مشهد-"مزرعه پدری"|"بخشنامه‌های جدید" بازار صادرات محصولات کشاوررزی را دچار چالش کرده است
رئیس کمسیون کشاورزی اتاق بازرگانی خراسان‌رضوی گفت: بخشنامه‌های جدید بازار صادرات محصولات کشاوررزی را دچار چالش کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، کشاورزی یکی از نقاط قوت اقتصاد ایران است اما امروز به علت برخی از مشکلات به وجود آمده این حوزه دچار مشکلات زیادی شده است و هر روز هم به مشکلات آن افزوده می‌شود.
تعداد زیادی از روستائیان که سابق بر این به کشاورزی اشتغال داشتند هم اکنون به شهرها آمده و اغلب در حاشیه آنها و در اقامتگاه‌های غیررسمی زندگی خود را ادامه می‌دهند.
خبرگزاری تسنیم در خراسان رضوی در غالب پرونده مزرعه پدری به بررسی مشکلات حوزه کشاورزی پرداخته و در همین راستا گفت‌وگویی با علی شریعتی مقدم؛ رئیس کمسیون کشاورزی اتاق بازرگانی خراسان رضوی داشته که مشروح آن را در زیر می‌خوانید.
تسنیم: از دیدگاه شما چگونه می‌توان در کنار صرفه‌جویی و مدیریت در مصرف آب ارزش افزوده و اشتغال بخش کشاورزی را حفظ کرد؟
شریعتی مقدم: ما در سال کنونی برای بخش کشاورزی باید چند نکته را مدنظر قرار دهیم؛ نخست اینکه باید به سمت کشت گیاهانی برویم که نیاز آبی کمی داشته باشند و دوم اینکه گیاهان و محصولاتی که بازار خوبی دارند را کشت و زیرساخت برای ایجاد ارزش افزوده و پایه علمی در آن محصول را داشته باشیم.
به عنوان مثال ما در مورد گیاهان دارویی می‌بینیم که برخی از آنها نیاز آبی کمی دارند و زیرساخت‌های آن در حال توسعه است به عبارت دیگر مصرف دمنوش‌ها هم در ایران و هم در کشورهای دیگر رو به افزایش است؛ شاید این یک صحبت کلی است و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد که بدانیم چه نوع گیاهی را به چه صورتی و در چه منطقه‌ای کشت کنیم.
همگام با بحث تولید باید در مورد زنجیره‌های تأمین و زیرساخت‌های اقتصادی نیز کار کرد که ارتباط بین تولیدکننده، فرآوری‌کننده، صادرکننده و مصرف‌کننده برقرار شده و زنجیره‌های تجاری روان شود و نتیجه همه این امور این است که در واقع منافع تولیدکننده تضمین می‌شود. مهم‌تر از اینها مسئله ارزش افزوده دارای اهمیت بوده که در کنار آن مسئله برند، صادرات و سایر مواردی از این دست مطرح می‌شود و به عنوان موضوعات تکمیلی می‌توانند در این زنجیره قرار بگیرند.
تسنیم: به کشت محصولات کم آب‌بر اشاره کردید آیا تمایل همه کشاورزان به سمت کاشت این دسته از محصولات امنیت غذایی را با مشکل مواجه نمی‌کند؟
شریعتی مقدم: تصور می‌کنم که در هیچ بعدی از یک تصمیم نباید افراط کنیم یعنی نه در مورد امنیت غذایی باید یک طرفه پیش رفت کما اینکه اشاره شد که ما چند میلیون تن گندم اضافه تولید کرده‌ایم و در واقع باید گفت که منابع آبی محدود را برای این محصول تلف کرده‌ایم؛ از طرفی هم نباید به این مسئله فکر کنیم که تولید یک محصول که تنها نیاز آبی کمی دارد پاسخگوی نیاز اقتصادی ما در بخش کشاورزی است؛ ما باید به توسعه بازار بیشتر فکر کنیم و با توجه به اینکه محصولات کشاورزی جزو آخرین محصولاتی هستند که ممکن است برای واردات با مشکلاتی مواجه شوند که ممکن است تحریم‌ها برای واردات سایر محصولات ایجاد می‌کنند می‌توان برای واردات محصولات آب‌بر برنامه‌ریزی کرد.
در کلان موضوع باید بتوانیم تراز تجاری و تراز آب را مثبت کنیم به این معنی که در بخش صنایع کشاورزی و صنایع تبدیلی صادرات خودمان را افزایش دهیم و قدری هم به موضوع آب مجازی توجه کنیم تا محصولاتی که آب‌بر هستند را بتوانیم بیشتر تولید کنیم.
تسنیم: بخش کمی از مزارع ما هم اکنون به سیستم‌های مدرن آبیاری مجهز هستند شما ایراد این کار را در کجا می‌بینید؟
شریعتی مقدم: بالاخره در این حوزه اقداماتی انجام شده و سرمایه‌گذاری‌هایی صورت گرفته و خوشبختانه یارانه‌هایی تا 90 درصد اعتبار مورد نیاز برای اجرای سامانه‌های نوین آبیاری در اختیار کشاورز قرار می‌گیرد اما موضوع اصلی این است که این حوزه تداوم و توسعه داشته و فناورانه‌تر از گذشته شود چرا که برخی از این سیستم‌ها ممکن است به محیط زیست آسیب برساند ما وقتی می‌بینیم که میزان پلاستیک در طبیعت رو به افزایش است؛ جمع‌آوری «تیپ» به عنوان یک نوع آبیاری موقت باید در دستور کار قرار گیرد و به جای این مورد از مواردی که قابلیت برداشته شدن از طبیعت را داشته باشند و یا با طبیعت سازگار باشند؛ استفاده شود.
تسنیم: ایراد ساز و کار تولید تا فروش محصولات کشاورزی از دیدگاه شما چیست؟
شریعتی مقدم: ما برنامه راهبردی جامع نداریم و تضمینی برای اینکه تولیدکننده از منافع مناسب و متناسب با زحماتی که می‌کشد وجود ندارد و تعداد زیادی از محصولات نوسانات قیمت بالایی دارند.کاهش قیمت در زمان کشت بسیار بالا بوده و نشان از این دارد که آمایش سرزمین هنوز انجام نشده و از آن که بگذریم واسطه‌ها در بخش کشاورزی به صورت مشخص تأثیر بسیار زیادی دارند؛ یک بخش آن به خاطر کمبود نقدینگی تولیدکننده و یک بخش آن به خاطر دوری مراکز فرآوری و نگهداری بوده و در این میان حمل و نقل هم تأثیرات زیادی دارد.
اگر محاسبه کنیم که 30 درصد ضایعات محصولاتی که در بخش کشاورزی داریم چه قدر به ضرر تولیدکننده و کشور بوده و یا حتی چه میزان آب برای آن مصرف می‌شود. شاید اقدامات بیشتری برای پیشگیری از این میزان ضایعات صورت گیرد. شاید اگر سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی تسریع شود بازده اقتصادی برای تولیدکننده و مصرف‌کننده و همه مردم افزایش یابد.
تسنیم: در بازارهای صادراتی محصولات کشاورزی ما چه مشکلاتی وجود دارد؟ آیا صادرکنندگان حوزه زراعی و باغی مانند بخش صنعت دچار چالش هستند؟
شریعتی مقدم: در بازارهای صادراتی هم بخشنامه‌هایی که آمده مشکلاتی را پیش آورده و مسئله پیمان سپاری ارزی هم مزید بر علت شده است در برخی از مقاطع وقتی ما چند هفته به مشتری خود جنس نفروشیم دچار مشکل شده و بازار آن کشور را از دست می‌دهیم چراکه وی نیاز دارد به صورت مستمر جنس خود را تهیه و در صورت تعلل ما نیاز خود را از جای دیگری تأمین می‌کند.
در برخی از محصولات کشاورزی هم مشکلاتی در تبادلات ارزی وجود دارد و یا مشکلاتی که اخیرا در حوزه واردات به وجود آمده سبب شده که محصولی مانند زعفران به افغانستان قاچاق شده و از آنجا به کشورهای دیگر صادر شود. یک موقعی صحبت این بود که ایران، زعفران افغانستان را مدیریت کند اما حالا آنها از مزیت ایران در تولید زعفران برای بازاریابی و صادرات خود استفاده می‌کنند و وقتی که کشت آنها توسعه پیدا کند قطعا نیازی به زعفران ما که هم اکنون به آنجا قاچاق می‌شود ندارند.
تسنیم: گزارشی داده شد که منابع آبی از حالت نیمه‌عمیق به عمیق در حال تغییر هستند شما فکر می‌کنید این مسئله بیانگر چه موضوعی است؟
شریعتی مقدم: ان مسئله نشان می‌دهد که ما نسبت به منابع محدود آب زیرزمینی که داریم بسیار بی‌توجه بوده‌ایم و با خالی کردن ذخایر آب‌های زیرزمینی که متعلق به سال‌ها و نسل‌های آینده است را به صورت روزمره داریم استفاده می‌کنیم و توجهی هم به مشکلاتی که ممکن است در ادامه برای ما به وجود بیاید نداریم.
انتهای پیام/ ز
