میزگرد بررسی مشکلات فوتبال پایه- اصفهان| از رخنه دلالی در فوتبال پایه تا انتخاب چشمبسته ملیپوشان امید
بحث فوتبال آکادمیک و نحوه استفاده صحیح از بازیکنان پایه در تیمهای اصلی، از دغدغههای روز فوتبال اصفهان است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، قهرمانی تیمهای امید ذوبآهن و جوانان سپاهان در ایران موجب شده است که بسیاری از کارشناسان و بزرگان فوتبال اصفهان به دنبال راهکاری برای استفاده بهینه از این سرمایهها توسط هر 2 باشگاه بزرگ اصفهان باشند.
از طرفی، حضور 2 سرمربی جدید در رأس کادر فنی هر 2 تیم سپاهان و ذوبآهن و امکان ساختارسازی جدید در کنار مطرح شدن امکان تصویب قانون لیست بازیکنان زیر 25 سال، امیدها برای استفاده درست از سرمایهها و بالندگی بازیکنان جوان اصفهان را زنده کرده است.
چالشهای فوتبال آکادمیک اصفهان موجب شد تا میزگردی با حضور 2 تن از مربیان و پیشکسوتان فوتبال اصفهان برگزار شود و مشکلات و مسائل فوتبال پایه مورد بررسی قرار گیرد.
این میزگرد با حضور حسن حاج رسولیها سرمربی تیم امیدهای ذوبآهن و قاسم زاغینژاد مسئول کمیته فنی آکادمی باشگاه سپاهان و کمک مربی تیم بزرگسالان این باشگاه در دفتر خبرگزاری تسنیم اصفهان برگزار شد که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
تسنیم: تیم امید ذوبآهن و تیم جوانان سپاهان سال گذشته قهرمان لیگ برتر شدند، اما در سالهای اخیر کمتر نامی از ستارگان این 2 تیم در تیمهای اصفهانی دیده میشود. چرا بازیکنان تیمهای پایه سپاهان و ذوبآهن به تیمهای اصلی راه پیدا نمیکنند؟
حاج رسولیها: این مسئله چند عامل دارد؛ نخستین عامل نتیجهگرا بودن مدیران است و در واقع مدیران فعال در فوتبال فقط به دنبال نتیجه هستند. عامل دوم محتاط بودن مربیان بزرگ است و هر چه یک مربی بزرگتر، پرافتخارتر، قویتر و اسم و رسمدارتر باشد کمتر از بازیکنان جوان استفاده میکند.
دلیل سوم به برنامهریزی باشگاه با مربیاش برمیگردد. یک باشگاه زمانی که با یک مربی قرارداد میبندد، باید او را موظف کند تا بازیکنان آکادمی را ببیند و تحت نظر بگیرد. باید مربی تیم بزرگسالان را موظف کنند تا با تیمهای پایه ارتباط داشته باشد. باور کنید در برخی از باشگاهها، سرمربی تیم بزرگسالان با مربیان بخش پایه کوچکترین ارتباطی ندارد.
خوشبختانه در فصل گذشته ارتباط بسیار خوب و نزدیکی با امیر قلعهنویی داشتیم، نزدیک به 10 بازیکن ما همراه با تیم بزرگسالان تمرین میکردند، اما بسیاری از مربیان اعتقادی به این همکاری ندارند. مثلاً در زمان سرمربیگری یحیی گلمحمدی در ذوبآهن، اگر من به کنار زمین تمرین تیم میرفتم، به ایشان برمیخورد و ناراحت میشد! من این را کجا باید بگویم؟ واقعاً اینگونه فکر میکرد که اگر من کنار تیم بروم، میخواهم جای او را بگیرم؟ فرهنگ ما مشکل دارد و باید این فرهنگسازی صورت بگیرد و تا زمانی که این امر به وقوع نپیوندد، ما باید مربیانی داشته باشیم که دریادل باشند و به بازیکنان جوان اعتقاد داشته باشد.
شما از عدم تمایل برای کار کردن با مربیان جوان پرسیدید، درحالی که من و آقای زاغینژاد در بالاترین سطح تجربه هستیم و بعد از حدود 20 سال بازیکن بودن و 30 سال مربیگری در تمام ردهها، باید چند مربی جوان در کنار خود پرورش دهیم، همانطور که این موضوع برای خود من اتفاق افتاده است. سال گذشته کمال حسینی و اردلان سرتیپی که هر 2 از بهترین بازیکنان فوتبال ایران بودند، به عنوان دستیار با من کار میکردند و امسال باشگاه ذوبآهن در یک حرکت زیبا، یکی از آنها را به عنوان مربی تیم نوجوانان و دیگری را به عنوان سرمربی تیم جوانان به خدمت گرفت.
پرورش بازیکن برای تیم بزرگسالان تنها رسالت تیمهای پایه نیست
زاغینژاد: خوشبختانه باشگاه سپاهان در فوتبال آکادمیک کارنامه قابل قبولی دارد و اگر شرایط تیم فوتبال سپاهان در چند سال اخیر را رصد کنیم، میبینیم که بازیکنان زیادی از تیمهای پایه به فوتبال ایران معرفی کرده است. اگر منظور از پرورش بازیکن این باشد که او را تنها به تیم بزرگسالان تحویل دهیم، به نظر من این تئوری خوبی نیست.
سپاهان باشگاه بزرگی است که انتظارات از آن به نوعی فرامرزی شده است و حتی در خیلی از کشورهای آسیایی، سپاهان و ذوبآهن را به واسطه موفقیتهای آسیایی خیلی خوب میشناسند. وظیفه آکادمی تربیت فوتبالیست است و به نظر من باشگاه سپاهان در این بخش آمار بسیار قابل قبولی دارد چون به این موضوع اشراف دارم. شاید خیلی از این بازیکنان جذب تیم بزرگسالان نشده باشند، اما در سطح اول فوتبال ایران و تیمهای لیگ برتری بازی میکنند.
آمار بازیکنان آکادمی که در تیم بزرگسالان سپاهان بازی میکنند، آمار بالایی است. با سیاستهای کلان باشگاه سپاهان، این قول را میدهم که در 5 سال آینده اتفاقات بسیار خوبی در فوتبال ایران صورت میگیرد و اقداماتی که در زمینه فوتبال آکادمیک در باشگاه سپاهان انجام میدهیم، نیاز فوتبال مدرن دنیا است. نخستین کار، تربیت مربیان است و خوشبختانه نسل مربیانی که در تیمهای ردههای مختلف سنی باشگاه سپاهان مشغول به فعالیت هستند، جوان، تحصیلکره و فوتبالی هستند و اتفاقات خوبی رقم میزنند. سرمایهگذاری روی مربیان در باشگاه سپاهان از طریق دانشافزایی با برگزاری کلاسهای مختلف و کنترل و نظارت روی کار این مربیان صورت میگیرد و در این زمینه از کشورهای صاحبسبک و قدرتمند فوتبال دنیا الگوبرداری کردهایم.
بیاعتنایی مربیان تیم ملی جوانان به لیگ برتر این رده
آمار خروجی باشگاه سپاهان از تیمهای پایه به تیم بزرگسالان آمار قابل قبولی بوده است، اما یک نکته وجود دارد؛ در فوتبال مدرن دنیا انتخاب مربیان توسط مدیران بسیار قوی انجام میگیرد و تربیت بازیکن را یک کار سطحی نمیدانند. مربیان پایه باید دارای تجربه و تحصیلات خوب و در تربیت بازیکن انعطافپذیر باشند، اما متأسفانه در سیاستهای کلان فدراسیون فوتبال زیاد به تیمهای پایه پرداخته نمیشود و در حالی که مسابقات این ردههای سنی به صورت منظم برگزار میشود، توسط مربیان و استعدادیابها و حتی مربیان تیم ملی رصد شود، اما برای مثال خود من هیچگاه یکی از مربیان تیم ملی جوانان را در یکی از مسابقات رده سنی جوانان هم ندیدم که این مسائل سوالبرانگیز است.
پول گرفتن از بازیکنان پایه؛ آری یا خیر؟
تسنیم:یکی از تلخیهای فوتبال پایه در ایران این است که کار به جایی رسیده که اسطورههای فوتبال ایران به جز بازیکنی مانند مهدویکیا حاضر نیستند در فوتبال پایه کار کنند که شاید به دلیل مسائل مالی است.
زاغینژاد: این اتفاق یکی از معضلات بزرگ فوتبال ایران است و به جز برخی برنامههای ورزشی آن هم به صورت مقطعی، خیلی به این مشکل پرداخته نمیشود. این معظل باید پر اهمیت نشان داده و در یک جا جلوی آن گرفته شود، اما این اتفاق نمیافتد.
از یک سال پیش تا کنون که مسئولیت مدیر فنی آکادمی تیمهای آکادمی فوتبال سپاهان از 9 تا 21 سال را بر عهده داشتهام و عضو کمیته فنی باشگاه بودم، در بخش کنترل و نظارت اتفاقات خوبی صورت گرفته است و هم در پرورش بازیکن موفق بودهایم و سعی کردهایم جلوی چنین اتفاقاتی را به طور 100 درصد بگیریم.
تسنیم:یعنی واقعاً از بازیکنانی که وارد تیمهای پایه سپاهان میشوند، پولی دریافت نمیشود؟
زاغینژاد: تیمهای قهرمانی سپاهان به هیچ عنوان پولی نمیگیرند و حتی به بازیکنان پاداش هم تعلق میگیرد. سپاهان آکادمیهای رشدی دارد که بازیکنان 9 تا 12 سال که تازه میخواهند وارد فوتبال شود در این آکادمیها ثبتنام میکنند و شاید خیلی از این بازیکنان بضاعت مالی نداشته باشند، که از طریق باشگاه حمایت میشوند و هزینههایشان پرداخت میشود.
طبیعی است که بودجه باشگاه تعریفی دارد و در این بودجه چیزهایی دیده شده است که اجرا میشود، اما برای بازیکنی که بازی او را ندیدهایم و نمیدانیم در چه سطحی است هزینهای انجام نمیدهیم. طبیعی است که برای استعدادیابی باید وقت بگذارید و آن استعداد را کشف کنید. شاید در آکادمیهای رشد گرفتن شهریه مطرح باشد، چون تمام هزینهها آزاد است و این آکادمیها در اختیار مربیان است و در اختیار باشگاه نیست و آنها باید هزینه توپ، زمین و مربی را پرداخت کنند و اگر پولی نگیرند، کسی نیست که به این آکادمیهای رشد کمک کند. بنابراین یک بازیکن حتی اگر یک روز پس از استعدادیابی در آکادمی رشد به تیم قهرمانی معرفی شد، نه تنها هزینهای از او دریافت نمیشود، بلکه تمام امکانات در اختیار او گذاشته شده و حتی پاداش هم به او تعلق میگیرد.
حاج رسولیها: در بحث گرفتن پول، تا کنون در باشگاه ذوبآهن این مسائل را نداشتهایم. شاید به اسم این مربی یا آن مربی حرکاتی انجام شده باشد و در برخی جاها نیز این پول رد و بدل شده باشد، اما برای باشگاه ذوبآهن و سپاهان این مسائل معنا و مفهمومی ندارد. البته متأسفانه برخی باشگاهها با این معضل سر و کار دارند. فکر میکنم اگر مربی از جانب باشگاه به خوبی ساپورت مالی شود و حقوقی که برایش در نظر دارند به طور مرتب پرداخت شود، دلیلی برای گرفتن پول نخواهد داشت.
از طرف دیگر، در باشگاههای سپاهان و ذوبآهن فیلترهای بسیار سختگیرانهای وجود دارد و مطمئن باشید که در این 2 باشگاه کسی نمیتواند به راحتی این کار را انجام دهد. به خاطر اینکه زیر پوشش مراکز دولتی هستیم. به عنوان مثال، باشگاه ذوبآهن زیر نظر حراست کارخانه است و اگر بعضی از مربیان خدای نکرده مسئلهای داشته باشند، حراست کارخانه به هیچ عنوان آنها را تأیید نمیکند و اجازه کار کردن به آنها را نمیدهد. بنابراین این مسئله در باشگاههای سپاهان و ذوبآهن منتفی است. سپاهان و ذوبآهن سردمداران فوتبال پایه در ایران هستند، البته فولاد و سایپا هم در فوتبال آکادمیک خوب کار میکنند.
درخشانمهر، نمونه بازیکنسازی در ذوبآهن
سپاهان و ذوبآهن در فوتبال پایه وقت میگذارند و برنامهریزی میکنند. شما پرسیدید که بازیکنان تیمهای پایه این 2 باشگاه میتوانند به تیم اصلی راه پیدا کنند و من میگویم میشود. میتوانم به جرأت قسم بخورم که 10 نفر از بازیکنان تیم امید ذوبآهن میتوانند در آینده جزء بهترین فوتبالیستهای ایران باشند، ولی وارد شدن به تیم اصلی و استفاده از آنها بستگی به سلیقه مربی، خواست باشگاه و ساختارسازی در این زمینه دارد. الان باید دید که باشگاه ذوبآهن با توجه به ساختاری که در پیش دارد چه هدفی را دنبال میکند. ذوبآهن در فصل گذشته لیگ برتر نایبقهرمان شد و اگر بخواهد در فصل آینده قهرمان شود قطعاً نمیتواند با چند بازیکن جوان به هدفش دست پیدا کند. این بازیکنان جوان باید در کنار تیم بزرگسالان تمرین داشته باشند و کار کنند تا زندگی و تمرین حرفهای را یاد بگیرند و آرام آرام به تیم تزریق شوند. مهران درخشانمهر سال قبل کاپیتان تیم خود من بود که در فصل گذشته موفق شد هم در 30 بازی لیگ برتر حضور پیدا کند و هم در آسیا بازی کند و چند تیم به دنبال جذب او بودند. درخشانمهر هم یک بازیکن جوان بود، ولی به او اعتماد شد و مورد حمایت قرار گرفت و تبدیل به درخشانمهر شد.
تسنیم:حسین چرخابی در میزگردی که چندی پیش برگزار کردیم، اعتقاد داشت اگر باشگاههای فوتبال یک تیم دوم به عنوان تیم سایه داشتند که مسابقاتی را هم برگزار میکردند، بازیکنان جوان به راحتی با فوتبال حرفهای آشنا و به لیگ برتر تزریق میشدند. نظر شما در این خصوص چیست؟
حاج رسولیها: 100 درصد با این امر موافقم، اما کسی که باید این کار را انجام دهد باشگاهها هستند. به عنوان مثال سپاهان نوین تیم سایه سپاهان بود و آنقدر درخشید که حتی به لیگ برتر صعود کرد، اما سپاهان سهمیهاش را فروخت. ذوبآهن هم تیم سایه داشت و در سال 92 خود من مربی ذوبآهن نوین بودم و این تیم را از لیگ دسته 3 به دسته 2 آوردم و بعد ذوبآهن سهمیهاش را فروخت.
به نظر من اصفهان پتانسیل این را دارد که 3 تیم در لیگ دسته اول، 5 تیم در دسته 2 و حتی تعداد بالاتر از این در دستههای پایینتر داشته باشد و سپاهان و ذوبآهن هم که ویترین لیگ برتری ما است. اصفهان تا این اندازه بازیکن خوب و استعداد در دل خود دارد. در حال حاضر آقای رشیدی به عنوان رئیس آکادمی باشگاه ذوبآهن و مشاور سعید آذری فعالیت میکند و قرار است برخی اقدامات بنابر آنچه مدنظر فیفا است، در باشگاه ذوبآهن انجام شود. فیفا 5 سال پیش این قوانین را در خصوص تیمهای پایه اعمال کرد و تازه الان سپاهان و ذوبآهن در حال اجرای آن هستند. استقلال و پرسپولیس و سایر تیمهای بزرگ که اصلاً در فوتبال آکادمیک حضور ندارند و در آن هزینه نمیکنند. حداقل تیمهای سپاهان و ذوبآهن باید تیمهای سایه داشته باشند تا استعدادهای جوان از بین نروند.
زاغینژاد: در فوتبال اروپا، تمام تیمهای اصلی تیم دومی تحت عنوان تیم سایه دارند که استراتژی را دنبال میکنند که در آن سرمایهسوزی نیست، اما تیم سایه سپاهان که نخستین بار هم توسط این باشگاه در فوتبال ایران ابداع شد، وقتی به لیگ برتر صعود کرد پاداشش این بود که امتیازش فروخته شد! در حالی که سپاهان نوین از لیگ دسته 3 شروع کرد و به لیگ برتر رسید و خود من در این تیم دستیار حسین چرخابی بودم. در حال حاضر با اصرار هیئت مدیره باشگاه سپاهان و شخص مسعود تابش، مصوبهای برای راهاندازی تیم دوم گرفته شده و بودجهای هم برای آن تعریف شده است.
تسنیم: عملکرد هیئت فوتبال استان اصفهان در فوتبال پایه را چطور میبینید؟ به نظرتان این هیئت در سالهای اخیر به وظیفه خود در این حوزه به درستی عمل کرده است؟
زاغینژاد: اتفاقاً 2 هفته پیش جلسهای در مورد فوتبال آکادمیک در هیئت فوتبال استان برگزار شد. متأسفانه در چند سال گذشته تعامل لازم بین هیئت فوتبال و 2 باشگاه سپاهان و ذوبآهن وجود نداشته است و حتی در برخی مواقع مقابل هم قرار گرفتهاند و این موضوع به فوتبال اصفهان آسیب زده است. البته با سیاستهای جدید، این تعاملات در حال انجام است چون برای موفقیت فوتبال اصفهان، هیئت فوتبال باید در کنار باشگاهها قرار بگیرد و برعکس. به هر حال متولی فوتبال اصفهان هیئت فوتبال استان است و میطلبد که هیئت فوتبال با احساس مسئولیت به این موضوع ورود کند و این همکاری بین باشگاهها و هیئت فوتبال به شکل منطقی صورت گیرد.
برای هیئت فوتبال استان اصفهان متأسفم
حاج رسولیها: درست است که برخی نیروهای جوان در هیئت فوتبال استان مشغول به فعالیت هستند، اما واقعاً برای این هیئت متأسفم چون به شخصه سالهای سال در ردههای پایه کار کرده و تمام مقامهای ممکن را کسب کردهام و سوالم این است که شخصی مانند سعید اورنگی که تیمش 2 سال قهرمان جوانان ایران شده است، نباید به عنوان کمک مربی در تیم ملی جوانان ایران به کار گرفته شود؟
دستیاران کرانچار در تیم ملی امید چه سابقهای در فوتبال پایه دارند؟!
خود من که تیمم قهرمان لیگ برتر امید شده است، ادعایی در این زمینه ندارم، اما سوالم این است که افرادی مانند شاهرودی و صفریزاده کجا مربیگری کردهاند؟ پرسپولیس کجای کار بوده است که 6 بازیکن آن به تیم ملی امید دعوت شدهاند، همینطور در مورد باشگاهی مانند نساجی مازندران. باشگاههایی مانند سپاهان، ذوبآهن، فولاد خوزستان، ملوان و مس کرمان در رده امید هزینه کردهاند، اما بازیکنان تیم ملی را از سایر باشگاهها دعوت میکنند. حمید استیلی چه شناختی از فوتبال امیدها دارد و کدام بازیکن این رده را میشناسد که به عنوان سرپرست تیم ملی امید انتخاب شده است؟
تسنیم:گویا کرانچار از محمود کریمی برای مربیگری تیم ملی امید دعوت به همکاری کرده بود که کریمی نپذیرفت.
حاج رسولیها: مشخص است که کریمی این پیشنهاد را قبول نمیکند چون میداند که شناختی از رده امید ندارد. کار را باید به کاردان سپرد. زلاتکو کرانچار مربی بزرگی است و دست فدراسیون هم برای انتخاب او درد نکند، اما حداقل چند مربی که در رده سنی امید کار کردهاند را در کنار او قرار دهند. حتی اگر از من دعوت به همکاری میشد، قبول نمیکردم و این حرفها را برای خودم نمیزنم، اما مربیانی جوانتر و تحصیلکردهتر از من وجود دارند. همه افرادی که به عنوان دستیاران کرانچار و مسئولان تیم ملی امید انتخاب شدهاند عزیز هستند و بازیکنان بزرگ و عضو تیم ملی بودهاند اما وقتی فردی را از خانهاش به تیم ملی امید میآورند مگر میتواند به کرانچار کمک کند؟ آن مربی باید در کادر فنی تیم ملی امید حضور داشته باشد که در این رده سنی مشغول به فعالیت باشد.
این هیئت فوتبال استان اصفهان است که باید حق این همه مربی که در اصفهان مشغول به فعالیتاند را بگیرد. آیا یک نفر از این مربیان نباید کمک مربی تیم ملی باشد؟
تسنیم:محمود یاوری کمی قبل از پایان لیگ هفدهم در یک مصاحبه به وجود دلالها در باشگاه سپاهان اشاره کرد. مشخص است که فساد و دلالبازی در فوتبال ایران وجود دارد، اما چرا نهادهای مربوط برخورد قاطعی با این معضلات نمیکنند؟
زاغینژاد: چیزی که فوتبال ما را به قهقهرا میبرد همین اتفاقات است و اگر بگویم دلالی در فوتبال ایران وجود ندارد، دروغ گفتهام و اگر وجود آن را تأیید کنم، اطلاعات موثقی درباره آن ندارم. نمیگویم این مسائل در باشگاه سپاهان وجود دارد، اما در فوتبال ایران به شکل بسیار گستردهای اتفاق میافتد. متأسفانه شواهد مستندی از این مشکلات داریم، اما کمیته اخلاق برخورد قاطعی با این موارد نداشته است. در همین زمینه برخی مربیان به طور مقطعی محرومیتهای کوتاهمدتی داشتهاند. این موضوع در فوتبال ایران از تیمهای پایه تا بزرگسالان رخنه کرده است.
زمانی که فوتبال را آغاز کردم، وضعیت مالی خانوادهام متوسط رو به پایین بود و چون خودم با این شرایط فوتبال بازی کردم، وقتی مسئولیت مربیگری را پذیرفتم سعی کردم عدالت را اجرا کنم و الان پیش وجدان خودم راحت هستم که هیچ حقالناسی در مورد بازیکنانی که با من کار کردند بر گردنم نیست و در جلسات متعدد به مربیان زیر مجموعه خود هم تأکید کردم که خدای نکرده این مسائل در باشگاه سپاهان رخنه نکند و خوشبختانه تا کنون در سپاهان با این موضوع برخورد نکردهام.
حاج رسولیها: اگر سوال این است که سند و مدرکی از فساد داشته باشیم، باید بگویم خیر نداریم، اما در فوتبال ما فساد هست. به عنوان مثال بازیکنان درجه 3 و 4 به عنوان بازیکن طراز اول پول میگیرند که این ناشی از فساد است. هیچ سند و مدرکی از فساد ندارم اما وقتی بازیکنی که 100 میلیون نمیارزد، 600 تا 700 میلیون تومان قرارداد میبندد، مشخص است که با دلالبازی توانسته این کار را انجام دهد. دلالبازی و فساد وجود دارد، اما معلوم نیست چرا جلوی آن گرفته نمیشود و دست چه کسانی در کار است که جلوی این معضل گرفته نمیشود. آیا آدمهای بزرگی هستند که در این کار شریک هستند؟
بازیکنان ایرانی و بازیکنان خارجی زیادی در چند سال اخیر از طریق دلالبازی به فوتبال ایران تزریق شدهاند و حتی تعدادی از مربیان نیز با واسطه جابهجا میشوند. چطور است که بعضی از مربیان در تیمی نتیجه نمیگیرند و اخراج میشوند، اما به 2 هفته نمیکشد که در تیم دیگری استخدام میشوند؟ اگر این فرد مربی خوبی بوده است چرا اخراج شده و اگر نه، پس چرا بلافاصله شروع به کار کرده است؟ متأسفانه در کل ورزش ما حتی رشتههایی مانند والیبال و بسکتبال فساد رخنه کرده است و ترس من از این است که به ورزش بانوان هم وارد شود. ورزش بانوان ما افتخارات بسیار بزرگی را به دست آورده است و استعدادهای فراوانی در این بخش وجود دارد. تیم فوتسال بانوان ایران قهرمان آسیا شد اما حتی یک صحنه کوتاه از آن نباید پخش شود؟ نباید یک بازی این تیم پخش شود؟ مگر خدای نکرده حجاب آنها مشکلی داشت؟ متأسفانه معیار درستی برای خیلی از مسائل در ورزش ما وجود ندارد.
گفتوگو از بهاره کلوندی و مریم سادات سجادی
عکس از معین مرتضوی
انتهای پیام/ ع