به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران پویا،رئیس جمهور آمریکا 12 می (22 اریبهشت ماه) به صورت رسمی تصمیم به خروج از برجام گرفت. با توجه به اتفاق جدیدی که در سرنوشت برجام صورت گرفته و ترامپ از آن خارج شده است اکنون این سؤال که این اتفاق برای اقتصاد کشور چه پیامدهایی به دنبال خود خواهد داشت، با توجه به اینکه عزم جدی دولتمردان در عرصه های مختلف اقتصاد در 5 سال گذشته محدود به استفاده از ظرفیتهای برجام بوده است ذهن بسیاری از مردم را به خود جلب کرده است؛ در این رابطه با بهنام طالبی پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) و مدرس دانشگاه گفت و گو کردیم:
* اولین اثر اقتصادی برجام؛ زیر سؤال بردن استقلال اقتصادی کشور
وی با بیان اینکه فارغ از هر سود و زیانی که برجام برای اقتصاد کشور داشت،استقلال اقتصادی کشور را زیر سؤال برد گفت: اکنون این سؤال در ذهن بسیاری از مردم وجود دارد که سرنوشت اقتصادی کشور با خروج آمریکا از برجام به کجا میرسد و این معنایی جز وابستگی در علم اقتصاد ندارد.
این مدرس دانشگاه افزود: شرایط فعلی کشور گویای این مطلب است که که با چنین قراردادهایی نمیتوانیم به استقلال اقتصادی کشور کمک کنیم و تا زمانی که دلخوش به این قراردادها باشیم هر زمان ممکن است تحریم جدیدی شویم؛ چرا که دشمن تحریم را به عنوان پاشنه آشیل اقتصاد کشور پیدا خواهد کرد و از این حربه برای صدمه زدن به اقتصاد کشور استفاده خواهد کرد.
طالبی با ابراز اینکه یکی دیگر از مضرات اقتصادی پایدار برجام برای اقتصاد کشور دادن آتو به دشمن بود گفت: وقتی دشمن ببیند که با حربه تحریم توانسته قراردادی همچون برجام را بر کشور تحمیل کند هیچ تضمینی نیست که از این حربه برای دفعات نیز استفاده نکند و هر مرتبه خواسته جدیدی را مطرح میکند تا به هدف کامل خود برسد.
وی با تذکر نسبت به اینکه انسان موجودی سیری ناپذیر است و اگر شخصی لائیک از فرد دیگری نقطه ضعفی داشته باشد تا رسیدن به غایت خود و غارت کامل آن شخص جلو خواهد رفت گفت: حال اگر به حکومتی لائیک نیز نقطه ضعفی نشان دادیم آن حکومت تا غارت کامل و وابستگی کامل کشور دیگر جلو خواهد رفت و در تنازعی که به جهت سیری ناپذیری بشر و محدود بودن منابع در دسترس با این برگ برنده، برنده این تنازع خواهد بود.
پژوهشکر مرکز رشد دانشگاه امام صادق با ابراز اینکه برجام استقلال اقتصادی کشور را زیر سؤال برد گفت: هیچ کس منکر ارتباط بینالمللی نیست و بحثی که ارائه میشود فارغ از غلبه دیدگاههای سیاسی، یک بحث استدلالی و منطقی است؛ چرا که از بدهیات استقلال اقتصادی این است که کشور در رفع نیازهای اساسی خویش خودکفا باشد و بتواند از از سلطه کشورهای دیگر بر اقتصاد بومی خود جلوگیری کند.
طالبی تصریح کرد: اگر چه در دنیای امروز بر خلاف گذشته حوادث سیاسی، اجتماعی و اقتصادی سایر کشورها بر اقتصاد سایر کشورها نیز کم و بیش تاثیرگذار است اما اینکه مردم ما نگران وضعیت اقتصادی خود با خروج آمریکا از برجامند این نشاندهنده وابسته کردن اقتصادمان است.
وی افزود:اکنون ملاحظه میشود با فضایی که دولتمردان در این 5 سال اخیر به وجود آورند علی رغم اینکه برجام آنچنان عایدی برای ملت ایران نداشته اما با این وجود انتظار عمومی این است که با خروج آمریکا از برجام اتفاق غیر منتظرهای در اقتصاد کشور رخ دهد.
این استاد دانشگاه با اشاره به کلام مدیران ارشد دولت از رئیس جمهور تا وزرا و نمایندگان مجلس حامی دولت که تغیرات قیمت دلار را به جنبههای روانی در جامعه نسبت دادهاند گفت: این حرف تا حدوی درست است و نه تنها در دلار بلکه در سایر کالاها نیز عامل روانی میتواند باعث گرانی شود اما سؤال این است که عامل به وجود آورنده این فضا در جامعه چه بوده است وآن چیزی نبوده جز انتظاراتی که دولتمردان با وعدههایشان در رابطه با برجام بر کشور تحمیل کردهاند اما با گذشت 5 سال از آن نه تنها اتفاق خاصی رخ نداده بلکه یک طرف اصلی در این بازی خواهان ترک زمین است و به میزانی که اقتصاد کشور را وارد این فضا کردیم اقتصاد کشور را وابسته کردیم.
وی با تصریح به اینکه راهکار انتخاب مسیر صحیح در این شرایط با سیاسیکاری محال است گفت: اکنون معضل اقتصادی کشور تحریم نیست بلکه سیاسیکاری در اتخاذ تدابیر اقتصادی است یعنی مسیری که اشتباه آن برای همگان مبرز شده است را اصرار بر ادامه آن داریم.
* راهکار مجاب کردن دیگر کشورها برای تجارت با ایران افزایش تولید ناخالص ملی و نه امضا کردن برجامها
طالبی با تذکر نسبت به اینکه هیچ کشوری در دنیا منافع خود را به خاطر کشور دیگری به خطر نمیاندازد گفت: راهکار مجاب کردن کشورهای دیگر برای مبادله با ایران رونق تولید داخلی و افزایش تولید نا خالص ملی است و نه امضای برجامهای مختلف چرا که امضای این برجامها موقت و مسکنی است و دوامش تا وقتی است که خواسته دیگر طرف مقابل مطرح نشده باشد.
این استاد دانشگاه با ابراز اینکه در چنین شرایطی اروپا محال است با وجود اینکه ارزش صادرات کالاهایش به آمریکا 44 برابر بیشتر از صادرات کالای آنها به ایران است آمریکا را فدای ایران کند گفت: بنابراین عقل سلیم حکم میکند که به فکر تولید کشور باشیم تا بتوانیم در دنیا عرضه اندام کنیم.
وی با تصریح به اینکه تحقق منافعی که دولت احساس میکند به دست آورده است بدون وجود آمریکا محال است گفت: چرا که یکی از مسائل دولت بحث ارز بود که با وجود فروش نفت بانکهای آمریکایی اجازه استفاده از دلار را به بانکهای دیگر در مبادله با ایران نمیدادند حال برای این مسأله نقش کشورهای اروپایی چه میتواند باشد.
طالبی با اشاره به اینکه در چنین شرایطی نه تنها بانکها و شرکتهای اروپایی حتی شرکتها و بانکهای کوچکتر نیز از معامله با ایران سر باز خواهند زد گفت: در چنین شرایطی دیگر تحریم یا عدم تحریم اتحادیه اروپا برای ایران چه فرقی میکند در صورتی که طرف اتحادیه هیچ تضمینی ندهد که به رغم این شرایط، شرکتها و بانکها خود را مجاب میکند که ترس از تحریم آمریکا را به جان بخرند و با ایران معامله کنند
وی با بیان اینکه تحقق چنین راهکاری فقط منوط به فعالیت دولت نیست گفت: مردم نیز باید به جهت فکری به این نتیجه برسند که راه ساخت کشور به وسیله خود آنهاست نه اینکه قرار است کسی از خارج برای آنها کاری کند.
انتهای پیام/*