به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، میز کارش تنهای از درخت است با دستانش ابزار و تکهای از از چرم را در دست دارد و اطرافش پر است از میخ پایه کوتاه، چکش و نخ، محل کارش کوچک است و با پنکهای رنگ و رو رفته محیط را خنک میکند.
70 سال دارد و با دستانش کالایی را تولید میکند که روزگاری محصول شناخته شده نه تنها در این شهر بلکه در کشور و حتی خارج از کشور بود اما این روزها حال خوشی ندارد.
کفش بیرجندی در حال احتضار است
کفش بیرجندی روزی در کنار کفش تبریز حرفی برای گفتن داشت اما امروز کفش بیرجندی در حال احتضار به سر میبرد.
اوستا احمد از مشکلات حرفهاش میگوید که برای خرید مواد اولیه گاهی مجبور است تا تهران سفر کند و سختی سفر را به جان بخرد اما مشکل تنها دوری راه نیست بلکه خرید یک کیسه چرم بیش از یک میلیون تومان تمام میشود.
تولید کفش بیرجندی یکی از صنایع مهجور مانده استان خراسان جنوبی است، صنعتی که روزگاری قبل به دستان پرتوان و کمتوقع استادان هنر کفشدوزی از بازار داغ و پررونقی برخوردار بوده و امروز درگذر از روزگار و به دنبال بیتوجهی به این صنعت بومی گرد فراموشی به خود گرفته است.
استاد احمد بدون حمایت مسئولان کمر همت را برای رونق اقتصاد بسته است
استاد کفش دوز بیرجندی میگوید از سال 1387 بازار کفش رو به رکود رفت و بیش از 34 نفر از تولیدکنندگان کفش کسب و کار خود را از دست دادند و 15 سال بود که بازار کفش بیرجند خوب بود و به صورت رسمی 8 نفر در تولیدی کفشم کار میکردند اما از سال 1387 بازار کفش بیرجند خراب شد.
احمدی گفت: کارمان راحت نیست ابتدا چرم را به مدت دو تا 3 ساعت خیس میکنیم تا نرم شود بعد آن را داخل گونی یا پلاستیک میگذاریم تا نم آن از بین رفته وحالت نرمیاش حفظ شود سپس آن را با گزن تراش داده و به ضخامت دلخواه که مورد نیاز کار است نازک میکنیم بیشترین وقت و زمان صرف درست کردن رویه نازک کاری و اندازه گرفتن کفش میشود.
با ذره بین باید در جستجوی کفش دوزان بیرجندی بگردی
وقتی سراغ کفش دوزان بیرجندی را از او گرفتم سری تکان داد و گفت: روزگاری در بازار بیرجند به وفور میتوانستی آنها را پیدا کنی اما چندین سال است که با ذره بین باید در جستجوی کفش دوزان بیرجندی بگردی.
از کوچه پس کوچههای قدیمی پشت بازار یکی دیگر از ریش سفیدان کفش دوز بیرجندی را پیدا کردم. بهار جوانیاش در پشت چرخ و ابزار خزان شده است و این روزها گلایه دارد و میگوید کفشی که من میدوزم 2 سال استقامت دارد و در کمتر جایی میتوانی کفش با این کیفیت پیدا کنی.
این هنرمند کفش دوز معتقد است کفش بیرجندی را جوانان باید زنده نگه دارند اما تا حمایتی نباشد این کار شدنی نیست.
ویرترینهای مغازهها پر است از کفشهای خارجی و چینی
کمی با دقت که به ویرترینهای مغازههای داخل بازار نگاه کنی پر است از کفشهای خارجی و چینی که تنها رنگ و نمای خاصی دارند اما از استقامت و کیفیت در آن خبری نیست.
نخعی که سالهاست کارش تولید کفش بیرجندی است میگوید: مواد اولیه چرم را از کارخانههای تبریز خریداری میکنیم اما چون نقدینگی نداریم کارخانه به ما چرم با خرید مدت دار نمیدهد و نمیتوانیم کارمان را گسترش دهیم.
وی گفت: قیمت هر جفت کفش بیرجندی مردانه بین 110 تا 150 هزار تومان است و تا دو سال دوام دارد.
تعطیلی شدن تولیدیهای کفش بیرجندی با ورود کفشهای خارجی
وی بیان کرد: تولید کفش بیرجندی یکی از قدیمیترین مشاغل بومی پررونق در خراسان جنوبی بوده است که در سالهای پیش از این با ورود کفشهای وارداتی، رونق آن رنگ باخته است.
نخعی اظهار داشت: موفق نشدهام وام خود اشتغالی بگیرم و اداره کار هم گفته برای گرفتن وام باید نیروی جدید را بیمه کند و از آنجایی که نیروهای کفاشی فصلی هستند و کار هم فصلی است امکان بیمه کردن همه نیروها برایم مقدور نیست.
این تولیدکننده کفش با بیان اینکه هم اکنون در این کارگاه تولید کفش برای 4 نفر اشتغالزایی شده است افزود: به 4 چرخ جدید دیگر نیاز داریم.
اکثر استادان کفش دوز به مشاغل کاذب روی آوردهاند
اگر گذرتان به بازار بیرجند افتاده باشد مشاهده میکنید که دیگر از مدلهای کفش بیرجندی در ویترین مغازههای این شهر خبری نیست؛ کفشی که در سالهای گذشته حرفی برای گفتن داشته و در سراسر ایران بنام بوده است.
رئیس اتحادیه کفش خراسان جنوبی اظهار داشت: روزگاری خانوادهها فرزندان خود را به مکتب یا برای آموزش تولید کفش بیرجندی میفرستادند اما امروزه این امر دیده نمیشود.
فاطمی با بیان اینکه امروز بیشتر استادان تنها واکسی شدهاند و یا به مشاغل کاذب روی آوردهاند افزود: ورود کالای بی کیفیت چینی کسب و کار کفش داخلی را بیرمق کرده است و کسی به فکر کفاشان بیرجندی نیست و باید این هنر با حمایت و جذب جوانان و نوجوانان احیا شود.
کفش بیرجندی قدمتی بیش از 130 ساله دارد
کفش بیرجندی که میتوان گفت قدمتی بیش از 130 ساله دارد و در زمان قاجار و صفویه هم استفاده میشده است این روزها کمتر میتوان نام و نشانی از آن در بازار بیرجند یافت.
اقتصاد مقاومتی که رهبر معظم انقلاب هر ساله بر آن تأکید دارند این است که در برابر تولیدات خارجی مقاومت کنیم و این حمایت مسئولان را از تولید کننده و کارگر داخلی میطلبد و کفش بیرجندی میتواند برای شهر بیرجند و کشور ایران نامآور باشد در صورتی که طراحان جوان با طراحی جدید کفش بیرجندی کمک کنند تا این کفش جایگزین کفش چینی شود.
انتهای پیام/ح