میزگرد "سبک زندگی علوی" ـ اراک| در ‌نهج‌البلاغه توجه امام علی(ع) به اصول انسانی و رموز زندگی موج می‌زند


‌دبیر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و از اساتید حوزه و دانشگاه و کارشناسان مذهبی استان مرکزی گفت: در ‌نهج‌البلاغه توجه امام علی(ع) به اصول انسانی و رموز زندگی موج می‌زند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک،  سبک زندگی امیرمؤمنان امام علی(ع) همان سبک زندگی قرآنی و اسلامی است که باید شناخت و بر‌اساس آن زندگی کرد زیرا آن حضرت(ع) در سایه تربیت پیامبر(ص) و قرآن بود و یکی از تبیین‌کنندگان و مفسران علمی و عملی قرآن به شمار می‌رود.

شناخت سبک زندگی اسلامی امام علی(ع) به عنوان یک واجب برای بهره‌گیری از آن مطرح شده، این درحالیست که به برخی از ویژگی‌های اخلاقی تاکید خاص و ویژه‌ای تاکید شده است زیرا این فضایل اخلاقی ریشه دیگر فضایل اخلاقی است و هر کسی به اینها متخلق شود بستری برای خلق و رسیدن به فضایل دیگر فراهم می‌آورد.

از نظر آموزه‌های قرآنی معیار ارزش انسان‌ها و میزان مسلمانی بر اصول و فضایلی چون «صدق» و «امانت» است، در روایات بسیاری آمده است که به نماز و رکوع و سجود اشخاص نگاه نکنید، بلکه بنگرید که راستگویی و امانت‌داری او چگونه است زیرا این امور است که شرافت و کرامت انسانی را نمایان می‌سازد و انسان دروغگو و خائن هرگز بهره‌ای از انسانیت نبرده چه رسد که بهره‌مند از مسلمانی باشد و در مسیر ایمان قرار گیرد.

بنابراین با توجه به آیات و روایات پیش گفته و غیر آنها باید گفت که هر فردی اگر بخواهد سبک زندگی قرآنی اسلامی داشته باشد، باید زندگی را از امیرمؤمنان علی(ع) بیاموزد.

از نظر پیامبر(ص) هر کسی که شیعه امام علی(ع) شد و پا در جای پای ایشان گذاشت رستگار خواهد شد و وارد بهشت می‌شود، بنابراین، لازم است تا هر مسلمانی سبک زندگی امام را بشناسد و براساس آن رفتار کند.

در این راستا و به منظور تبیین و تشریح سبک زندگی امام علی(ع) به عنوان سبک زندگی الگو و اسوه حسنه همزمان با سالروز شهادت جانسوز امیرمومنان(ع) دفتر خبرگزاری تسنیم استان مرکزی اقدام به برگزاری میزگرد تخصصی "سبک زندگی علوی" با حضور کارشناسان امور دینی در استان مرکزی کرد.

در میزگرد تخصصی خبرگزاری تسنیم استان مرکزی که با موضوع "سبک زندگی علوی" برگزار شد، "حجت‌الاسلام سیداحمد میرمهدی" رئیس حوزه علمیه امام(ره) اراک، "حجت‌الاسلام محمد حاجی‌پور" رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه استان مرکزی و "حجت‌الاسلام رضا تاج‌آبادی" دبیر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و از اساتید حوزه و دانشگاه و کارشناسان مذهبی استان مرکزی حضور داشتند.

مشروح صحبت‌های "حجت‌الاسلام رضا تاج‌آبادی" دبیر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و از اساتید حوزه و دانشگاه و کارشناسان مذهبی استان مرکزی در میزگرد تخصصی "سبک زندگی علوی" در زیر می‌آید:

تسنیم: فرهنگ علوی یعنی چه؟ و این فرهنگ و اخلاق از چه مواردی سرچشمه می‌گیرد؟

تاج‌آباد: از آغازین روزهای حیات بشر، افرادی به منظور ایجاد نظم در جامعه یا اهداف دیگر، اقدام به وضع قانون و حاکمیت بخشیدن به آن در جامعه کرده‌اند، اما در این سیر تاریخی تا به امروز تجربه نشان داده است که قوانین موضوعه بشری از ایجاد جامعه قانون‌گرا ناتوان بوده و مجریان این قوانین آن گونه که باید در پاسداری از حریم قانون و عمل نمودن به آن اهتمام نداشته‌اند.

فقط قانون الهی می‌تواند جامعه‌ای سالم و قانون مدار پدید آورد،  پیامبران الهی و جانشینان بر حق آنان تنها کسانی بوده‌اند که به گونه‌ای شایسته به قانون عمل نموده و از حریم قانون پاسداری کرده‌اند.

شاید به عبارتی فرهنگ علوی را باید از منظر عبادت علوی بررسی کرد زیرا فرهنگ اسلام ریشه درعبادت و بندگی دارد، عبادتی که قرار است در وجود انسان اخلاقی را نهادینه کند  که بر اساس آن عمل کنیم.

اسلام برپایه پنج ستون برقرار شده که ستون ایمان در دل بوجود آورد و این ستون‌هایی که باید در دل استوار شود با نماز آغاز شده و با روزه، زکات، حج و ولایت ختم می‌شود،  با نگاهی به عبادت حضرت علی(ع) در می‌یابیم که ایشان همه ستون‌ها را با استحکام در باطن خود داشته‌اند.

نماز باید در ما صبر ایجاد کند، در فرهنگ علوی در حین نمازصدقه می‌دهد، نماز قیام و جهادی در راه خدا بوده ورکوعش تواضع در برابر اولیای خدا و سجده‌اش شهادت‌طلبی است. 

زکات انفاق ما را شکوفا می‌کند و فرهنگ علوی می‌گوید حتی اگر نداشتی یک دانه خرما انفاق کن، در نتیجه با این الگوی رفتار فرهنگ بی‌نیازی در انسان شکل می‌گیرد و همه تنها خود را محتاج خدا دانسته و چشم به انفاق خدا دارند، در فرهنگ علوی فرد اگر یک قرص نان دارد آن را هم می‌بخشد زیرا می‌داند امیدش به کرم و رحمت خداوند است.

حج علوی لشکرکشی برای ظهور امام زمان(عج) است، فرهنگ دینداری علوی ختم به عبودیت است.

 حضرت علی(ع) می‌فرمایند: از عدالت خود، لباس عافیت بر تن شما پوشانیدم و توسط گفتار و رفتارم نیکی را برای شما گسترانیدم و کرامت‌های اخلاقی در زندگی را از جانب خودم نشانتان دادم، پس اخلاق، سخن و عمل در کنار هم است.

شکل به فرموده ایشان، همه‌چیز تابع اخلاق شده دراین‌ زندگی فرد انسانی می‌شود اگر چنین اتفاقی نیفتد، به نظر نمی‌رسد چیزی اصلاح شود، آنچه از ظلم و ستم وجود دارد، به‌ سبب فقدان اخلاق است.

تسنیم: نکات برجسته در زمینه سیاست و مدیریت امور زندگی حضرت علی(ع) چه بود؟

تاج‌آباد: ازدیدگاه امام علی(ع) حاکمیت و نظم سیاسی نه تنها لازم که امری ضروری است، ایشان در باب ضرورت حکومت می‌فرمایند: هرملتی باید زمامدارداشته باشد، به عبارتی درمقایسه با نا امنی، هرج و مرج، قتل وغارت به واسطه عدم وجود نظم سیاسی پدیدارمی‌شوند.

 هدف اصلی از حکومت در نظام سیاسی اسلام، اجرای قوانین و حدود الهی، اقامه قسط وعدل، اصلاح امور مردم و به طور کلی تامین و تضمین سعادت دنیوی و اخروی انسان است.

 براین مبنا تحقق احکام وارزش‌های الهی و انسانی شرط است ونه حاکمیت فرد یا گروه خاص، امام علی(ع) درمورد ریاست و مسئولیت جامعه اسلامی می‌فرمایند: بارخدایا تو می‌دانی که مبارزه من بر سر بدست آوردن ریاست ویا به چنگ آوردن مختصری مال بی‌ارزش دنیا نبوده، بلکه هدف من این بوده که مقررات دین تو را توسعه دهم، جامعه را اصلاح کنم تا مظلومان به آسایش برسند و قوانینی که بدون اجرا مانده، به جریان بیفتد.

امام علی(ع) حاکمیت و نظم سیاسی را عهد و پیمانی سه جانبه تلقی می‌کند کـه بین خدا، مردم و حاکم اسلامی منعقد می‌شود، یعنی درعین حالی که حاکم باید پاسخ‌گوی اعمال و رفتارخویش دربرابر مردم باشد، درنزد خداوند هم مسئول و ضامن است.

برهمین اساس امام علی(ع) بهترین بندگان خدا را رهبر عادلی می‌داند که هدایت شده باشد و جامعه را هدایت نماید، مقررات اسلام را حفظ و بدعت‌های تازه راریشه کن سازد.

تکبر، خویشتن‌بینی، زورمداری و جورپیشگی از بیماری‌های مهلک جوامع انسانی است، امام علی(ع) با شناخت عمیقی کـه ازماهـیت وجودی انسان داشت، ایـن بیماری مهـلک را بـه خوبی شناخته و درموارد متعددی برنفی و طرد استبداد وخودکامگی درعرصه‌های فردی و بـویژه اجتماعی تاکید می‌ورزید.

یکی ازبارزترین مصداق حق وعدل، اجرای عدالت درتوزیع بیت المال است، حضرت علی(ع) همه مردم را در تقسیم بیت المال مساوی می‌پنداشت و بی‌عدالتی و تبعیض را به هیچ وجه روا نمی‌داشت.

حجت‌الاسلام تاج‌آبادی: فرهنگ علوی را باید از منظر عبادت علوی بررسی کرد زیرا فرهنگ اسلام ریشه درعبادت و بندگی دارد، عبادتی که قرار است در وجود انسان اخلاقی را نهادینه کند  که بر اساس آن عمل کنیم

 

تسنیم:پیشنهاد شما برای شناخت بیشتر و بهتر زوایای شخصیت حضرت علی(ع) چیست؟ و برای مطالعه در مسیر فرهنگ و اخلاق علوی به چه منابعی مراجعه کنیم؟

تاج‌آباد:بهترین منبع برای شناخت ایشان کتاب نهج‌الباغه است، با مطالعه آن به شکل فهرست‌وار جزء به جزء زوایای اندیشه و اخلاق امام علی(ع) بر ما هویدا می‌شود، در جای جای نهج‌البلاغه توجه امام به اصول انسانی و رموز زندگی موج می‌زند.

هنگامی که نهج‌البلاغه را از لحاظ کمال روحی روانی اجتماعی و فردی ملاحظه می‌کنیم راه‌ها و جایگاه‌های سعادت افراد جامعه در آن آشکار است و به قول شهید مطهری امام علی(ع ) کتابی شگفت را به یادگار گذاشته، کتابی که ضامن سعادت انسانی است.

برای شناخت امام علی(ع) علاوه بر مطالعه تاریخ و تحلیل آن، می‌توان به سخنان آن حضرت درباره خودشان یا سخنان کسانی که حضرت را درک کرده و در مکتبش پرورش یافته‌اند  بی‌واسطه مراجعه کرد.

از آنجا که امام علی(ع) از مقام عصمت برخوردار است، شناخت حضرتش برای غیر معصوم کاری مشکل و چه بسا غیر ممکن است، به همین سبب شاید بهترین راه شناخت حضرت مراجعه به سخنان معصومان(ع) و از جمله خود ایشان باشد.

انتهای پیام/‌ش