به گزارش خبرگزاری تسنیم، شورای امنیت سازمان ملل متحد روز سهشنبه و پس از دو روز نشست درباره دومای سوریه با 12 رأی موافق، 2 رأی مخالف و یک رأی ممتنع نتوانست قطعنامه جهتدار آمریکا را با ظاهر تحقیقات فنی، مستقل و شفاف بهتصویب برساند.
نگاهی به مفاد قطعنامه پیشنهادی آمریکا، چرایی مخالفت روسیه با آن را روشن میسازد که در قطعنامه پیشنهادی آمریکا، حمله شیمیایی به دومای سوریه در هفتم آوریل 2018 که باعث کشته و مصدوم شدن تعداد زیادی از مردم سوریه شده است، وحشتناک، توصیف و استفاده از سلاحهای شیمیایی نقض جدی قوانین بین المللی دانسته شده است که عاملان هر گونه استفاده از این سلاحها باید پاسخگو باشند.
این قطعنامه با تأکید بر اینکه مأموریت سازمان منع استفاده از سلاحهای شیمیایی یافتن واقعیت است و برای آن مجاز است از تمام منابع اطلاعاتی درباره این حادثه جمعآوری و تجزیه و تحلیل کند.
قطعنامه پیشنهادی آمریکا هرگونه استفاده از سلاح و مواد شیمیایی سمی بهعنوان جنگافزار را در جمهوری عربی سوریه محکوم میکند و از اینکه بهخاطر سلاحها و مواد شیمیایی سمی همچنان در این کشور کشته و زخمی میشوند، ابراز نگرانی جدی دارد.
این قطعنامه با یادآوری اینکه دولت سوریه به پیمان منع استفاده از سلاح شیمیایی پیوسته است، استفاده از هرگونه مواد شیمیایی همچون گاز کلر بهعنوان یک سلاح شیمیایی را نقض قطعنامه 2118 شورای امنیت و همچنین نقض معاهده منع استفاده از سلاح شیمیایی میداند.
همچنین در این قطعنامه از ادامه حضور گروههای تروریستی همچون داعش، القاعده، جبهه النصره و افراد یا گروههای وفادار به آنها در خاک سوریه ابراز نگرانی شده است.
این قطعنامه با تأکید بر اهمیت انجام تحقیقات مستقل، بیطرفانه و شفاف برای بررسی حرفهای شواهد مربوطه خواستار سفر بازرسان به مناطق امن سوریه در هماهنگی کامل با نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل شده است.
قطعنامه پیشنهادی آمریکا همچنین مأموریت یافتن واقعیت را نتیجهگیری درباره شناسایی مسئولان استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه ندانست اما در قاطعانهترین شکل ممکن هرگونه استفاده از مواد شیمیایی سمی همچون گاز کلر را بهعنوان یک ابزار جنگی محکوم کرد.
در این قطعنامه باز هم تأکید شده است هیچ طرفی در سوریه نباید در موضوع توسعه، تولید، خرید، ذخیره یا انتقال سلاحهای شیمیایی اقدام کند.
محکومیت شدید تداوم استفاده از سلاحهای شیمیایی در جمهوری عربی سوریه بهویژه حمله به دوما که در 7 آوریل 2018 گزارش شده است، دیگر بخش این قطعنامه است.
این قطعنامه از همه طرفها خواسته است تا برای بازرسان سازمان منع استفاده از سلاح شیمیایی و مأموران جویندگان حقیقت، دسترسی سریع، ایمن و بدون تأخیر به همه سایتها و مکانهایی را که از طرف آنها درخواست میشود، فراهم سازند.
یادآوری برای دسترسی همه مردم به کمکهای انساندوستانه و خدمات پزشکی، بخش دیگر این قطعنامه است و تصمیم میگیرد که مکانیزم تحقیقات مستقل سازمان ملل متحد (UNIMI) برای مدت یک سال فعال شود و در صورت نیاز، این مأموریت قابل تمدید خواهد بود.
در این قطعنامه تعهداتی برای دولت سوریه در نظر گرفته شده که عبارتند از:
الف) برنامههای پرواز، ثبت وقایع پرواز و سایر اطلاعات مربوط به عملیات هوایی نیروهای مسلح سوریه، از جمله تمام برنامههای پرواز یا پروازهای ثبتشده در تاریخ 7 آوریل 2018؛
ب) اسامی همه افرادی که در فرماندهی یگانهای بالگرد یا تعمیرگاههای نظامی بودهاند.
ج) برنامه جلسات فرماندهان نیروهای مسلح سوریه یا مأمورین دیگر پنج روز منتهی به این حادثه.
د) ایجاد دسترسی سریع به پایگاههای هوایی نیروهای مسلح سوریه که سازمان ملل متحد یا سازمان منع استفاده از سلاح شیمیایی احتمال بدهد از آنجا برای شلیک این تسلیحات استفاده شده است.
این قطعنامه از دبیرکل سازمان ملل متحد میخواهد هر 30 روز گزارشی از اجرای این قطعنامه و همچنین بند 12 قطعنامه 2118 ارائه دهد، علاوه بر آن از کمیتهای که بهموجب قطعنامه 1540 (2004) برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در مورد روند فعالیتهای غیردولتی، شامل آمادهسازی برای استفاده واقعی از سلاحهای شیمیایی در سوریه تأسیس شده، خواسته شده است تا بهصورت مناسب، گزارش خود را به شورای امنیت ارسال کند.
آمریکا در انتهای قطعنامه پیشنهادی خود آورده است، شورای امنیت چگونگی اقدامات خود را بر اساس نتایج UNIMI انجام میدهد و در این راستا تصمیم خود را در پاسخ به نقض قطعنامه 2118 برای اعمال اقدامات تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد اتخاذ خواهد کرد.
همچنین آمریکا با اضافه کردن این بند در انتهای پیشنویس قطعنامه خود مبنی بر اینکه بهطور فعال این مسئله را پیگیری میکند، قصد داشت تا جلسات شورای امنیت بهجای پرداختن به اصل بحران و فتنه خاورمیانه که ناشی از تجاوزگریهای رژیم صهیونیستی است به دولت سوریه و همچنین حامیان آن بپردازد.
*