به گزارش گروه بینالملل تسنیم، «آدی گوزل ممداف» کارشناس مسائل اوراسیا و از افسران امنیتی سابق سازمان کا.گ.ب. در یادداشتی اختصاصی برای خبرگزاری تسنیم نوشت: بمباران خاک سوریه توسط کشتیهای جنگی ائتلاف آمریکا، انگلیس و فرانسه در دریای مدیترانه در شب 14 آوریل، شاید برای خیلیها غیرمنتظره بود اما برای کارشناسانی که از ماهیت تحولات سوریه خبر داشتند، قابل پیشبینی بود. اگرچه دلیل اصلی حمله به سوریه، استفاده بشار اسد از سلاحهای شیمیایی علیه مردم غوطه شرقی عنوان شده است اما صدور دستور بمباران سوریه توسط پنتاگون قبل از صدور قطعنامه سازمان ملل به چند دلیل اساسی صورت گرفته است.
در ماههای اخیر تنش در روابط روسیه و آمریکا به اوج خود رسیده بود و هر روز بالاترین مقامات رسمی دو کشور یکدیگر را به بدترین اتهامات متهم میکردند. اخراج بخشی از دیپلماتهای روسی از آمریکا و متحدان اروپاییاش و پاسخ متقابل روسیه به این اقدامات، منجر به افزایش تنش بین روابط دو طرف شد.
همچنین تنش در روابط روسیه و انگلیس بهخاطر ادعای لندن مبنی بر دست داشتن روسها در مسموم کردن «سرگئی اسکریپال» جاسوس دوجانبه روستبار که از انگلیس پناهندگی گرفته بود، بالا گرفت. بنا بر اخبار تأییدنشده، انگلیسیها پادزهر گاز شیمیایی استفادهشده را در اختیار داشتند و بهصورت عمدی اسکریپال را درمان نکردند.
از طرف دیگر رهبران سیاسی روسیه، ایران و ترکیه سلسلهنشستهایی برای حلوفصل بحران سوریه را برگزار کردند که آمریکا و فرانسه را آزردهخاطر کرده بود، همچنین ترکیه بهعنوان عضو ناتو اقدام به خرید سامانه پدافند هوایی اســ400 از روسیه کرد که ضربه مهلکی به هژمونی سلاحهای آمریکا و ناتو در بازارهای جهانی محسوب میشد، علاوه بر این، رونمایی روسیه از نسل جدید موشکهای مافوق صوتی که ادعا میشود سامانههای پدافند هوایی ناتو و آمریکا قادر به ردیابی آن نیستند، ژنرالهای پنتاگون را بهشدت عصبانی کرد.
از این نظر، روسیه بهخاطر اینکه آنکارا را کنار خود حفظ کند، نسبت به انجام عملیات شاخه زیتون ترکیه در منطقه عفرین در شمال سوریه، چراغ سبز نشان داد. پشت چراغ سبز روسیه، چندین اهداف استراتژیک وجود دارد. همانطور که میدانید شمال سوریه پس از پاکسازی از داعش، توسط آمریکا از طریق شبهنظامیان کُرد پ.ی.د. کنترل میشود. دولتمردان آنکارا این شبهنظامیان را دشمن ترکیه و تهدیدی علیه امنیت ملی خود معرفی کردند و بارها از مقامات سیاسی واشنگتن درخواست کردند تا حمایت از این گروه را متوقف کنند. مقامات آمریکایی با وجود اینکه بهصورت زبانی اعلام میکردند که با آنکارا همنظر هستند اما به حمایت نظامی از شبهنظامیان کُرد در شمال سوریه ادامه میدادند. دولت ترکیه که از این اقدام آمریکا بهشدت عصبانی شده بودند، از اقدام نظامی در شمال سوریه بهمنظور پاکسازی از شبهنظامیان کُرد خبر دادند. بر این اساس، قبل از آغاز عملیات نظامی ترکیه در عفرین، «خلوصی آکار» رئیس ستاد نیروهای مسلح ترکیه و «هاکان فیدان» رئیس سازمان اطلاعات ملی ترکیه به مسکو سفر کردند و با همتایان روسی خود دیدار کردند. در این دیدار « سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه با نشان دادن چراغ سبز به ترکیه برای آغاز عملیات نظامی در عفرین، برای آنکارا شرطی تعیین کرد مبنی بر اینکه این عملیات نظامی در مناطق منبج و قامیشلی در شرق رود فرات هم که در اختیار شبهنظامیان کُرد وابسته به آمریکاست ادامه پیدا کند. در آن زمان سخنان اردوغان و حزب حاکم ترکیه در مورد ادامه عملیات نظامی این کشور در منبج و شرق فرات، تصادفی نبود. اما ارتش ترکیه پس از تصرف عفرین و کنترل این منطقه در حال پیشروی بهسمت جنوب بود که روسیه پیام توقف عملیات نظامی ترکیه را صادر کرد و اجازه نداد که ترکیه کنترل شهر «تل رفعت» را بهدست بگیرد. روسها انتظار داشتند که نیروهای ترکیه بهسمت منبج پیشروی کنند که این اتفاق رخ نداد و یکی از فاکتورهای اصلی این اتفاق آمریکا بود.
از دیگر دلایل حمله آمریکا و متحدانش به سوریه، آزمایش نسل جدید سلاحهای این کشور است. آمریکا برای بهدست آوردن هژمونی ازدستداده خود در جهان و بهخصوص در خاورمیانه، نسل جدیدی از موشکهای خود را برای شکست سامانه پدافند هوایی اســ300 روسیه در سوریه بهنمایش گذاشت. اما نتیجه برای آمریکا فاجعه بود. سامانه اســ300 که نسل قدیمی از پدافند هوایی روسیه محسوب میشود توانست 70 موشک از 100 موشک آمریکا را که از کشتیهای جنگی این کشور در دریای مدیترانه پرتاب شده بود منهدم کند. نباید فراموش کرد که سامانه اســ300 محصول دوره اتحاد جماهیر شوروی بود و روسیه امروزه صاحب نسل جدید این سامانه بهنام اســ400 است که حتی سامانه پدافند هوایی اســ500 هم در مرحله تست نهایی قرار دارد. با تحولات صورتگرفته در سوریه، تصمیم نهایی در مورد استقرار سامانه اســ400 در سوریه گرفته شده است.
در حال حاضر طرفهای درگیر در سوریه مشغول رونمایی از پیشرفت تکنولوژیهای جنگی خود هستند، از این رو در سوریه جنگ تکنولوژی هم در حال انجام است. هر طرفی که دارای تکنولوژی برتر نسبت به دیگری باشد، سرنوشت سوریه و منطقه را رقم خواهد زد.
«آدی گوزل ممداف» کارشناس مسائل اوراسیا
انتهای پیام/*