پشتپرده دستگیری فعالان زن سعودی؛ حق رانندگی زنان از واقعیت تا ژست سیاسی
در شرایطی که ولیعهد سعودی در چند ماه گذشته در تلاش بود با استناد به اصلاحات اجتماعی از جمله حق رانندگی برای زنان تصویر یک اصلاحطلب قوی را از خود نشان دهد، دستگیری دستکم ۱۰ فعال زن سعودی در هفته گذشته سؤالبرانگیز است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری "الخلیج الجدید"، در شرایطی که "محمد بن سلمان" ولیعهد سعودی در چند ماه گذشته در چارچوب سفر به آمریکا و چند کشور اروپایی در تلاش برای تبلیغ اصلاحات اجتماعی و اقتصادی در عربستان برآمد تا از خود چهره یک اصلاحطلب قوی را نشان دهد، اقدام هفته گذشته در دستگیری دستکم 10 فعال زن سعودی در آستانه اجرایی شدن قانون حق رانندگی برای زنان سؤالبرانگیز است.
نکته ماجرای دستگیری اخیر فعالان زن سعودی چیست؟
هرچند در طول سال گذشته مسئولان سعودی تعداد زیادی از منتقدان و فعالان مستقل و حتی شاهزادگانی را که احتمال میدادند رقیب احتمالی برای تصدی قدرت باشند، دستگیر کردند اما دستگیری اخیر دستکم ده فعال زن سعودی از این نظر جلب توجه میکند که چند هفته پیش از اجرای قانون حق رانندگی برای زنان صورت گرفت آن هم در حالی که این زنان در راستای تحقق همین اصلاحات فعالیت میکردند.
توجیه خبرگزاری رسمی سعودی در دستگیری فعالان زن
جزییات این اقدام بسیار محدود است اما خبرگزاری رسمی سعودی درباره دستگیری این فعالان زن اعلام کرد که آنان بهنیابت از طرفهای خارجی در تلاش برای تأثیرگذاری بر افراد شاغل در پستهای حساس دولتی بودند که بهنظر میرسد منظور از طرفهای بیگانه دولتهای غربی است.
همچنین یک منبع خبری داخلی سعودی عکس زنان دستگیرشده را در حالی که برخی بیحجاب بودند منتشر کرده و روی عکس هر یک از آنان با رنگ قرمز نوشته شده بود: "خائن".
مهر باطل بر اصلاحطلبی محمد بن سلمان
این در حالی است که دستگیری فعالان حقوق زنان در عربستان با تلاشهای محمد بن سلمان ولیعهد سعودی برای برقراری روابط بین المللی در تعارض است، زیرا وی در چند ماه اخیر در این خصوص وقت زیادی صرف کرده و سخت تلاش کرد تصویری از دستاوردها و پتانسیلهای جوانان و زنان سعودی را برای تغییر وجهه عربستان عرضه کند و بهطور خاص تلاشهای خود در این خصوص را بر کشورهای متحد اصلی سعودی متمرکز کرد.
اما دستگیری زنانی که کمپینی در راستای تکاپوی دولت سعودی بهراه انداختند، موجب تیره شدن فضای کنونی بهوجودآمده در مورد اصلاحات در عربستان شده است.
ترس از تکاپوی مستقل و صداهای منتقدانه
دلیل منطقی سرکوب فعالان تا این لحظه مشخص نیست، اما برخی عوامل در این خصوص مؤثر بهنظر میرسد از جمله اینکه مسئولان سعودی هر تلاش مستقل و منتقدانه را از سطوح پایین گرفته تا بالا، تهدید میدانند حتی اگر فعالیت آنان در راستای هدفی باشد که دولت در صدد تحقق آن است.
خوشحالی زنان فعال سعودی دیری نپایید
بهعبارت بهتر هنگامی که محمد بن سلمان سال گذشته اعلام کرد، زنان از سال 2018 حق رانندگی خواهند داشت، فعالان زن سعودی خوشحال شده بسیاری از آنان عکس ولیعهد را در صفحات توئیتر منتشر کردند.
اما همین زنان تماس تلفنی از دیوان پادشاهی داشتند که از آنان خواسته شد سکوت کنند و پس از آن معلوم شد رهبری سعودی بهدنبال این نیست که زنان به این حق خود برسند و هدف از تصمیم مبنی بر آزادی رانندگی برای زنان این بود که بنسلمان بهعنوان یک اصلاحطلب قدرتمند ظاهر شود نه کسی که در برابر فشارهای جامعه تسلیم شده است و از همه این موارد گذشته اینکه پاسخ به فعالیت مردمی بهمثابه پشتوانهای است که ارائه تصویر مورد نظر از بنسلمان را تقویت میکند.
جشن حق رانندگی زنان ممنوع
بهگفته حامیان دولت سعودی، تصمیم مربوط به رانندگی زنان نشان داد که کمپین فعالان زن گمراهکننده و غیرضروری بود و از نظر آنان فعالان زن سعودی که بهدنبال حق رانندگی هستند، باید متوجه باشند که باید وقت مناسب آن فرا برسد و بر این اساس چهبسا دولت مایل است فعالان زن حق رانندگی زنان را بهشکل علنی جشن نگیرند.
سکوت محافظهکاران سعودی در برابر حق رانندگی زنان؛ چرا؟
علاوه بر این دولت سعودی در خصوص اصلاحات اجتماعی با مقاومتهای داخلی روبهرو است و یکی از این مسائل همین رانندگی زنان است حال آنکه واکنش چهرههای محافظهکار سعودی به حق رانندگی زنان آرامتر از چیزی بود که کارشناسان و ناظران پیشبینی میکردند، شاید به این دلیل که بسیاری از روحانیون و منتقدان سرشناس راهی زندان شدهاند از همین رو فقط تعداد اندکی از افراد دیگر در این خصوص لب به انتقاد و اعتراض گشودند.
در این میان محافظهکاران بهجای شکایت از دولت که اقدامی سراسر خطر است، جام خشم خود را بر سر زنان و لیبرالها خالی کردند.
بهطور کلی دستگیریهای اخیر فعالان زن سعودی نیز بخشی از تناقضهای متعدد در جامعه عربستان است و با توسعه اصلاحات اقتصادی که انتظار میرفت از طریق آن دولت جوانان را به ایفای نقش فعالتر و مشارکت هرچه بیشتر در اقتصاد و جامعه تشویق کند، تناقض دارد.
اکنون موضوع اصلاحات برای سعودیهایی که رویکردهای مستقل دارند، بسیار خطرناک است تا جایی که این افراد تلاش دارند این روزها خود را از نظام سیاسی بسیار حساس و خطقرمزهای متغیر آن در امان نگاه دارند.
انتهای پیام/*