به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، حجتالاسلام نجف لکزایی، بعد از ظهر امروز در چهارمین جلسه از سلسله سمینارهای علمی ولایت فقیه پیرامون اهمیت بررسی پیشینه تاریخی ولایت فقیه، اظهار داشت: در این زمینه سؤال مهمی وجود دارد و آن این است که؛ آیا میتوانیم بدون سیاست زندگی کنیم، بهعبارت دیگر آیا بدون سیاست میتوانیم در زندگی نظم داشته باشیم یا خیر؟
وی با بیان اینکه پاسخ این سؤال منفی است، گفت: حتی مارکسیستها که معتقد بودند بدون دولت نیز میتوان زندگی کرد زمانی که به قدرت رسیدند دولتی قویتر از دیگران تشکیل دادند؛ ما نیز معتقدیم زمان ظهور حکومت عدل الهی در سطح جهان برپا خواهد شد و اساساً نمیتوان بدون حکومت به زندگی ادامه داد.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: اگر کسی اموالی بهدست آورد چه تضمینی هست که کسی اینها را از انسان سلب نکند، امنیت زندگی انسان در عرصههای مختلف چگونه باید تأمین شود؟ انسان غیر از ابعاد مادی زندگی واجد ابعاد معنوی هم هست، روح دارد و باید بهفکر بقای ابدی خود هم باشد، درحالت کلی نیاز انسان به امنیت یکی از نیازهای مهم است.
وی با تأکید بر اینکه "برای حکومت نیازمند کسی هستیم که شرایط حکومت را داشته باشد"، گفت: بسط ید داشتن یکی از شرایط حاکم است، یعنی حاکم باید قدرت داشته باشد و بتواند حکومت تشکیل دهد؛ بهعبارتی دیگر ادوار حکومت را از منظر فقهی باید به 5 قسمت تقسیم کنیم.
لکزایی با اظهار اینکه گفتمان تقیه، گفتمان اصلاح، گفتمان انقلاب، گفتمان تغلب و گفتمان آرمانی 5 گفتمانی هستند که لازم است به آنها توجه شود، گفت: در حالت کلی ادعای افرادی که مدعی هستند فقه شیعه تا قرن دوازدهم مسائل فردی است و هیچ بخش سیاسی ندارد کذب محض است.
وی با بیان اینکه احقاق حق، دفع باطل، امر به معروف و نهی از منکر 4 وجه واجب پذیرش مسئولیت از سوی حکومت باطل در نگاه سید رضی بوده است، گفت: سید رضی با استناد به قرآن کریم و داستان حضرت یوسف و تقاضای حضرت یوسف از یک حاکم باطل برای نجات مردم در زمان قحطی به این وجوب استناد میکند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تصریح به اینکه در دوران حکومت پادشاهان شیعه صفویه یک دوگانگی و چالشی وجود دارد، گفت: علت این است که از سویی سلطان مقلد مرجع است و از سوی دیگر حاکم بر مرجع تقلید است و این دوگانگی با انقلاب اسلامی و حکومت مبتنی بر ولایت فقیه برطرف شد.
حکومتی که در رأس آن ولی فقیه باشد حکومت ولایتیه یعنی نظیر حکومت معصوم است
وی ادامه داد: آیتالله نائینی در امر برطرف کردن ابهامات پیرامون حکومت صفویه نقش فراوانی داشتند و فرمودند حکومتی که جنس ولایت فقیه دارد و در رأس آن ولیفقیه قرار دارد حکومت ولایتیه یعنی نظیر حکومت معصوم است و مردم، بیتالمال و حکومت نزد ولی امانت هستند.
لکزایی با بیان اینکه آیتالله نائینی فرمودند حکومت پادشاهی حکومت تملیکیه است و همه چیز مردم را در اختیار میگیرند و ظلم به خدا، ظلم به مردم و ظلم به امام زمان(عج) در آن شکل میگیرد، گفت: ظلم یعنی خروج از حد، به همین دلیل است که آیتالله نائینی حکم به مشروطه دادند برای اینکه معتقد بودند حکومت مشروطه تنها ظلم به امام زمان(عج) است.
وی تصریح کرد: اعتقاد آیتالله نائینی به حکومت مشروطه دفع افسد به فاسد بوده است و بهعبارتی دیگر زمانی در حکومت مشروطه ظلم به امام زمان(عج) برداشته میشود که ولیفقیه و نایب امام حکومت را در دست بگیرد، در حقیقت ایشان معتقد به رفع ظلم بودهاند نه اینکه صرفاً طرفدار مشروطه باشند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه برخی بهاشتباه میگویند نراقی نخستین کسی بوده است که ولایت فقیه را مطرح کرده، خاطرنشان کرد: درصورتی که نراقی کسی است که برای نخستین بار بحث ولایت فقیه سیاسی را در یک رساله مستقل مطرح کرده است.
وی با یادآوری اینکه امام خمینی(ره) پیش از انقلاب اسلامی در کتاب کشف الاسرار بحث اندیشه سیاسی ولایت فقیه را مطرح کرده است، گفت: امام(ره) چند نوآوری در این زمینه داشت؛ یکی این بود که ایشان قائل به وجوب کفایی حکومت برای ولیفقیه بودند.
مرجعیت ملاک برای بهترینبودن نیست
لکزایی ابراز کرد: امام خمینی(ره) معتقد بودند اگر یک فقیه نمیتواند حکومت تشکیل دهد باید همه فقها با هم اقدام کنند، اگر همه هم اقدام کردند و نتوانستند، منصب آنها ساقط نمیشود و از ولایت سقوط نمیکنند هرچند معذور از تشکیل حکومت هستند و باید بههرمقدار که میتوانند اعمال ولایت کنند.
وی با بیان اینکه شهید مطهری پذیرش دموکراسی را مشروط بر توسعه اهداف آن از مسائل دنیوی به اخروی دانسته است، خاطرنشان کرد: به همین خاطر است که امام خمینی(ره) میگوید ولایت فقیه تصورش موجب مشروعیت میشود، در حالت کلی در حکومت ولایت فقیه بهترین آدم جامعه میشود و به همین دلیل است که شرط جامع الشرایط بودن را برای ولیفقیه ذکر میکنند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پیرامون میزان اعلمیت ولیفقیه، گفت: ولیفقیه باید اعلم در جمیع جهات باشد، در حقیقت ولیفقیه باید در مجموع شرایط بهترین باشد و بهتعبیر بعضی از علما حسن در مجموع برای ولیفقیه لازم است و تنها نمیتوان در یک زمینه یا چند زمینه محدود به شخص اکتفا کرد.
وی افزود: مرجعیت ملاک برای بهترین بودن نیست بلکه مرجعیت تنها پذیرش مسئولیت پاسخگویی است، درحالت کلی ویژگی مرجعیت این است که خودش، خودش را تعریف میکند؛ بهطور مثال امام خمینی(ره) بهعنوان یک مرجع خود را موظف به مبارزه و مقابله با رژیم طاغوت میدانستند و ممکن است مرجع دیگری خود را موظف به مسئله دیگری بداند.
لکزایی گفت: امام نخستین بار در سال 1348 مسئله لزوم اسقاط رژیم شاهنشاهی را بهخاطر در خطر بودن اسلام مطرح میکنند و شروع به تدریس دروس ولایت فقیه میکنند؛ امام خمینی(ره) حکومتها را به 3 دسته جمهوری و مشروطه یعنی حکومت تابع رأی اکثریت، استبداد یعنی حکومت بر مبنای رأی یک نفر و حکومت اسلامی یعنی حکومت قانون الهی تقسیم میکنند.
انتهای پیام/ش*