"رمضان" در آئینه فرهنگ خراسان جنوبی| از مراسم طبل‌زنی تا ملاقه‌زنی + فیلم
پایبندی به رسوم و سنت پیشینیان در مسائل مذهبی و اجتماعی برگرفته از تمدن و فرهنگ غنی مردم یک منطقه است و در این راستا مردم خراسان جنوبی هنوز هم سنت گذشتگان خود را در برگزاری آداب و رسوم ماه مبارک رمضان حفظ کرده‌اند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان حال و هوای کشورهای اسلامی به ویژه کشور ایران متغیر شده و فضایی معنوی بر کشور حاکم می‌شود در این بین خراسان جنوبی نیز با رسوم دیرینه و کهن خود به استقبال از این ماه پر خیر و رحمت می‌رود.
ماه مبارک رمضان در خراسان جنوبی همراه با آیین بومی و محلی خاصی است که البته در حال حاضر در مراکز شهرنشین رونق خود را از دست داده است.
ماه رمضان در خراسان جنوبی همراه با آیین بومی و محلی خاصی است که برخی ریشه کهن داشته و از ایام خیلی دور حفظ شده و اما متأسفانه باید گفت در حال حاضر در مراکز شهرنشین رونق خود را از دست داده است.
از گذشته‌های نه چندان دور مردم بیرجند و روستاهای این شهرستان از فردای شبی که هلال ماه رمضان رؤیت می‌شود مراسم و آیین‌هایی روزه‌داری را آغاز می‌کنند.
در گویش بیرجندی به 11 ماه از سال "سالگان" گفته می‌شود
در گویش بیرجندی کلمه رمضان «رمزا» تلفظ شده و 11 ماه دیگر سال "سالگان" گفته می‌شود و با این نامگذاری "رمضان" را از ماه‌های دیگر ممتاز می‌کنند.
مردم خراسان جنوبی در ماه میهمانی خدا آئینهای سنتی دارند که امروز برخی‌ها پابرجا و برخی دیگر دستخوش تغییرات شده است.
ماه رمضان که می‌آید مردم خراسان جنوبی علاوه بر آئین دیگر مناطق کشور مانند خانه تکانی و تهیه مایحتاج رمضان، مراسمی ویژه اعم از طبل‌زنی، رمضو خونی را انجام می‌دهند، مراسمی که برخی از آنها به فراموشی سپرده شده است.
روزه گرفتن در روز پایانی ماه شعبان «پیشواز» نامیده می‌شود
مهمترین آیین مردم این استان برای استقبال از ماه مبارک رمضان، روزه گرفتن در روز پایانی ماه شعبان است که آن را «پیشواز» می‌نامند و برخی نیز طبق فرموده امام صادق (ع) برای کسب ثوابی بزرگ، سه روز آخر شعبان را روزه می‌گیرند تا آن را متصل به ماه رمضان کنند.
نظافت و غبارروبی مساجد با همکاری روحانیون و مردم از دیگر آیینی است که چند روزی قبل از فرا رسیدن رمضان در نقاط مختلف استان اجرا می‌شود.
از گذشته‌های نه چندان دور مردم بیرجند و روستاها در غروب آخر ماه شعبان به پشت بام‌ها و بلندی‌ها رفته تا ماه را رویت کنند از فردای شبی که هلال ماه رمضان رؤیت می‌شود، روزه‌داری خود را آغاز می‌کنند و امروز با وجود صدا و سیما و دیگر رسانه‌ها این امر سهل و آسان شده است.
با آغاز نخستین روز رمضان در مساجد و حسینیه‌ها با برپایی مراسم قرائت قرآن، سخنرانی روحانیون در فضیلت ماه رمضان و آداب روزه گرفتن و دوری از منکرات، رونق خاصی به وجود می‌آیند و حتی وقوع جرائم از جمله دزدی به حداقل خود می‌رسد.
تشخیص وقت سحر
از قدیم الایام، برای بیدار شدن در سحرهای ماه مبارک رمضان و تشخیص وقت دقیق سحر و انجام اعمال مخصوص از وسایل و روش‌های گوناگونی استفاده می‌کردند.
بعضی از این روش‌ها امروزه نیز متداول و برخی منسوخ شده‌اند از جمله شناختن ستارگان و محل و جای آنها در آسمان، بانگ خروس، روشن کردن چراغ‌هایی در نقاط مرتفع شهر و گلدسته مساجد، صدای نقاره و طبل و شیپور، صدای مناجات از گلدسته‌های مساجد، جار کشیدن در کوچه‌ها، صدای بوق حمام‌ها، کوبیدن دیوار همسایه و غیره از روش‌های پیشین بوده و امروزه مردم به وسیله زنگ تلفن و ساعت شماطه دار و رادیو و تلویزیون متوجه زمان دقیق سحر می‌شوند.
مناجات و شب خوانی(شوخانی)
مناجات و شب خوانی ( شوخانی) از نخسین شب رمضان آغاز می‌شود به این صورت که هر شب برخی مردان خوش صدا پس از نیمه شب سه نوبت بر بالای بام خانه رفته و با صدای بلند به خواندن ادعیه و نیایش می‌پردازند که با این عمل، مردم با شنیدن صدای آنان از خواب بیدار شده و تدارک سحری را می‌بینند و این آیین هنوز در برخی از روستاهای بیرجند رواج دارد.
افطاری دادن با دعوت از خویشان و همسایگان به منظور احیای سنت صله رحم و کسب ثواب از دیگر آیین‌های سنتی ماه رمضان در این استان است که همه مردم سعی می‌کنند از آن بی‌نصیب نمانند.
دوره‌های قرآن ماه مبارک رمضان
از جمله آداب و رسوم مردم خراسان جنوبی در ماه مبارک رمضان، برگزاری جلسات قرآن خوانی است که به این جلسات "دوره قرآن" می‌گویند.
این جلسات معمولا به دو شیوه خانگی و یا عمومی برگزار می‌شود و در شیوه خانگی محفل خانوادگی است و اعضای فامیل گرد هم می‌آیند و به تلاوت قرآن می‌پردازند و در نوع عمومی مردم از اقشار و گروه‌های مختلف، زن و مرد و پیر و جوان در اماکن مذهبی همچون مساجد و امامزادگان گرد هم آمده و به جزخوانی روزانه قران کریم می‌پردازند.
آش قل هوالله
دوره‌های قرآن در شب برگزار می‌شود و در این دوره‌ها یک نفر به نام "مُلّا" حضور دارد که در روخوانی قرآن کریم تبحر دارد و در زمانی که کسی کلمه‌ای از قرآن را اشتباه بخواند او آن اشتباه را تصحیح میکند.
در ماه رمضان دوره‌های خانگی ختم قرآن، رونق خاصی در استان دارد و بیشتر روزه داران سعی می‌کنند با حضور در این مجالس معنوی از فضیلت و ثواب آن بهره ببرند.
در پایان ماه مبارک رمضان دوره قرآن هم تمام می‌شود و معمولا کسی که در این دوره سوره "الرحمن" یا "یس" به وی رسیده باشد مردم را با خرما یا شیرینی پذیرایی میکند و کسی که به او سوره "توحید" رسیده باشد روز عید فطر باید یک آش درست کند که به آن آش "قل هوالله می‌گویند.
آیین رمضوخوانی معروف به رمضونی
یکی دیگر از آیین‌های قدیمی ماه مبارک رمضان در بیرجند «رمضوخوانی» است که این مراسم در فهرست میراث‌های معنوی کشور نیز به ثبت ملی رسیده است و در این مراسم در شب‌های رمضان پس از نماز و افطار، جمعی از کودکان و نوجوانان پسر در دسته‌های چهار تا شش نفری به در خانه همسایه‌ها به‌ویژه سرشناسان و صاحبان ثروت میروند و به قصد گرفتن انعام برنامه ویژه‌ای اجرا می‌کنند.
رسم رمضان‌خوانی در سال‌های بسیار قبل توسط مردان مسن و سرشناس انجام میشد که این امر در سال‌های اخیر به نوجوانان و جوانان سپرده شده است و کودکان و نوجوانان در ایام ماه رمضان در گروه‌های مختلف و زیر سرپرستی یک نفر به در منازل میروند و با خواندن شعرهایی، از صاحبخانه تقاضای شیرینی و خوردنی می‌کنند، شعرهایی که در این مراسم خوانده می‌شود به نام رمضانی مشهور است و معمولاً توسط سرگروه خوانده می‌شود.
مراسم رمضو خوانی در حال منسوخ شدن است
رمضان‌خوانی در گویش بیرجندی با یک مقدمه دعایی که توسط استاد خوانده می‌شود آغاز شده و با آمین شاگردان ادامه پیدا میکند و پس از خواندن اشعار، صاحبخانه به کودکان و نوجوانان شیرینی، تنقلات یا وجه نقد هدیه می‌‌داد و برای روشنایی روی کودکان آب می‌‌پاشید این مراسم جنبه فرح‌زایی داشت و فقط در روزهای ابتدایی و پایانی ماه مبارک اجرا میشد و در شب‌های قدر، آیین رمضونی اجرا نمیشود.
رمضان‌خوانی از سنت‌هایی است که شاید در گذشته در ماه رمضان در تمامی کوچه و محلات شهر به چشم می‌خورد اما هم‌اکنون تنها در محلات پایین شهری بیرجند و شاید توسط برخی جوانان اجرا شود که آن هم در حال منسوخ شدن است.
برخی از ابیات رمضان خوانی شامل "رمضو یارب / یارب رمضو"، "رمضو آمد / خوشنام خدا"، "رمضو آمد مهمانش کنید/ بز و بزغاله قربانش کنید"، "رمضو آمد خود سیصد سوار / چوبی ور دسته که آی روزه بدار"، "رمضو آمد مهمانش کنید / بز و بزغاله رو قربانش کنید"، "بز و بزغاله که چیزی نمشو/ گاو و گوساله را قربانش کنید"، "این سرا از کنه رو ور باده/ دو پسر داره که نو داماده"، "این سرا از کنه رو ور روزه/ دو دختر داره که مخمل دوزه"، "این سرا از کنه رو ور قبرستو / پدر مو گفته برو دو قرو بستو" است.
بازی "رمضان الله ، الله رمضان"
یکی از بازی‌های مرسوم در میان کودکان و نوجوانان در ماه مبارک رمضان بازی "رمضان الله، الله رمضان" است.
این بازی در مناطقی همچون شاهرود، قم، کاشان، یزد، خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان و بیشتر در روستاها انجام می‌شود و شیوه اجرای آن چنین است که در این بازی چند نفر کودک و نوجوان دور هم جمع می‌شوند و گروهی را تشکیل می‌دهند.
این گروه، یک نفر سرگروه دارد که برای اولین بار است که روزه بر او واجب شده و روزه می‌گیرد.
در ابتدا گروه همه با هم می‌خوانند: "رمضان الله، الله رمضان" و به سرگروه در زمینه فرارسیدن ماه مبارک رمضان اخطار می‌دهند. سرگروه جدا ایستاده و می‌گوید: "رمضان آمد با سیصد سوار ، چوبکی برداشت گفت روزه بدار".
دوباره گروه همه با هم می‌خوانند:"رمضان الله، الله رمضان"
سرگروه جواب می‌دهد: "اگر روزه بدارم لاغر می‌شوم، اگر روزه ندارم کافر می‌شوم".
بازی از ابتدای کوچه آغاز می‌شود و به انتهای کوچه ختم می‌شود. در انتهای کوچه سرگروه سرش را به دیوار می‌گذارد و هر یک از بچه ها که رد می‌شوند با دست به پشتش می‌زنند و می‌گویند: "روزه خوار تپ تپو ، روزه خوار خصم تو بود".
مراسم طبل زنی طبس
بر اساس سنتی دیرینه صدای شادی پخش طبل سحرگاه هر روز ماه مبارک رمضان در فضای شهر طبس به گوش می‌رسد و روح و جان‌ها را طرواتی تازه می‌بخشد.
مردم خطه کویری طبس طبق یک سنت دیرینه سحرگاه هر روز برای روزه گرفتن و صرف سحری با صدای طبل نوازان ماهر که سال‌های زیادی به این کار مشغولند بیدار می‌شوند.
طبل زنی در اوقات سحر ماه رمضان در طبس، یکی از نیات موقوفه عمادالملکی است که تاریخ وقف این امر خیر به سال 1300 هجری قمری بر می‌گردد و ماندگاری آن نیز به دلیل موقوفه بودن و اجرای نیات خیر واقف است.
این طبل‌زنی برنامه و زمان‌بندی معین و سبکی خاص دارد به این ترتیب که سه ساعت مانده به اذان صبح با عنوان طبل یک (آماده باش)، دو ساعت مانده به اذان صبح با عنوان طبل 2 بیدار باش)، یک ساعت مانده به اذان صبح با عنوان طبل 3 (نزدیک شدن وقت اذان صبح) با سبک و سیاقی خاص نواخته می‌شود.
مردم با نحوه زدن طبل متوجه می‌شوند کدام نوبت از مراحل طبل زنی است و هر نوبت طبل زنی حدود چهار دقیقه طول می‌کشد و تا شعاع پنج کیلومتری شهر شنیده می‌شده است.
این مراسم با ابزار و ادواتی از جمله 2 قطعه ظروف استوانه‌ای شکل کوچک به نام چاشنی، سه ظرف استوانه‌ای شکل بزرگ به نام سرنواز، بردست و نقره است که هر یک آهنگ مخصوص به خود را دارد.
اعلام عید سعید فطر با صدای طبل "شادیانه" نامیده می‌شود
در مجموع چهار نفر در نواختن طبل مشارکت دارند که طی سالیان متمادی افراد متعددی این کار را انجام می‌داده‌اند.
این سنت قدیمی از گذشته‌های دور تاکنون، حال و هوای خاصی در سحرگاهان ماه مبارک رمضان در شهر طبس ایجاد میکند که همه ساله اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان طبس ضمن تأکید بر اجرای این نیت واقف که اکنون به یک سنت تبدیل شده است بر روند طبل زنی در این شهر نظارت دارد.
علاوه بر سحرهای ماه مبارک رمضان هنگام رویت هلال ماه شوال و اعلام عید سعید فطر به دستور حاکم شرع یک نوبت طبل‌ها نواخته می‌شود که مردم این مراسم را شادیانه می‌نامند.
"افطاری" نمود بارز صله‌رحم در رمضان
مجالس پر رونق افطاری به‌ویژه دعوت افراد مسکین، فامیل و همسایگان دور و نزدیک از نمودهای بارز احیای سنت زیبای "صله رحم" در ماه مبارک رمضان در استان است.
در این ماه زنان و دختران خانواده نیز برای پختن شیرینی‌های محلی و آماده کردن مواد غذایی ماه رمضان به منزل یکدیگر میروند.
جمع‌آوری خیرات و کمک‌های نقدی مردم هر منطقه برای کمک به یتیمان و بی‌سرپرستان و تعمیر و توسعه مساجد از دیگر برنامه‌های ماه مبارک رمضان در مناطق مختلف بیرجند است.
افطاری معمولاً خوراکی‌های حاضری مثل نان و پنیر و سبزی یا هندوانه و خربزه و امثال آن که پختنی نیست است و سحرها بیشتر پختنی و غذای گرم مثل چلو و خورش یا پلو و خورشت است.
در گذشته زنان در هر عصر ماه رمضان، چند قرص نان می‌پختند و در تابستان نیز خوردن شربت، هندوانه و خربزه هنگام افطار در اغلب خانواده‌ها انجام می‌گرفت.
آداب "بیست و هفتمو" نوعی شادی برای کشته شدن ابن ملجم در رمضان
مطابق سنت در شب 27 رمضان در بسیاری از مناطق خراسان افرادی با یک سبد که درون آن یک آینه، شانه و سرمه‌دان قرار دارد و یک کاسه به در منازل مراجعه می‌کنند و زن صاحبخانه پس از شنیدن صدای در بیرون می‌آید و به عنوان سنت و یا تقدس شانه را به سر می‌زند، سرمه به چشمانش می‌کشد و در آینه نگاه میکند سپس پول و یا چیزی در سبد می‌گذارد و در روز بعد که در حقیقت شب قصاص ابن ملجم است از پول اهدایی در قاشق‌زنی، چارقد و یا چادری تهیه می‌کنند، می‌دوزند و می‌پوشند.
آیین ملاقه‌زنی (کفچلزی)
کفچلزی یکی از مراسمی است که در شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان در خراسان جنوبی انجام می‌شود.
ملاقه زنی یا کفچلزی بدین صورت است که زنان و دختران هر کدام یا هر دو نفر با هم یک سبد یا قلبیری را که پارچه‌ای درون آن انداخته بودند را برداشته و در آن یک آینه و یک شانه و یک سرمه دان و قرآن می‌گذاشتند و یک کفچلز (کفگیر) یا قاشق به دست دیگر گرفته و به در خانه‌هایی که از پیش در نظر گرفته‌اند میروند در حالی که صورت خود را چنان در چادر پنهان می‌کنند که دیده و شناخته نمی‌شوند.
این افراد به در هر خانه‌ای که می‌رسند با کفچلز چند بار با فواصل کوتاه به در خانه می‌کوبند و بدان وسیله حضور خود را اعلام می‌کنند.
بانوی خانه به دم در آمده سبد آنها را گرفته ابتدا برای تیمن شانه را بر می‌دارد و به موهای خود می‌کشد بعد سرمه دان را به دست گرفته و چشم‌هایش را با سرمه سیاه میکند آنگاه آینه را برداشته و چهره خود را در آینه نگاه میکند بعد آنها را با مبلغی پول داخل سبد می‌گذارد و به صاحبش می‌دهد.
البته در حال حاضر سالهاست که علاوه بر پول چیزهایی مانند آرد و خرما نیز می‌گذارند، زن کفچلز با مبالغی که جمع می‌کرد پارچه‌ای گرفته و ظهر روز بیست و هفتم در مسجدی یا در خانه خود در فاصله بین نماز ظهر و عصر پوشاکی برای خود می‌برد و همان روز می دوزد و می‌پوشد و بر این باورند که تمام سال را به شادی خواهند گذراند و از همه بلیات مصون خواهد بود.
مراسم ختم قرآن
در روز پایان ماه مبارک رمضان هم در دوره‌های خانگی قرائت قرآن با دادن شیرینی، نقل و شکلات مراسم ختم قرآن کریم انجام می‌شود و مردم خود را برای نماز عید سعید آماده می‌کنند به صورتی که در آخرین روز ماه رمضان سرپرست خانواده‌ها با محاسبه میزان فطریه آن را از خرجی سالانه یا روزانه خود جدا کرده و در محل خاصی قرار داده تا در اولین فرصت به افراد فقیر و مستمند تحویل دهد.
برخی از مردم نقاط مختلف استان بر این عقیده‌اند که باید افطاری آخرین شب رمضان را در خانه خود افطار کنند تا فطریه بر گردن فرد دیگری نیفتد و در این روز و شب کمتر به میهمانی میروند.
جمع‌آوری خیرات و کمک‌های نقدی مردم هر منطقه برای کمک به یتیمان و بی‌سرپرستان و تعمیر و توسعه مساجد از دیگر برنامه‌های ماه مبارک رمضان در این استان است.
توزیع سبدهای غذایی توسط نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد و بهزیستی بین خانواده‌های نیازمند در ماه مبارک رمضان از برنامه‌هایی است که هرساله اجرا می‌شود.
پختن غذاهای نذری در بین نیازمندان
پختن غذاهای نذری شامل آش رشته، نان، پنیر و سبزی، حلوا، خرما، فرنی، شله زرد، زولبیا و بامیه برای افطار کردن و توزیع آن در مناطق محروم و بین نیامندان، دوستان و خویشاوندان از دیگر آیین‌هایی است که در ماه رمضان رونق زیادی دارد.
کودکانی هم که هنوز به سن تکلیف نرسیده‌اند با تمرین تعظیم و تسلیم در مقابل امر حق تعالی و با گرفتن روزه‌های به اصطلاح «کله گنجشکی» والدین خود را در این آزمون الهی همراهی می‌کنند.
سرزدن به مزار رحلت کنندگان از دنیای فانی به جهان باقی در روزهای پنجشنبه هر هفته در این ماه از رونق فزونتری برخوردار می‌شود و برخی نیز در سر قبر عزیزان از دست رفته خود روزه را افطار می‌کنند.
برنامه‌ریزی مردم خراسان جنوبی در ماه مبارک رمضان به گونه‌ای است که تا حد امکان از مسافرت و برپایی مجالس عروسی اجتناب می‌کنند تا با فراغت خاطر از برکات بی شمار این ایام بیشتر بهره‌مند شوند.
در شب‌های قدر هم مردم با شرکت گسترده در آیین‌های این شب و برگزاری مراسم سوگواری ایام شهادت مولای متقیان حضرت علی (ع)، سینه زنی و تعزیه خوانی، همزمان با سراسر کشور به سوگ نخستین امام خود می‌نشینند.
وداع با ماه رمضان
سرانجام هنگام وداع با ماه رمضان فرا می‌رسد و شب آخر، وداع در شب‌خوانی همراه با مناجات است و روزه‌داران پس از یک ماه عبادت روی به مساجد جامع و مساجد محل خود می‌آورند و به اقامه نماز عید فطر می‌پردازند و توفیق یک ماه عبادت و بندگی خداوند را عید می‌گیرند و با پرداخت فطریه، زکات تن خود را نیز به افراد نیازمند ادا می‌کنند و پس از یک ماه ضیافت الهی تلاش خود را برای سازندگی و زندگی بانشاط بیشتر آغاز می‌کنند.
اجرای مراسم نماز عید فطر
با پایان یافتن ماه رمضان و اعلام عید فطر از رسانه‌ها، مردم در نخستین روز ماه شوال با حضور در مساجد و مصلی‌های تعیین شده، نماز عید فطر را با شکوه خاصی به شکرانه توفیق یک ماه روزه داری همراه با شادمانی و سرور برگزار می‌کنند و برخی نیز فطریه خانواده خود را در صندوق‌های مستقر در مسیر محل برگزاری نماز که از سوی نهادهای مختلف مانند بهزیستی و کمیته امداد دایر شده می‌اندازند تا به دست نیازمندان برسد.
معاون پژوهش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بیرجند، با اشاره به مراسم رمضو خونی در خراسان جنوبی اظهار داشت: مراسم رمضان خوانی رسم کهن استان خراسان جنوبی در ماه مبارک رمضان است.
سیداحمد برآبادی از ثبت مراسم رمضان خوانی به شماره 811 در تاریخ چهارم بهمن ماه 1391 در فهرست آثار ملی کشور خبر داد و افزود: این مراسم در شهرها و روستاهای بیرجند، قاین، نهبندان و سربیشه برگزار می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: در شهرستان درمیان نیز سابق این مراسم اجرا می‌شده اما در حال حاضر انجام نمیشود.
معاون پژوهش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی با اشاره برنامه‌های مردم خراسان جنوبی در ماه مبارک رمضان بیان کرد: جمع‌آوری خیرات و کمک‌های نقدی مردم هر منطقه برای کمک به یتیمان و بی‌سرپرستان و تعمیر و توسعه مساجد از برنامه‌های ماه مبارک رمضان در مناطق مختلف بیرجند است.
رفتن بر سر قبور آشنایان
برآبادی یادآور شد: سر زدن به مزار رحلت‌کنندگان از دنیای فانی به جهان باقی در روزهای پنجشنبه هر هفته، در این ماه از رونق فزونتری برخوردار می‌شود و برخی نیز با حضور سر قبر عزیزان از دست رفته خود روزه را افطار می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه مراسم بیست و هفتمان نیز از برنامه‌هایی است که از گذشته دور در شهرستان بیرجند وجود داشته و هنوز هم نام آن فراموش نشده است گفت: در این راستا در شب بیست و هفتم ماه رمضان برخی از خانم‌ها و دختران جوان با پوشیدن صورت خود و گرفتن سبد یا تبقی در دست که آئینهای روی آن قراردارد و ملاقه به دست به درب خانه همسایگان رفته و طلب هدیه می‌کنند.
معاون پژوهش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی خاطرنشان کرد: مردم پولی که به این طریق به دست می‌آید متبرک شمرده و آن را شادی آور می‌دانند و در این مراسم همه کسانی که بدین صورت پولی به دست می‌آورند پیش از ظهر روز بیست وهفتم ماه رمضان به بازار رفته و با آن پارچه‌ای به دلخواه خود می‌خرند و ظهر آن روز درخانه یا مسجدی، از آن پارچه پوشاکی مانند چادر، پیراهن و چارقد برای خود می‌دوزند و آن را می‌پوشند و بر این باورند که همه سال را به شادی می‌گذرانند و از همه بلاها مصون هستند.
گزارش فاطمه واعظی نسب، محسن نوفرستی
انتهای پیام/ش
