به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، ماه مبارک رمضان در استان همراه با آداب ورسوم متنوعی است که موجب میشود از مباحث مهم فرهنگ مردم تلقی گردد. در این گزارش به بیان گوشه ای از « آداب و سنن ماه رمضان در گذشته و امروز » میپردازیم.
ماه میهمانی خدا از قداست ویژهای برخوردار است و در گذشته همراه با سنتهای زیبایی بوده است که برخی از آن سنن به بوته فراموشی سپرده شده است اما باز هم مردم استان قزوین با سنن خاصی که از گذشته باقی مانده است، در ضیافت الهی شرکت میکنند و سجاده نیاز خود را در برابر خداوند منان میگشایند.
از جمله این آداب در ماه پرفیض و معنوی رمضان شور و شوق بانوان خانه دار برای زدودن آلودگی از چهره خانه و همچنین غبارروبی مساجد و حرم امامزاده ها توسط مردان قبل از فرارسیدن ماه مبارک عنوان میشود. گاهی هیئت امنای مساجد و اماکن متبرکه قصد تعویض فرش و یا کتب ادعیه را دارند که این عمل را قبل از رسیدن ماه رمضان انجام میدهند.
در آخرین روز ماه شعبان مردم به بازار میروند و با تهیه آذوقه مورد نیاز خود مانند برنج، گوشت، نان و غیره به پیشواز ماه رمضان میروند و برکت به خانههای مردم راه باز میکند.
از قدیم الایام تا به امروز میان همه مسلمانان مرسوم بوده است در آخرین غروب ماه شعبان هلال ماه را رویت کنند که در گذشته خانواده های بسیاری با آب و آیینه و سبزه راهی پشت بامها میشدند تا هلال آغاز ماه را به چشم خود ببینند اما امروزه ماه توسط کارشناسان رویت میشود و آغاز ماه مبارک رمضان به وسیله صدا و سیما و خبرگزاری ها اعلام میگردد.
در گذشته برای تشخیص زمان دقیق سحرهای رمضان از بانگ خروس،جار کشیدن در کوچه ها، صدای طبل وظروف فلزی، کوبیدن دیوار همسایه و غیره استفاده میشد که امروزه استفاده از زنگ تلفن، ساعت شماطه دار و رادیو جایگزین روش های قدیمی شده است.
حال و هوای سحرگاهی و مناجات با معبود و شکرانه در خواندن دعای سحر قبل از تناول غذا وصف ناپذیر است. مسلمانان با انجام اعمالی این چنین از اولین روز ماه مبارک نیت میکنند که تاپایان ماه در میهمانی الهی شرکت کنند.
مردم قزوین در وعده های سحر خود معمولا از غذاهای ساده ای و کم چرب استفاده میکنند تا در طول روز تشنگی برآنها غلبه نکند.
هندوانه از اجزای اصلی سفره های سحر در قزوین است که رنگ خوشی به مکملات خود میبخشد.
در این ماه پربرکت سفره های مردم قزوین رنگ و بوی معنوی دارد و بانوان قزوینی در میهمانی ها با طبخ غذاهایی سنتی پذیرایی میکنند و از جمله این غذاهای خوش طعم میتوان به دیماج، شیرمال، حلیم، آش دوغ، شیربرنح، فرنی، رنگینک، قیمه نثار وغیره اشاره کرد.
سفره های افطاری نیز از گذشته تاکنون دستخوش تحولات بسیاری بوده و سادگی جای خود را به تجملات داده است. چه بسا صمیمیت و سادگی هزاران مرتبه پسندیده تر از زرق و برق و تجملات در سفره های سحری و افطاری است و مستحب است مومنان به جای باز کردن سفره های پرهزینه در این ماه مبارک، در راستای کمک به مستمندان و نیازمندان، اطعام یتیمان، وقف در راه اسیران خاک و همچنین وقف فرهنگی هزینه کنند.
در گذشته یک روز قبل از ماه رمضان مردم شهرها و روستاها به گردشگاه هایاطراف شهر یا روستای خود رفته و به تفریح میپرداختند تا در این مناسک، روح و جسم خود را برای رویایی با ماه رمضان آماده کنند. این مراسم به کلوخاندازان معروف است اما در استان قزوین با عنوان «مراسم گلخندانی» از آن ید میشود.
از سنن قدیمی دیگر که هنوز هم در برخی مناطق استان قزوین برگزار میشود جشن روز 27 ماه مبارک است که در این محفل سرور تا هنگام سحر برپاست و با خوردن کله پاچه و سیر در وعده سحری، به پایان میرسد.
بانوان قزوینی نیز درروز اول ماه قمری برای دعا ونیایش در آستان مقدس چهارانبیاء گرد هم میآیند ودر محفل جزء خوانی قران و مدیحه سرایی شرکت میکنند.
افطاری بردن برای نوعروس هایی که تازه عقد کرده اند نیز از رسوماتی است که از گذشته بین مردم قزوین جا داشته است بدین شکل که عده ای از اقوام آقای داماد به منزل عروس رفته و ضمن شب نشینی، یک افطاری ساده برایش میبرند. امروزه نیز برخی از مردم پایبند به این سنت بوده و با مهیا کردن طبقی از طعام و شیرینی و هدیه ای مخصوص به منزل عروس میروند.
از مراسمات دیگر که مختص شبهای قدر است، برگزاری احیا در مساجد، امامزادهها، حسینیه ها و نواحی مقدس میباشد که در قزوین مسجد نبی، امامزاده حسین(معروف به شاهزاده حسین) و تپه نورالشهدا از شور بیشتری برخوردار است. در این شب ها مردم با چشمانی اشک بار خواستار مغفرت و آمرزش از خداوند هستند و تمامی ائمه را واسطه قرار میدهند تا آنها را در پیشگاه خداوند شفاعت کنند.
و نهایتا وداع با ماه رمضان عنوان میشود که درآخرین روز از ماه مبارک رمضان قبل از طلوع خورشید با نشستن بر سجاده، شکرگزار یک ماه میهمانی بر سر سفره الهی میشوند و خود را برای عید فطر و حضور پر شور در نماز عید فطر آماده میکنند.
در این روز بعد از نماز جشن و سرور در میان خانواده های قزوینی برپاست و با خوردن کله پاچه در وعده صبحانه ماه شوال را سلام میگویند.
از نکات قابل توجه دیگر در این ماه، زدودن کینه از دلها و برطرف کردن کدورت بین خود و اطرافیان است تا طاعات و عبادات در این ماه مورد قبول حق تعالی قرار گیرد.
چه نیکوست که آشتی و محبت در قلبها جاری شود و همگان با خوشی در کنار یکدیگر زندگی کنند.
گزارش از: فاطمه موسی خانی
انتهای پیام/ع