به گزارش خبرگزاری تسنیم، طی روزهای اخیر، بسیاری از رسانهها، منابع و حتی سیاستمداران اروپایی تأکید کردهاند که زمان مقابله با سیاستهای یکجانبهگرایانه آمریکا در نظام بین الملل فرا رسیده است. آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در یکی از سخنان خود تصریح کرد که زمان اتکای اروپا به آمریکا سپری شده است. مقامات کاخ الیزه نیز طی روزهای اخیر مواضع ظاهراً قاطعانهای را در مقابل ایالات متحده آمریکا اتخاذ کردهاند.
"برونو لومر" وزیر دارایی فرانسه، یکی از سختترین انتقادات ممکن را به دولت ترامپ و ایالات متحده وارد ساخته و خواستار جدایی مشی اقتصادی اروپا از واشنگتن شده است:
"کشورهای اروپایی باید موضع محکم تری علیه دولت آمریکا با توجه به اقدام این کشور در زمینه توافق هستهای اتخاذ کنند و به بندگان آمریکا تبدیل نشوند. آیا ما میخواهیم در حالی که سرمان را بهزیر انداختهایم، فرمانبردار آمریکا باشیم یا میخواهیم بگوییم که منفعت اقتصادی داریم و همچنان به تجارت با ایران ادامه خواهیم داد. اکنون زمان آن فرا رسیده که شرکتهای اروپایی چشمهای خود را باز کنند. اروپا نیازمند ساختار مالی جدیدی است که از آمریکا مستقل باشد".
آیا جنگ تجاری آمریکا و اروپا آغاز شده است؟
سؤال اصلی اینجاست که آیا با توجه به سیاستهای یکجانبهگرایانه و محدودکننده ترامپ در عرصه تجارت جهانی، "جنگ تجاری" واشنگتن و اتحادیه اروپا آغاز شده است؟ آیا از این پس، شاهد شکلگیری دو جبهه اقتصادی متفاوت در غرب خواهیم بود؟ آیا تروییکای اروپایی را از این پس باید بهمثابه یک مجموعه سیاسی جدا از ایالات متحده تصور کرد؟ پاسخ این سؤالات مثبت نیست.
اگرچه خروج ایالات متحده آمریکا از برجام و فراتر از آن، وضع تعرفههای تجاری واشنگتن در قبال فولاد و آلومینیوم شکافهایی را میان واشنگتن و اروپا ایجاد کرده و حتی دغدغه "گذار از آمریکا" را میان شهروندان قاره سبز تقویت کرده است، اما سیاستمداران اروپایی در صدد هدایت نارضایتیهای موجود در اروپا بهسوی نقطهای معین هستند. این "نقطه معین" همان "همزیستی اقتصادی مسالمتآمیز اروپا و آمریکا" است.
واقعیت امر این است که تا زمان حضور جریانهای راست میانه و سوسیال دموکرات در اروپا، امکان "گذار واقعی اروپا از آمریکا" وجود نخواهد داشت. یکی از اصلیترین مأموریتهای ماکرون و مرکل در برهه زمانی فعلی، جلوگیری از تشدید شکافهای ایجادشده میان آمریکا و اروپاست. برخی رسانههای اروپایی نیز نسبت به این موضوع توجهی ویژه داشته و معتقدند شکافها و اختلافات بهوجودآمده میان آمریکا و اروپا، معلول حضور ترامپ در کاخ سفید است. این رسانهها و حامیان پشتپرده آنها (سیاستمداران ارشد اروپایی) معتقدند که با خروج ترامپ از کاخ سفید، دوران پیوستگی مطلق "آمریکا ــ اروپا" بار دیگر فرا خواهد رسید.
"برونو ترترایس" در این خصوص در روزنامه گاردین مینویسد:
"اختلافات بهوجودآمده میان آمریکا و اروپا در برهه فعلی، صرفاً میتواند یک مرحله گذرا باشد. با توجه به آنچه در طول تاریخ مشاهده کردهایم، این دوره، کوتاه خواهد بود. رئیس جمهور فعلی ایالات متحده آمریکا (ترامپ) در نهایت 3 الی 7 سال دیگر در کاخ سفید حضور خواهد داشت، با این حال نباید فراموش کرد که آمریکا در حالتی کلی دارای اقتصادی پویا و جامعهای چندفرهنگی میباشد. پس ما باید به آینده بیندیشیم، نه زمان حال".
خطای محاسباتی مرگبار سران اروپایی
شاید در ظاهر استدلال مقامات اروپایی در خصوص منازعات اقتصادی و سیاسی اخیر با ایالات متحده آمریکا منطقی بهنظر برسد. آنها معتقدند که حضور یک "دموکرات" در کاخ سفید و حتی تسخیر کنگره آمریکا توسط مخالفان ترامپ و مهار سیاستهای وی توسط مجلس نمایندگان و سنا، پیوستگی میان آمریکا و اروپا را بیشتر خواهد کرد. حتی آنها اهمیتی نمیدهند که این اتفاق در سال 2020 میلادی یا 2024 رخ دهد.
بهنظر میرسد سران فعلی اروپا، در قبال "تفکیک ترامپ از ساختار سیاسی آمریکا" دچار خطایی مرگبار شدهاند، خطایی که میتواند در آینده حکم سقوط و اضمحلال اتحادیه اروپا را امضا کند، در این صورت، "اتحادیه اروپا" دیگر در سالهای 2020 و 2024 قدرت و حتی موجودیتی قوی ندارد که شاهد بازگشت آمریکا از مسیر ترامپ باشد.
واقعیت امر این است که بسیاری از اقدامات ترامپ علیه اتحادیه اروپا و تلاش وی برای اعمال سیاستهای حمایتگرایانه اقتصادی علیه قاره سبز، از سوی ساختار حاکم آمریکا مورد حمایت قرار گرفته است. در این معادله، بسیاری از جمهوریخواهان سنتی و حتی دموکراتها، موافق سیاستهای ترامپ در تقابل با اروپای واحد هستند.
اقتصاددانان تندرو و ملیگرا در آمریکا معتقدند "تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا" قدرت رقابت با "تولید ناخالص داخلی ایالات متحده آمریکا" را دارد، از این رو رویکرد ترامپ در راستای خطکشی اقتصادی میان واشنگتن و بروکسل مورد استقبال آنها قرار گرفته است. فراتر از آن، ترامپ و همراهانش هماکنون تز "تجزیه اروپا" و بازگشت آن به دوران قبل از تشکیل اروپای واحد را دنبال میکنند.
دلیل استقبال علنی ترامپ از "برگزیت" و حتی تشویق دیگر کشورهای اروپایی نسبت به بازگشت به دوران ملیگرایی، همین است. ترامپ، تقابل کاملاً سازمانیافتهای را با اتحادیه اروپا و منطقه یورو آغاز کرده است. محصول سکوت و همراهی افرادی مانند صدراعظم آلمان و رئیس جمهور فرانسه با این بازی خطرناک، چیزی جز شکست و سقوط اتحادیه اروپا نیست.
بدیهی است که رئیس جمهور بعدی آمریکا نیز از یک "اروپای تضعیفشده" بهشدت استقبال میکند، در این خصوص، اساساً تفاوتی ندارد که دموکراتها و یا جمهوریخواهان در رأس معادلات سیاسی و اجرایی واشنگتن قرار گیرند.
در نهایت اینکه مرکل و ماکرون، در حال تلاش برای جلوگیری از تشدید جنگ اقتصادی با ایالات متحده هستند. آنها حاضر هستند در راستای دستیابی به این هدف کوتاهمدت، "برجام" را نیز قربانی نمایند. اما در بلندمدت، آنها قادر به جلوگیری از ضربات مهلک سیاسی ــ اقتصادی کاخ سفید بر پیکره ناتوان اروپای واحد نیستند، موضوعی که رئیس جمهور فرانسه و صدراعظم سرزمین ژرمنها هنوز موفق به درک و تحلیل حداقلی آن نشدهاند.
انتهای پیام/.*