حمله به ریزگردها با نهر جداشده از کارون و درختان گز و کهور
نهر ۴۷ کیلومتری از کارون در هر ثانیه ۲۰ متر مکعب آب به ۳۵۰ هزار هکتار از کانون‌های بحرانی ریزگرد خوزستان می‌رساند.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، مقابله با ریزگردها سال‌ها در خوزستان مطرح بود، ولی به دلیل مشکلات دیگر توجه چندانی نمی‌شد، اما با وقوع گردوغبار شدید در هشتم بهمن سال گذشته طرح احیای 350 هزار هکتار از کانون‌های بحرانی ریزگردها در استان خوزستان در دستور کار مؤسسه جهاد نصر قرار گرفت و به این ترتیب 42هزار هکتار از کانون‌های فوق بحرانی مانند منطقه جنوب و جنوب شرق اهواز در سال‌جاری نهال‌کاری و آبیاری شد.
با وجود تلاش دولت برای احیای 550 هزار هکتار از اراضی کشاورزی که در دوران جنگ تحمیلی از بین رفته بود و بازگشت مهاجران و کشاورزان آبادان، خوزستان و شلمچه و رونق مجدد کشاورزی در این استان‌ها پدیده ریزگردها بلای جان ساکنان این شهرها شده است.
پدیده ریزگردها طی سالیان اخیر به دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی و تخریب خاک گسترش بیشتری در کشور داشته و به‌خصوص در جنوب غربی کشور مشکلات فراوانی را ایجاد کرده است. ریزگردها از سالیان بسیار دور در برخی نقاط جهان از قبیل شمال آفریقا، شمال چین، استرالیا، غرب امریکا و خاورمیانه وجود داشته و تلفات بسیاری نیز بر جای گذاشته است، اما اقدامات این کشورها در راستای احیای پوشش گیاهی و کاشت درختان بادشکن با الگوی مناسب باعث مهار ریزگردها شده است. یکی از مشکلات اصلی ایران همسایگی با کشور عراق است که به دلیل جنگ‌های داخلی و عدم کاشت نهال در مناطق بحرانی در این کشور، مقابله با ریزگردها را صد چندان سخت‌تر کرده است.
در سال‌های اخیر، خوزستان به‌طور مداوم شاهد بروز پدیده گردوغبار شدید در شهرهای مختلف به ویژه اهواز است که این مسئله سبب از بین رفتن محصولات کشاورزی، آسیب به افراد به ویژه ایجاد بیماری‌های ریوی و همچنین تعطیلی ادارات و مدارس شده است. از سال گذشته با اختصاص ردیف بودجه جداگانه، کانون‌های بحرانی ایجاد گرد و غبار در خوزستان شناسایی شد که با اجرای پروژه‌هایی همچون انتقال آب کارون به کانون‌های بحرانی تا سطح نهال‌کاری و احیای زمین‌ها تا حدی گرد و غبار در حال مهار شدن است.
پس از وقوع گرد و غبار شدید در استان خوزستان، اهواز و شهرهای اطراف که منجر به قطع شدن آب، برق و امکانات شهری در بهمن‌ماه سال گذشته شد، دولت تصمیم گرفت برای مهار کانون‌های بحرانی گرد و غبار در این استان‌ها بخشی از اراضی را که در این سال‌ها به بیابان تبدیل شده، احیا کند.
انتقال آب کارون به اراضی مُرده خوزستان با کانال 47 کیلومتری
بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین کانون ریزگردهای اهواز، نزدیک‌ترین کانون نیز به این شهر بوده که اکنون عملیات آبرسانی برای تثبیت اراضی و کنترل گرد و غبار در این منطقه در حال انجام است.
یدالله شمایلی، مدیرعامل مؤسسه جهاد نصر و مجری طرح در جریان بازدید خبرنگاران اعزامی از پروژه کنترل ریزگردها در کانون شماره 4 در جنوب شرق اهواز، یکی دیگر از وظایف محول شده به این مؤسسه را مهار کانون‌های بحرانی گرد و غبار خوزستان عنوان کرده و می‌گوید: با بررسی‌های حجتی، وزیر جهاد‌کشاورزی این مهم به مؤسسه جهاد نصر به عنوان بازوی اجرایی محول شد که در ابتدا رضایت اهالی روستای منطقه برای استفاده از زمین‌ها کمی زمان برد و پس از توافق برای بازسازی نهرهای کشاورزی، تقبل خسارت محصولات کشت شده و پرداخت هزینه‌های زمین و خرید آن برای اجرای پروژه از دهم اسفندماه سال گذشته کار را آغاز کردیم.
شمایلی می‌گوید: در خوزستان هفت کانون بحرانی ریزگرد در سطح 350 هزار هکتار شناسایی شده که بحرانی‌ترین آن در کانون منطقه 4 در جنوب شرق اهواز قرار دارد. در این راستا از اوایل اسفندماه سال گذشته تا پایان اردیبهشت ماه سال‌جاری، 2/47 کیلومتر کانال برای انتقال آب بدون استفاده از پمپ آب، به این عرصه‌های بحرانی در کانون منطقه 4 احداث شده است. این کانال 20 متر مکعب آب را در ثانیه از رود کارون به کانون ریزگردهای خوزستان برای تثبیت اراضی به منظور کنترل گرد و غبار می‌برد.
وی تصریح می‌کند: هدف از احداث این کانال آب، مرطوب‌سازی این اراضی در فصول پاییز و زمستان و آبیاری نهال‌های کاشته شده توسط سازمان جنگل‌ها برای مقابله با ریزگردها در این عرصه‌ها است. شمایلی گفت: در این پروژه ظرف مدت سه ماه 6 میلیون مترمکعب عملیات خاکریزی و خاکبرداری توسط پیمانکاران انجام شده است. وی گفت: برای احداث این کانال 120 میلیارد تومان هزینه شده که بخشی از آن را دولت پرداخت کرده و بخش دیگری از آن امیدواریم پرداخت شود و در اختیار پیمانکاران قرار گیرد.
شمایلی با اشاره به اینکه باید 350 هزار هکتار از کانون‌های بحرانی ریزگردها را احیا کنیم، می‌افزاید: فعلاً مهار 42 هزار هکتار از کانون‌های فوق بحرانی مانند منطقه جنوب و جنوب شرق اهواز انجام شده که اولویت اول ما در سال 96 بود. هفت کانون بحرانی گرد و غبار در خوزستان شناسایی شده است که بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین آن کانون شماره 4 و معروف به جنوب شرق اهواز است.
مدیر مؤسسه جهاد نصر تأکید می‌کند: عرض این کانال 30 متر و دبی آب 20 مترمکعب در ثانیه است که از اسفند سال گذشته با بسیج امکانات ظرف سه ماه توانستیم حدود 6 میلیون مترمکعب عملیات خاکبرداری انجام دهیم و با توجه به اینکه زمین‌های منطقه خوزستان فرم باتلاقی دارند و پس از حفر دو متر در زمین به آب می‌رسیم کار کمی مشکل‌تر خواهد بود.
وی در مورد جزئیات اجرای 42هزار هکتار طرح کنترل ریزگردها می‌گوید: کشت نهالی همچون نهال گز و کهور که جزو گیاهان مقاوم به خشکی هستند، قرق مرتع و مرطوب کردن زمین‌ها از جمله کارهایی است که طی یک‌سال اخیر انجام شده است.
مدیر مؤسسه جهاد نصر با اشاره به عوامل اصلی ایجاد بحران‌های کانونی گرد و غبار در این منطقه می‌گوید: احداث بی‌رویه سدها، کاهش بارندگی، تعلیف بیش از حد دام‌ها و گرمای زیاد سبب شده است که پوشش گیاهی از بین رفته و کانون‌های بحرانی گرد و غبار ایجاد شود. شمایلی همچنین در مورد فاز دوم که از سال 97 آغاز خواهد شد، می‌افزاید: ظرف چهار سال کانون‌های بحرانی تولید گرد و غبار با استراتژی‌های پیش بینی شده در استان خوزستان مهار خواهد شد.
منبع: جوان
انتهای پیام/
