ایران در پسا رفراندوم کُردها را تنها نگذاشت / پیش‌بینی آینده کردها در روند سیاسی عراق

به گزارش گروه دفاتر خارجی خبرگزاری تسنیم، ریزان شیخ دلیر عضو پارلمان عراق از فراکسیون اتحادیه میهنی کردستان با اشاره به مشکلات اربیل - بغداد و تلاش‌های انجام شده با هدف رفع این مشکلات‌ها گفت: در صورت عدم پذیرش و اجرای سلسله شروط اعلامی حکومت مرکزی عراق از سوی حکومت اقلیم کردستان، نمی توان به آینده توافق اربیل - بغداد خوشبین بود.

وی با اشاره به سفر نچیروان بارزانی به تهران گفت: در شرایطی که سیاست‌های حکومت اقلیم کردستان بیشتر متمایل به ترکیه بود اما ایران در پسا رفراندوم و مشکلات حادث شده، کردها را تنها نگذاشت و با توجه به جایگاه منطقه‌ای ایران به ویژه در عراق، امیدواری‌ها به چاره یابی این مشکلات از دریچه تهران در میان کردها افزایش یافته است.‌

مشروح این گفتگو را در ادامه ملاحظه می‌کنید:

اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق با انباشت مشکلاتی روبرو هستند که تاکنون به دلایل متعدد لاینحل مانده است، مشکلاتی که با برگزاری رفراندوم جدایی از عراق به اوج خود رسید. ارزیابی شما از مشکلات کنونی اربیل - بغداد به ویژه در برهه کنونی چیست؟

مشکلات موجود در روابط اقلیم کردستان با دولت مرکزی عراق از سال 2003 تاکنون به شیوه اساسی توسط اربیل و بغداد چاره یابی نشده است، در سال‌های حضور جلال طالبانی با توجه به اعتقاد و اقداماتی که ایشان به عنوان رئیس جمهوری عراق در حفظ وحدت عراقی‌ها انجام دادند تا حدی سطح اختلافات کاهش یافت، اما در سال 2014 و با تعمیق اختلافات شخصی مسعود بارزانی با نخست وزیر وقت عراق، اقلیم کردستان سیاست ناموفق فروش نفت را بدون نظارت حکومت مرکزی در پیش گرفت که در نهایت وضع اقلیم را به بدترین حالت ممکن رسانده است. در مرحله ظهور داعش و ضعف‌های حکومت مرکزی در آن مرحله، اقلیم کردستان به گونه‌ای وانمود می‌کرد که در سطح داخلی و خارجی به عنوان یک دولت مستقل می‌تواند تعامل داشته باشد اما بعدها با نبود مبانی حقوقی این دیدگاه و ضعف‌های آشکار در حکمرانی کردی به ویژه نبود سیاست منطقی در میان سران کرد، وضعیت به جایی رسید که مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی زیادی را در اقلیم کردستان عراق شاهد بودیم. با هدف برون رفت از این مسائل و مشکلات، موضوع برگزاری رفراندوم را مطرح کردند که موضوعی تنش برانگیز در زمانی نامناسب بود و در نتیجه این اقدام نسنجیده شاهد هستیم که اقلیم کردستان در ضعیف‌ترین موقعیت خود پس از 2003 قرار دارد. در این شرایط اقلیم کردستان آماده پذیرش شروط اعلامی از سوی بغداد است اما با قدرت حاصله از پیروزی‌های نبرد علیه داعش، دولت مرکزی به ویژه با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات پارلمانی عراق چندان تعجیلی برای رفع این اختلافات و رسیدن به یک توافق فراگیر و پایدار با اقلیم کردستان ندارد.

سفر نچیروان بارزانی به تهران تحلیل‌های متفاوتی را در رسانه‌های اقلیم کردستان عراق به دنبال داشت، کردها به نوعی به اثرات این سفر امیدوار هستند، کردها در ادبیات سیاسی خود حامیان زیادی را به ویژه در میان کشورهای غربی برای خود تعریف می‌کردند، سفرهای متعدد بارزانی هم به اروپا به گونه ای با هدف اعمال فشار این کشورها بر بغداد انجام شده است، اما در نهایت تهران به عنوان کریدور ارتباطی اریبل - بغداد انتخاب شد. علت چیست؟

جمهوری اسلامی ایران از جایگاه منطقه‌ای بالایی به ویژه در عراق برخوردار است، سران عراق و به ویژه کردها با ایران رابطه مناسبی دارند، اگرچه حکومت اقلیم کردستان عراق بالاخص حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی پیشتر به سیاست‌های ترکیه گرایش داشته است اما در پسا رفراندوم و تداوم مشکلات اقلیم کردستان، تنها ایران بود که کردها را تنها نگذاشته است و اینک امیدوار به نقش و تاثیرگذاری تهران در حل و فصل مشکلات اربیل - بغداد و داشتن روابطی به مراتب با دولت مرکزی هستند.

این روزها صحبت عدم حمایت آمریکا از کردها مطرح است، کردها در ادوار مختلف به دید یک حامی به ایالات متحده آمریکا نگریسته‌اند، موضوع رفراندوم کردستان عراق و عفرین سوریه نمود عینی اعتماد کردها به آمریکا و عدم حمایت این کشور از کردهاست، چرا کردها در سیاست های خود تجدیدنظر نمی‌کنند، آیا پس از این همه سال به این واقعیت نرسیده‌اند که واشنگتن حامی منافع منطقه‌ای خود است و بس؟

موضوع اقلیم کردستان عراق با عفرین سوریه متفاوت است، کردستان عراق طی سال‌های پس از 2003 شاهد پیشرفت‌هایی بوده است اما آنچه که در مناطق کردنشین سوریه می‌گذرد نگران کننده است، با وجود  وابستگی کردها به آمریکا متاسفانه حمایت‌هایی از سوی این کشور دیده نمی‌شود، کردهای سوریه هر آنچه را که لازم بود برای آمریکا در خاک سوریه انجام دادند اما به محض وقوع مشکلات و نیاز کردها به حمایت، آمریکا صحنه را ترک و گویی آنها را نمی‌شناسد، این سیاست آمریکا و منفعت طلبی آن است که همیشه نمونه‌های عینی این سیاست در منطقه دیده شده است. موضوع رفراندوم اقلیم کردستان عراق تا حدی با وضعیت کردهای سوریه متفاوت بود، در صورت عدم برگزاری رفراندوم بنا بر اعلام نمایندگان آمریکا در منطقه، اقلیم کردستان در موارد متعدد به ویژه رفع اختلافات با بغداد از حمایت‌های واشنگتن بهره‌مند می‌شد اما با برگزاری رفراندوم، سازمان ملل متحد، آمریکا و دیگر کشورها را از خود دور کردیم.

انتخابات پارلمانی عراق در آینده برگزار می‌شود، کردها به ویژه در پسا رفراندوم و با امید به رفع مشکلات خود با بغداد نیازمند حضوری قدرتمند در عرصه سیاسی این کشور هستند، وضعیت کردها در این انتخابات چگونه است؟

در انتخابات پیش روی پارلمانی عراق، کردها وضعیت مناسبی ندارند و اتحاد و همدلی سیاسی در میان جریان‌های سیاسی کردستان دیده نمی‌شود، نبود یک موضع مشترک سبب شده است که هیئت‌های حزبی از اقلیم کردستان مدام در تلاش هستند با مذاکره با دولت مرکزی و شخص نخست وزیر عراق از آن به عنوان دستاورد انتخاباتی بهره برداری کنند. احزاب سیاسی اقلیم کردستان عراق بیشتر از آنکه تلاش کنند مسائل و مشکلات اقتصادی و اجتماعی مردم مرتفع شود به تحقق اهداف سیاسی و حزبی خود می‌اندیشند. مسائل و مشکلات اقلیم کردستان با بغداد چیزی نیست که به وسیله احزاب پایان یابد، بغداد سلسله شروطی را بر اساس قانون اساسی به اربیل داده است و در صورت عدم پذیرش و اجرای این شروط، خبری از توافق کلی در راستای منافع مردم نیست. اقلیم کردستان در شرایط اسفباری قرار گرفته است که مردم آن با مشکلات زیاد اقتصادی و معیشتی دست و پنجه نرم می‌کنند و این مسئله بر میزان مشارکت کردها در انتخابات تاثیرگذار است، بنابراین پیش بینی می‌شود که میزان مشارکت در اقلیم کردستان به ویژه در کرکوک و مناطق مورد منازعه در حد پایینی باشد و کردها هیچ گاه موقعیت گذشته را در عرصه سیاسی عراق به دست نخواهند آورد.

انتهای پیام/.