ساختمانی در مشهد سخن می‌گویند. صحت دارد؟

داوری: صراحتاً به تمامی پیمانکاران، چه پیمانکاران خرد و چه پیمانکاران پروژه‌های بزرگ یا حتی دولتی اخطار شده در صورت عدم رعایت موارد ایمنی با خطر پلمب روبرو خواهند بود. این برخورد جدی چند بار در مشهد با پروژه‌های بزرگ صورت گرفته و در محبث ایمنی هیچ دستگاه ذیربطی شوخی ندارد.

تسنیم: مسلما کارگران زیادی به انجمن صنفی جهت شکایت مراجعه می‌کنند. غالب این شکایات بر چه محوری است؟

داوری: اکثر شکایات کارگران این روزها از بیکاری است و طلبکاری از پیمانکارانی که شرایط اقتصادی پروژه‌ها را مسکوت کرده است.

تسنیم: شما به عنوان یک دست‌اندرکار این حوزه چه راهکار در جهت حل مشکل بیکاری کارگران ساختمانی ارائه می‌دهید؟

داوری: شرایط اقتصادی کل کشور به سمت وسویی رفته که پروژه‌ها مسکوت مانده‌اند. تنها راه منطقی دادن تسهیلات بانکی با سود پایین و افزایش نقدینگی دربازار است تا بتوان دوباره چرخه اقتصاد ساخت و ساز را به چرخش درآورد.

تسنیم: چه میزان از کارگران ساختمانی به واسطه این شرایط بیکار شده‌اند؟

داوری: به جرات می‌گویم بسیار بالاتر از نیمی از کارگران ساختمانی بیکارند.

گفت‌وگو از صادق عسکری

انتهای پیام/ز