به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی در استانها از جمله نهادهایی است که به صورت مستقیم با مسائل مربوط به امور کارگران و همچنین برنامه ریزی برای رفاه و معیشت و آنان و یا باز کردن گرهی از مشکلات این قشر سر و کار دارد.
بسیاری از مسائل مرتبط با حوزه کارفرمایی و کارگری در نهایت به این نهاد ختم میشود و وظیفه خطیری در این حوزه برعهده ادارات کار در سراسر استانها قرار دارد؛ با هدف شناخت بهتر از مناسبات کارگری در استان خراسان رضوی گفتوگویی با "محمد سنجری"؛ مدیرکل کار، تعاون و رفاه اجتماعی خراسان رضوی ترتیب داده شده و وی از وضعیت کارگران در این استان گفته که مشروح آن به شرح زیر است:
تسنیم: به عنوان سوال نخست لطفاً در مورد وضعیت کارگران در استان و اینکه این قشر در چه بخشهایی مشغول به خدمت رسانی هستند توضیح دهید.
سنجری: استان خراسان رضوی، استانی صنعتی است و هم اکنون نیز بیش از یک میلیون نفر جمعیت کارگری دارد که در بخشهای مختلف از جمله کشاورزی، صنعت و خدمات اشتغال دارند و بیشترین میزان اشتغال به کار حوره کارگری نیز در بخش خدمات است که با توجه به شرایطی که استان به ویژه شهر مشهد به لحاظ زیارتی بودن دارد این مسئله طبیعی است.
در سال 96 با تمام فراز و نشیبهایی که از نظر اقتصادی وجود داشت، با ایجاد یک درک متقابل در کارگر و کارفرما و به کار گرفتن تمام تلاش، به دنبال حفظ اصل کار و بهبود فضای کسب و کار بوده و شاهد این هستیم که سال گذشته را توانستیم به شکلی سپری کنیم که کمترین تنش و تجمع کارگری را در استان داشته باشیم والبته این مسئله به این معنی نیست که بنگاههای اقتصادی و کارگران آنها مشکلات و حقوق معوقه نداشته باشند.
البته در این میان مشکلاتی نیز از نظر اقتصادی وجود دارد و بعضاً برخی از بنگاههای اقتصادی دارای حقوق معوقه هستند اما کارگران نیز از وضعیت موجود اطلاع دارند و سعی و تلاششان این است که بتوانند کار خود را حفظ کرده و بنگاه به سمت تعطیلی نرود.
تسنیم: هم اکنون نرخ بیکاری در استان به چه میزان است؟ نسبت به متوسط سالهای قبل این آمار چه میزان رشد و یا کاهش داشته است؟
سنجری: نرخ بیکاری در استان خراسان رضوی هم اکنون 11.2 درصد بوده و این در حالی است که سال 95 نرخ بیکاری در این استان 13.2 درصد بوده به این ترتیب میزان کاهش نرخ بیکاری در خراسان رضوی در حدود 2 درصد میشود که میانگین کاهش نرخ بیکاری در کشور 0.2 درصد است.
تسنیم: علیرغم گفته شما مبنی بر اینکه تعامل خوبی بین کارگران و کارفرمایان به وجود آمده تشکلهای کارگری از این وضعیت راضی نبوده و معتقدند که در این مثلث سه جانبه ضلع دولت به خواستههای کارگران توجهی ندارد شما در جواب آنها چه پاسخی دارید؟
سنجری: همه ما به طور ویژه تشکلهای کارگری و کارفرمایی را شرکای اجتماعی خود میدانیم و هر جا که قرار باشد برای حوزه کار و کارگری تکلیفی مشخص شود، همه این افراد در کنار بخش دولتی هستند و عموماً تصمیمات این حوزه با نگاه سه جانبهگرایی است.
تشکلات کارگری و کارفرمایی مطالباتی دارند که باید به آنها توجه داشت و همه ما باید در چارچوب قانون به وظایف خود عمل کنیم؛ اما اینکه ممکن است جاهایی خلاء قانونی وجود دارد نیز قابل قبول بوده و باید برای رفع آنها اقدام کرد.
اما اینکه بگوییم به علت برخی از خلاءهای قانونی اصلاً تعامل وجود ندارد، چنین نیست؛ به ویژه در خراسان رضوی که ما بیش از 1100 تشکل در حوزههای کارگری و کارفرمایی داریم و تقریباً در این زمینه در کشور حرف اول را از نظر کیفی و کمی میزنیم و تنها 135 تشکل سال گذشته در استان تشکیل شده و ظرفیت بسیار خوبی به وجود آمده که این مسئله دارای اهمیت بسیار بالایی است.
تسنیم: یکی از اصولی که همواره در حوزه کارگری مورد بحث قرار میگیرد حفظ شأنیت و شخصیت کارگران در جامعه از ابعاد مختلفاست؛ فکر میکنید این مسئله در وضعیت فعلی تا چه حد انجام شده است؟
سنجری: این مسئله بستگی به این دارد که از چه زاویهای به شأن نگاه کنیم؛ آن چیزی که به عنوان یک باور دینی وجود دارد این است که شریفترین قشر جامعه ما، قشر کارگری هستند از این نظر که هر آنچه ما در زندگی روزمره خود استفاده میکنیم حاصل کار کارگران است و علاوه بر اینها این قشر از ابتدای انقلاب اسلامی در دوران جنگ و حالا که کشور درگیر جنگ اقتصادی است افرادی هستند که محور توسعه و همواره پیشتار بودهاند و حاضر نبودند که کاری انجام دهند که دشمن از ابزارهای خود چه در جنگ تحمیلی و چه حالا که کشور در عرصه جنگ اقتصادی بتواند استفاده کند.
در مقابل نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران تمام توان و تلاش خود را بر این گذاشته که در وهله نخست شأن و جایگاه جامعه کارگری این است که امنیت شغلی و اقتصادی داشته باشد و در این راستا سعی شده که برای پرداخت تسهیلات به بنگاههای اقتصادی انتخابهایی صورت گیرد که بتواند اشتغال بیشتری ایجاد کند و از طرفی هم بستری برای گفتوگوی بخش خصوصی و دولت فراهم شده که در واقع تمام این تلاشها برای حفظ اشتغال موجود و رفع مشکل بیکاری است.
تمام نظام و دولت به این فکر است که نیازهای کارگران را رفع کند که بتوان اقداماتی را در حوزه معیشت برای آنها انجام دهد و جامعه کارگری نیز با قناعت تمام سعی بر این دارد که کمک یار مسئولان باشد؛ نظام هم تمام تلاش خود را برای آسایش این قشر انجام میدهد.
تسنیم: شما به مسئله امنیت شغلی اشاره داشتید اما ما هنوز هم شاهد رعایت نشدن قانون و انعقاد قراردادهای کوتاه مدت در کارگاههای دائم هستیم و بخش زیادی از جامه کارگری قراردادهای موقت حتی 154 روزه یا یک ماهه دارند. در استان خراسانرضوی برای رفع این مشکل چه اقداماتی را در دستور کار قرار دادهاید؟
سنجری: دقت داشته باشید که این امر مسئلهای قانونی است چراکه در قانون انواع قراردادها دیده شده است.
تسنیم: اما در همان قانون مورد بحث شما صراحتاً ذکر شده برای کارهایی که جنبه دائمی دارند نباید قرارداد موقت منعقد شود.
سنجری: بله این درست است؛ اما در تبصرههای قانون کار دیده شده که کارفرماها ملزم شدهاند که در کارهایی که جنبه دائم دارند، حتماً قرارداد دائم ببندند، اما آن را ملزم به آییننامهها و برخی از شرایطی کرده که هنوز تدوین نشده و البته این مسئله خواسته واقعی کارگران و بخش دولتی است چرا که ما اعتقاد داریم یکی از موضوعاتی که میتواند در بالا بردن بهرهوری کارگاه بسیار مؤثر باشد و خسارت این موضوعات متوجه خود بنگاه اقتصادی است چرا که قرارداد موقت نمیتواند یک کارگر را خلاق کند که تولید بیشتری داشته باشد.
تسنیم: در خراسان رضوی مشکل رسیدگی به پروندهها را هم داریم؛ بعضاً شاهد تأخیرها و تعویقها در رسیدگی به پروندهها هم بودهایم و یا اینکه برخی از افراد گلایه دارند که احکام دیر صادر شده و سایر مواردی از این دست، برای از بین بردن این مشکلات چه اقداماتی را در دستور کار دارید؟
سنجری: این مسئله حق کارگر است و افراد باید بتوانند به راحتی حقوق خود را استیفا کنند و ما هم تکلیف قانونی داریم که در حداقل زمان به خواسته کارگران رسیدگی کنیم؛ مشکلی که وجود دارد این است که در برخی از مقاطع از سال تعداد پروندهها افزایش پیدا میکند و متناسب با آن نیروی انسانی وجود ندارد؛ در نظر بگیرید در همین مشهد حدود 70 درصد پروندههای وارده در حوزه روابط کار است که 5 یا 6 نفر اقدامات مربوط به این حوزه را ارزیابی میکنند و ممکن است که زمانهای رسیدگی بلندتر شود.
در این حوزه ظرفیت خوبی یعنی ماده 175 قانون کار است که در آن گفته میشود که اختلاف کارگر و کارفرما در مرحله نخست از طرف تشکل کارگری با توافق با کارفرماها رفع شود و این ظرفیت مغفول باقی مانده و به آن توجه نشده است. از آنجا که کاهش زمان رسیدگی به پروندهها و افزایش کیفیت آنها بسیار مورد توجه است، میز خدمت در ادارهکل کار، تعاون و رفاه اجتماعی دایر شده است.
این مسئله به جای اینکه کارگر را به وارد مراحل دادرسی کند با ارجاع به تشکل و دعوت کارفرما سعی میکند مطالبات کارگر را خارج از سیکل اداری رفع کند.با استفاده از همین رویه آمار ورودی پروندهها در آذر و دی ماه سال گذشته که 1300 پرونده بوده در بهمن و اسفند که بالاترین پیک کاری ما است شاهد کاهش 50 درصدی دادخواستها بودهایم و در ابتدای سال 97 هم این برنامه ادامه پیدا میکند.
تسنیم: هم اکنون زمان رسیدگی به پروندهها به چند روز رسیده است؟
سنجری: هم اکنون زمان رسیدگی به پروندهها در هیئتهای تشخیص ما به 10 روز کاهش داشته، چراکه حجم کار کم شده و علاوه بر این کیفیت و دقت رسیدگی به پروندهها نیز افزایش پیدا کرده است.
تسنیم: میزان مقرری بگیران بیمه بیکاری در استان چند نفر است؟
سنجری: هم 16 هزار نفر مقرری بگیر بیمه بیکاری در خراسان رضوی داریم که نسبت به سال 95 رشد 4 درصدی داشته است.
گفتوگو از شهرزاد حسینی
انتهای پیام/ ت