به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا حسن قاسمپور، استادیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی در نشست «فلسفه و آینده ایران» که با حضور بیژن عبدالملکی، دانشیار گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی، حسین کلباسی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و سیدجواد میری، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و جمعی از طلاب و دانشجویان در کتابخانه عمومی ساختمان ولیعصر(عج) برگزار شد، با بیان اینکه اشکالمان در مباحث فلسفی در انقطاع بنیادین با گذشته است، افزود: زیرا تصور میکنیم گذشته به معنای زمانِ سپریشده است در حالی که این نوع فهم و برداشت، غلط است. از منظر فلسفی، گذشته، بنیان و اساس است؛ به این معنا که گذشته حیث وجودی دارد و هر گذشتهای ناظر بر آینده است.
وی با بیان اینکه تا زمانی که توانایی خوانش میراث و سنت خود را نداشته باشیم و صرفاً مطالعه کنیم و اطلاعات کسب کنیم، توانایی برداشت از آموزههای آن و آیندهنگری بر آن مبنا را نداریم، ادامه داد: بنابراین بازگشت به گذشته نوعی بازجویی از آن و توانایی شکوفا کردن آن برای آینده است و لازمهاش فهم معضلات کنونی ایران اسلامی و ارزیابی امکانات، فرصتها و تواناییهای آن است.
قاسمپور فهم صحیح آینده را از ضروریات یک جامعه معرفی کرد و گفت: آینده با کسی شوخی ندارد و باید آن را به درستی فهم کرد. همچنان که گذشته به صورت اتفاقی رخ نداده، آینده نیز اینگونه است. از سوی دیگر معتقدم تمام حوادث تابع اراده انسان است، اما تماماً تابع اراده نیست بلکه اراده انسان باید در کنار امکانات قرار گیرد.
استادیار دانشگاه علامه طباطبایی با تأکید بر اینکه فیلسوفان ما به صورت عام و تمام متفکرانمان مقصر هستند، زیرا تاکنون به درستی درباره آینده اندیشه نورزیدند، افزود: هیچ جامعهای نباید ادعا کند وضعیت کنونی ما خوب است، مگر اینکه از 20 سال گذشته برای حال خود اندیشیده باشد. اگر اکنون نتوانیم برای 50 سال آیندهمان فکر کنیم، موفق نخواهیم بود و هرگونه تحلیلی مبتنی بر نظرات شخصی و احتمالات میشود. اگر تفکری آیندهنگرانه داشته باشیم، میتوان مدعی شد اندیشهای را سامان میدهیم که وجه «universal» یا جهانی پیدا کند. اگر دانشی تولید کنیم که صرفاً بومی باشد، نام آن دانش نیست. دانش باید امری «گلوبال» و جهانی باشد، به این منظور اندیشه و تفکر باید اینچنین باشد.
برخی موضوعاتی که در این نشست عنوان شد به قرار ذیل است:
عدم وجود تفکر واحد و منطبق بر برترین کتب آسمانی
ایران را در پهنه جهان آینده باید مطالعه کرد
مقوله زمان در سندهای راهبردی بیشتر از 20 سال تجاوز نمیکند مثل سند چشمانداز 1404
برای فهم آینده باید خود را منطبق بر واقعیات کنیم، از مدرنیته گریزی نیست.
به گزارش تسنیم، برخی نظریههای این نشست از جمله وجوب انطباق بر واقعیات با واکنش حضار مواجه شد. یکی از حاضرین جلسه با طرح این مسأله که اگر جامعه بخواهد بر واقعیات منطبق شود، باید از سیره و نصّ قرآن جدا شود، افزود: گاهی ممکن است واقعیات منطبق بر عقلانیت و فطرت نباشد و در تضاد با نصّ و سیره و سنت نبوی باشد؛ در این صورت آیا باید با واقعیات پیش رفت؟ از این منظر تقوا و عفاف چه مفهومی پیدا میکند؟
بر پایه این گزارش ادامه این نشستها به روز چهارشنبه هفته جاری موکول شد.
انتهایپیام/