به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا نهجالبلاغه یکی از با ارزشترین منابع دینی مسلمانان است که بر اساس فرمایشات امیرالمؤمنین(ع) در سه بخش خطبهها، نامهها و حکمتها توسط سید رضی از شاعران و فقیهان قرن چهارم ه.ق تنظیم شده است. این کتاب شریف که به اذعان بسیاری پس از قرآن زیباترین و برترین تجلی بلاغت است و به برادر کوچک قرآن ملقب شده، مورد توجه تمام فرقههای مسلمانان و حتی اندیشمندان غیر مسلمان قرار گرفته است. شرح ابن ابی الحدید از عالمان معتزله قرن ششم قمری بر نهجالبلاغه از مبسوطترین و مشهورترین شروح بر این کتاب است که نشان از جایگاه ویژه نهجالبلاغه در بین سایر مذاهب اسلامی دارد.
آنچه که بر ارزش نهجالبلاغه نسبت به سایر منابع روایی شیعیان افزوده است، بیان خطبههای شیوا و ناصحانه امیرالمؤمنین(ع) در جایگاه یک حاکم اسلامی است؛ لذا این ویژگی در کنار تنوعات موضوعیِ بیانات حضرت، به گونهای است که گویی مخاطبان امام علی(ع) در عصر حاضر هستند و انسان با خواندن آنها احساس میکند مورد خطاب امام(ع) است. ابن ابیالحدید سنیمذهب درباره تأثیر شگرف بیانات امیرالمؤمنین(ع) در نهجالبلاغه میگوید: «تاثیر و جاذبه این خطبه چنان است که اگر آن را بر انسان بىدین ملحدى که مصمّم است رستاخیز را با تمام قدرت نفى کند بخوانند، قدرتش در هم میشکند و دلش را در وحشت فرو میبرد و اراده منفى او را تضعیف میکند و تزلزل در بنیاد اعتقاد او ایجاد میکند. پس خداوند بزرگ گویندهاش را از این خدمت به اسلام جزاى خیر دهد، بهترین جزایى که به ولیّى از اولیایش داده است. چه جالب بود یاریاش براى اسلام، گاه با دست و شمشیر و گاه با زبان و بیان و گاه با قلب و فکرش. آرى او «سیّد المجاهدین و ابلغ الواعظین و رئیس الفقهاء و المفسّرین و امام اهل العدل و الموحّدین» است.
سراسر این کتاب شریف دربرگیرنده معارفی ناب و آموزههای اخلاقی و رفتاری در بُعد فردی و اجتماعی است. هشدار از دشمنی شیطان، دعوت به ارزشهای الهی، پرهیز از خصلتهای ناپسند، سخنانی درباره توحید، تقوا، اوصاف متقین، مؤمنین، منافقین، پرهیز از دنیاطلبی و هشدار نسبت به نزدیکی مرگ مهمترین کلیدواژههای فرمایشات امیر مؤمنان(ع) در نهجالبلاغه است.
در ادامه بیاناتی از حضرت درباره ضرورت یاد مرگ و ارزش تقوای الهی به عنوان توشهای برای قیامت را گوشدهید.
1. ستایش پروردگار
خدا را ستایش مى کنیم بر آنچه گرفته، و آنچه بخشیده، و بر نعمت هایى که عطا کرده و آزمایش هایى که انجام داد. خداوندى که بر هر چیز پنهانى آگاه و در باطن هر چیزى حضور دارد، به آنچه در سینه هاست آگاه و بر آنچه دیده ها دزدانه مى نگرد داناست.
و گواهى مى دهم که خدا یکى است و جز او خدایى نیست و گواهى مى دهم که حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم برگزیده و فرستاده اوست، آن گواهى که با او درون و بیرون، قلب و زبان، هماهنگ باشد.
2. ضرورت یاد مرگ
به خدا سوگند، این که مى گویم بازى نیست، جدّى و حقیقت است، دروغ نیست، و آن چیزى جز مرگ نیست، که بانگ دعوت کننده اش رسا، و به سرعت همه را میراند.
پس انبوه زندگان، و طرفداران، تو را فریب ندهند، همانا گذشتگان را دیدى که ثروت ها اندوختند و از فقر و بیچارگى وحشت داشتند و با آرزوهاى طولانى فکر مى کردند در امانند، و مرگ را دور مى پنداشتند.
دیدى که چگونه مرگ بر سرشان فرود آمد و آنان را از وطنشان بیرون راند و از خانه أمن کوچشان داد که بر چوبه تابوت نشستند، و مردم آن را دست به دست مى کردند و بر دوش گرفته و با سر انگشت خویش نگاه مى داشتند.
آیا ندیدید آنان را که آرزوهاى دور و دراز داشتند، و کاخ هاى استوار مى ساختند، و مال هاى فراوان مى اندوختند، چگونه خانه هایشان گورستان شد و اموال جمع آورى شده شان تباه و پراکنده و از آن وارثان گردید و زنان آنها با دیگران ازدواج کردند. نه مى توانند چیزى به حسنات بیفزایند و نه از گناه توبه کنند.
3. تقوا و روش برخورد با دنیا
کسى که جامه تقوا بر قلبش بپوشاند، کارهاى نیکوى او آشکار شود، و در کارش پیروز گردد. پس در به دست آوردن بهره هاى تقوا فرصت غنیمت شمارید، و براى رسیدن به بهشت جاویدان رفتارى متناسب با آن انجام دهید، زیرا دنیا براى زندگى همیشگى شما آفریده نشده، گذرگاهى است تا در آن زاد و توشه آخرت بردارید. پس با شتاب، آماده کوچ کردن باشید و مرکب هاى راهوار براى حرکت مهیّا دارید.
انتهایپیام/