بیروت-تل آویو فصل جدید در توازن قوا

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اختلافات مرزی در غرب آسیا موضوع جدیدی بین کشورهای این منطقه نیست. منابع زیر زمینی از جمله نفت و گاز نقش برجسته ای در این زمینه دارند. اگر کشوری به علل مختلفی از جمله جنگ، ضعف سیاسی، اقتصادی و .... نتواند از ذخایر نفت و گاز خود در مناطق مشترک یا اختلافی بهره برداری کند یا بهره برداریش ضعیف باشد، طرف رقیب با قدرت و سرعت هرچه تمامتر از آن بهره برداری خواهد کرد.

بخشی از اختلافات مرزی لبنان با رژیم صهیونیستی از همین نوع است. تل آویو سال هاست به منابع نفتی و گازی لبنان دست درازی می کند. به گفته "جبران باسیل"  وزیر خارجه لبنان، این دست درازی ها از سال 1991 شروع شده است.  در این مدت، هر از گاهی که لبنانی ها از حملات رژیم صهیونیستی در امان بودند و وفاق سیاسی بر این کشور حاکم بود، به این دست درازی ها اعتراض می کردند اما گوش شنوایی وجود نداشت.

طی چند سال اخیر که وفاق سیاسی بر لبنان حاکم بود، بهره برداری از منابع نفت و گاز در دستور کار مقامات بیروت قرار گرفت. دولت بیروت برای استخراج این منابع با شرکت های بین المللی وارد مذاکره و عقد قرار داد شد.  منابع نفت و گاز لبنان بیشتر در سواحل این کشور قرار دارد. به گفته دبیرکل حزب الله جنوب لبنان نیز دارای ذخایر نفتی است. این دو منطقه از خیزشگاه های تنش و اختلاف بین بیروت و تل آویو است. بطوری که این روزها شاهدیم،  اختلاف بر سر بهره برداری از منابع انرژی در سواحل دریای مدیترانه بین لبنان و رژیم صهیونیستی افزایش یافته است.  بلوک 9 که در مرزهای آبی لبنان و فلسطین اشغالی قرار دارد، کانون این اختلاف و تنش است.

طی سال های اخیر یک میدان بزرگ گازی (16 تریلیون فوت متر مکعب) در سواحل لبنان و فلسطین اشغالی کشف شده که نیاز تل آویو  به این ماده سوختی را  برای یکصد سال تامین می کند. از همان سال ها، رژیم صهیونیستی به سرمایه گذاری گسترده برای بهره برداری از این میدان سوختی اقدام کرد و همزمان با آن کوشید تا از سرمایه گذاری شرکت بین المللی در صنعت نفت و گاز لبنان جلوگیری کند اما دولت بیروت موفق شد از این مانع  عبور کند و در سال 2017 وزیر انرژی لبنان اعلام کرد برخی مناطق نفت و گاز این کشور به مناقصه گذاشته شده است.

اختلاف تل آویو-بیروت زمانی افزایش یافت که کنسرسیومی متشکل از شرکت فرانسوی "توتال" شرکت ایتالیایی "انی" و شرکت روسی "نوواتک"  با دولت بیروت وارد مذاکره و عقد قرار داد شد. این کنسرسیوم متعهد شد، عملیات استخراح از دو بلوک از پنچ بلوک گازی لبنان در دریای مدیترانه را از سال 2019 آغاز کند.

با امضای این قرار داد، مقامات تل آویو به مخالفت برخاستند و تنور اختلافات گرم و گرمتر شد چرا که اقدامات رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از سرمایه گذاری شرکت های بین المللی در صنعت نفت و گاز لبنان با شکست مواجه شده بود.  به علاوه، بهره برداری لبنان از این منابع به کاهش سهم تل آویو منجر خواهد شد.  این درحالی است که منابع سوختی برای رژیم صهیونیستی همچون خون در رگ آدمی است.

به همین دلیل "آویگدور لیبرمن" وزیر جنگ رژیم صهیونیستی استخراج منابع نفت و گاز از دریای مدیترانه توسط لبنان را بسیار تحریک‌آمیز خواند و مدعی شد بلوک نفتی شماره 9 (در مزرهای آبی لبنان و فلسطین اشغالی متعلق) به تل آویو است.

در واکنش به این سخن، "میشل عون" رئیس جمهور لبنان در توئیترش نوشت: سخنان لیبرمن دربارۀ بلوک 9 تهدید لبنان و حق حاکمیت این کشور بر آب های سرزمینی‌اش است. "سعد حریری" نخست وزیر لبنان نیز سخنان لیبرمن را تهدید آشکار خواند و گفت: لبنان از طریق سازمان‌های بین المللی حق خود را برای اقدام در آب های سرزمینی‌اش  تائید خواهد کرد.

"جبران باسیل" وزیر خارجه لبنان هم اعلام کرد: به منظور دفاع از حق لبنان و منافع اقتصادیش، چند هفتۀ قبل نامه‌ای به سازمان ملل فرستاده است.  با وجود این، رئیس جمهور، نخست وزیر و رئیس مجلس لبنان سه شنبه 17 بهمن نشست مشترکی درارتباط با "تهدیدات اسرائیل" برگزار و با صدور بیانیه ای تاکید کردند: تل آویو مرزهای مشترک زمینی و دریایی را بی‌ثبات می‌کند اما لبنان با تاکید بر منافع خود، بهره‌برداری از حوزه‌های نفتی و گازی در آب‌های دریای مدیترانه را دنبال خواهد کرد.

با بالاگرفتن تنش میان بیروت و تل آویو آمریکا وارد عمل شد و تلاش کرد خود را به عنوان میانجیگر معرفی کند.  چندی قبل "رکس تیلرسون" وزیر امور خارجه آمریکا با مقامات لبنان در این زمینه به گفت‌وگو پرداخت. بدنبال این مذاکرات" دیوید ساترفیلد" معاون تیلرسون 21 بهمن وارد لبنان شد و با رئیس مجلس و سایر مقامات این کشور دیدار و درباره اختلافات مرزی لبنان و رژیم صهیونیستی به گفت‌وگو نشست.

 وی در این مذاکرات، طرح ترسیم خط مرز دریایی " هوف" را پیشنهاد داد.  براساس این طرح،  منابع نفت و گاز در مناطق اختلافی همچون بلوک 9 (که اسرائیل مدعی حقوقی در آن است) میان بیروت  و تل آویو تقسیم می شود.  یعنی 60 درصد لبنان و 40 درصد اسرائیل. اما از آنجایی که تمام مقامات لبنانی اتفاق نظر دارند، بلوک 9 در مناطق آب های سرزمینی این کشور قرار دارد، به شدت با این طرح مخالفت کردند.  سید حسن نصر الله در سخنرانی عصر جمعه گذشته خود تصریح کرد: آمریکا میانجیگر خوبی دراین زمینه نیست. واشنگتن وکیل رژیم صهیونیستی است و دولت بیروت باید در این زمینه هوشیار باشد. وی افزود: در صورتی که شورای عالی نظامی لبنان صلاح بداند، حزب الله آمادگی دارد که تاسیسات نفتی رژیم صهیونیستی را در مناطق مرزی تعطیل کند.

واشنگتن و تل آویو بخوبی معنای سخنان سید حسن نصرالله  در کنار موضع گیری یکپارچه مقامات بیروت را می فهمند. آنها دریافته اند که فصل جدیدی در توازن قوا بین لبنان و رژیم صهیونیستی ایجاد شده است.

اختلافات مرزی میان دو طرف ممکن است به این زودی ها حل و فصل نشود و سال ها به درازا کشد اما چنانچه قطار وحدت و قدرت لبنانی ها روی همین ریل حرکت کند، ترسیم خطوط مرزهای دریایی و زمینی آنگونه نخواهد بود که تل آویو انتظار دارد. به هرحال، باید منتظر بود و دید که اختلافات مرزی بین لبنان و رژیم صهیونیستی بویژه در حوزه نفت و گاز چگونه حل و فصل خواهد شد.

نویسنده: عباس سیدمیر جمکرانی

انتهای پیام/