به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، اتفاقی که برای سفارت ایران در لندن افتاد از منظر قواعد حقوق بین الملل و کنوانسیون 1961 وین حتما مصداق تعرض به اماکن دیپلماتیک محسوب می شود از این حیث در تعریف تعرض، ورود به بالکن سفارت با ورود به اتاق سفیر هیچ فرقی نمی کند لذا دولت میزبان یعنی انگلستان در قبال اتفاق افتاده مسئولیت دارد و دستگاه دیپلماسی کشور باید مطالبه گری داشته باشد.
در ماده 23 کنوانسیون وین دولت های میزبان نه تنها در قبال تعرض به سفارتخانه ها بلکه در قبال هر عملی که موجب تزلزل آرامش و شئون اماکن دیپلماتیک شوند مسوولیت دارند و ورود یک عده از افراد به محوطه سفارتخانه ایران و بی احترامی به پرچم کشور حتما موجبات مسوولیت دولت انگلستان است.
بر اساس حقوق بین الملل به ویژه کنوانسیون 1961 وین که هم ایران عضو آن است و هم انگلستان، مقامات و اماکن دیپلماتیک به ویژه اماکن ماموریت، دیپلمات ها و کارمندان ماموریت از مصونیت مطلق برخوردارند و هیچگونه تعرضی به آنها قابل قبول نیست.
بنابر این کنوانسیون و حقوق بین الملل عرفی، دولت میزبان، موظف به تامین امنیت و جلوگیری از هرگونه تعدی به اماکن و کارکنان دیپلماتیک است. به این معنی که دولت میزبان باید تمام تلاش خود را به کار بگیرد تا از چنین تعرضاتی جلوگیری کند و در صورت هرگونه تعرض و یا تنزل شأن یک مکان دیپلماتیک دولت میزبان مسوولیت بین المللی خواهد داشت. تنها در صورتی مسوولیت مورد اشاره از بین خواهد رفت که تمام تلاش، تدابیر و تمهیدات لازم برای جلوگیری از تعرض به اماکن دیپلماتیک صورت گرفته باشد اما باز دولت نتواند از یورش و تجاوز جلوگیری کند.
باتوجه به اینکه در تعرض اخیر به سفارت ایران این امر قابل پیش بینی بود و برای تجمع برپاشده در مقابل سفارت از روز قبل فراخوان های محدودی هم صادر شده بود، بی شک غافلگیری پلیس بریتانیا غیر قابل باور و ناشی از عدم اهتمام آنها برای صیانت از سفارتخانه ایران قلمداد می شود، حال فرقی ندارد معارضان صرفا وارد بالکن سفارت شده باشند و یا در اتاق سفیر و پشت میز کاری او ایستاده باشند، علاوه بر این مطابق کنوانسیون وین تنزل شأن اماکن دیپلماتیک و به پایین کشیدن پرچم سفارتخانه مصداق مشخصی از تعرض آشکار به امکان دیپلماتیک است، از این رو باتوجه به مسئولیت دولت انگلستان و تعرض صورت پذیرفته و همچنین تاکید بر این نکته که سفارت ایران در لندن همواره مورد تهدید بوده است و سابقه تعرض به آن و اهمال دولت انگلستان در صیانت از سفارتخانه کشورمان محدود به این یکبار نیست، به نظر دستگاه دیپلماسی کشور باید با اتخاذ موضعی فعالانه نسبت به مسئولیت دولت بریتانیا در قبال تعرض صورت گرفته واکنش نشان دهد.
برای این مهم دولت ایران دو راهکار حقوقی در پیش روی دارد یکی ارائه شکایت به دیوان بین المللی دادگستری و دیگری استفاده از کانال شورای عالی امنیت سازمان ملل جهت صدور قطعنامه تنبیهی علیه کشور میزبان یعنی انگلستان، گرچه اخذ راهکارهای سیاسی نظیر صدور بیانیه و درخواست از دولت انگلستان برای رسیدگی به پرونده تعرض صورت پذیرفته، مجازات عاملان و ارائه گزارش آن به دولت ایران، میتواند پیش از هراقدام حقوقی منجر به یادآوری مسئولیت های انگلستان به عنوان کشور میزبان و حل و فصل ماجرا از طرق مسالمت آمیزتر باشد.
سید مهدی جوادی
دانشجوی دکتری حقوق بین الملل
انتهای پیام/