به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، جنکینز که در سالهای 2001 تا 2006 این سمت را بر عهده داشت و اکنون در موسسه «مجمع سفیران» انگلیس فعالیت میکند در گفتوگو با ایرنا در لندن در تشریح دیدگاه خود درباره اوضاع کنونی برجام با توجه به تهدیدهای رئیسجمهوری آمریکا مبنی بر خروج از این توافق، برجام را توافقی مهم توصیف کرد و گفت: این توافق کاری که برایش ساختهشده را انجام میدهد، یعنی به دنیا اطمینان میدهد که برنامه اتمی ایران صلحجویانه و نیتهای اتمی ایران صلح طلبانه است.
جنکینز که از معدود دیپلماتهای انگلیسی به شمار میرود که کارشکنی دولت جرج بوش را عامل اصلی شکست مذاکرات هسته ای و عدم رسیدن به توافق هستهای در سال 2005 میداند، افزود: این توافق موقعیت ایران را به یک عضو عادی آژانس انرژی اتمی و یک عضو عادی سازمان ملل تبدیل میکند و مقدار زیادی اعتبار برای ایران کسب کرده و موقعیت اخلاقی بالاتری به ایران میدهد. در این توافقنامه ایران نشان داد که آماده است امتیاز بدهد و رفتار عاقلانهای داشته باشد و این مساله مقدار زیادی اعتبار برای ایران کسب کرد.
دیپلمات بازنشسته انگلیسی ادامه داد که برجام همچنین موجب آرامش خاطر چین و روسیه شد که در نگرانیهای بینالمللی از برنامه اتمی ایران با دنیا شریک بودند.
وی 'داشتن پشتیبانی ژئوپلیتیک چین و روسیه را برای ایران' در شرایطی که به گفته او 'کسی در کاخ سفید نشسته است که روحیه تهاجمی دارد و مشاورانی با طرز فکر مشابه در اطراف خود جمع کرده است'، مفید دانست.
جنکینز در ادامه به سابقه خود در مذاکرات هستهای ایران اشاره کرد و گفت: مذاکرات در سالهای 2004 و 2005 بسیار دشوار بود. چون آمریکا آن موقع به این موضوع اعتقادی نداشت که ایران حق دارد در داخل مرزهای خود برنامه غنیسازی صلحآمیز اورانیوم داشته باشد.
وی افزود: اتفاق مهم در سال 2013 و 2014 این بود که آمریکا به این درک رسید که ایران حق دارد توانایی غنیسازی داشته باشد. اوباما وقتی از طریق اطرافیانش در مذاکرات پشت درهای بسته در مارس 2013 و درعمان به ایرانیها این اطمینان را داد، چند ماه قبل از انتخاب ریاست جمهوری حسن روحانی، آنوقت بود که ایرانیها به این رسیدند که میتوانند سر میز مذاکره حاضر شوند.
به گفته او، برجام بسیار شبیه به توافقی است که میشد در جولای 2005 حاصل شود و 'فقط نیاز بود که آمریکا با حق غنیسازی اورانیوم برای ایران موافقت کند'
دیپلمات بازنشسته انگلیسی هشدار داد: اما آنچه اکنون اتفاق افتاده این است که ترامپ به موضع بوش بازگشته است. او به اینکه بعد از انقضاء مهلت توافق ایران بتواند آزادانه مثل هر کشور دیگری غنیسازی کند، علاقهای ندارد.
وی افزود: به نظر من این اصل قضیه است و ما به این سمت کشانده شدیم، بهخصوص توسط نخستوزیر اسرائیل که همیشه نگران بود یا وانمود میکرد که از دسترسی ایران به غنیسازی نگران است و آنطور که میدانید دوستان زیادی در ایالاتمتحده دارد.
جنکینز درباره پیامدهای انتصاب جان بولتون بهعنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید بر توافق هستهای ایران گفت: به نظر من انتصاب بولتون برای کسانی که به برجام علاقه دارند، خبر بسیار بدی است. من جان بولتون را در حدود سال 2004 گاهی میدیدم وزندگی نامه خود نوشته او را هم خواندهام.
وی ادامه داد: این دو تجربه مرا متقاعد میکند که او در آن دوره به دنبال این بود که از عدم پایبندی ایران به مقررات آژانس بهانهای بتراشد و از شورای امنیت مجوزی بگیرد برای حمله به ایران تا به هدف اصلیاش که تغییر رژیم در ایران است برسد.
جنکینز ادامه داد: تردید دارم که او این ایده تغییر رژیم در ایران را کنار گذاشته باشد و تلاش خواهد کرد که از موقعیت بهدستآمده استفاده کند و دشمنی ترامپ با برجام این فرصت را به او میدهد؛ مخصوصاً که برجام یکی از دستاوردهای اوباما بود و میدانیم که ترامپ میخواهد تمام دستاوردهای اوباما را خراب کند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا حضور بولتون به معنای حرکت در مسیر جنگ است، گفت: او میخواهد از این وضع برای حرکت در مسیر تغییر رژیم استفاده کند. بااینوجود من مطمئن نیستم که ما در حال حرکت به سمت جنگ باشیم. نمیتوانم تصور کنم که شورای امنیت چنین جنگی را تایید کند و مطمئن نیستم سازمان ملل آمادگی چنین کاری را داشته باشد. اطمینان ندارم، اما فکر نمیکنم چنین کاری بکند؛ بویژه که اکنون برخلاف 2004 و 2005 ایران حمایت ژئوپلیتیک چین و روسیه را هم دارد.
نماینده پیشین انگلیس در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پاسخ به اینکه از نظر او 'چه راهحل جایگزینی برای متقاعد کردن ترامپ وجود دارد که از برجام خارج نشود' گفت: من شخصاً هیچ امکانی برای متقاعد کردن او نمیبینم. او ممکن است آمریکا را خارج نکند اما درهرحال سعی خواهد کرد جلوی همکاری بانکهای غیر آمریکایی با ایران بهویژه درزمینهٔ سرمایهگذاری را بگیرد.
وی افزود: او سعی خواهد کرد جلوی بهرهبرداری ایران از منافع وعده دادهشده در برجام را بگیرد و نمیتوانم تصور کنم چطور ممکن است بشود جلوی او را گرفت.
جنکینز ادامه داد: قبلاً گفتهام که اروپا باید از سیاست راضی کردن و کنار آمدن با ترامپ دست بردارد و او را بهعنوان یک عنصر مأیوسکننده طرد کند و بهجایش روی پیدا کردن اهداف مشترک با ایران، چین و روسیه بهمنظور حفظ برجام تمرکز کند.
وی خاطرنشان ساخت: برجام را بدون حضور آمریکا هم میتوان حفظ کرد؛ البته تا جایی که ایران بتواند خودش را راضی کند که به منافعی کمتر ازآنچه در ابتدا وعده داده شد قناعت کند. البته باید توجه کرد که بهغیراز منافع اقتصادی برجام منافع دیگری مانند سیاسی، اعتباری و اخلاقی هم دارد که نباید اصلاً دستکم گرفت.
جنکینز درباره احتمال تحریم ایران از سوی اروپا بهمنظور حفظ آمریکا در برجام گفت: گفته میشود که سه قدرت اروپایی پیشنهادی ارائه کردهاند مبنی بر اینکه برخی از افرادی که آنها ادعا میکنند در برنامه موشکی ایران و کمک به بشار اسد همکاری دارند تحریم شوند و اینطور به نظر میرسد که هدف از این کار راضی کردن ترامپ است برای باقی ماندن در برجام. اما من مخالف این رویکرد هستم.
وی دراینباره توضیح داد که اولاً چنین رویکردی جواب نخواهد داد و ثانیاً موجب انزوای ایران خواهد شد و احتمال شرکت ایران در اهداف مشترک با اروپا بهمنظور حفظ برجام را کم خواهد کرد.
این دیپلمات پیشین انگلیسی در پاسخ به این سؤال که ادامه برجام بدون آمریکا را چگونه میبینید گفت: کموبیش شبیه توافق اقلیمی پاریس بدون حضور آمریکا است. البته ایده آل نیست و بهتر است که آمریکا را هم همراه داشته باشیم. ولی واقعیت این است که جهان به سمت کاهش دیاکسید کربن خواهد رفت و به همین ترتیب جهان به برجام نیز متعهد خواهد ماند اگر ایران همچنان متعهد بماند.
انتهای پیام/
بازگشت به صفحه رسانهها