سمنان| چرا برق شهرهای کشور قطع می‌شود؟
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان سمنان علت قطع برق در شهرها و روستاهای کشور را تشریح کرده و آن را ناشی از سه عامل دانست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سمنان، خاموشی‌های اخیر گرچه از روی اجبار بوده؛ اما سبب نارضایتی بسیاری از مردم شده است؛ به‌طوری‌که گزارش‌های میدانی رسانه‌های مختلف حاکی از ناراحتی شهروندان در سراسر کشور به دلیل قطع برق است.
در همین باره بیشتر بخوانید:
اما چیزی که دراین‌باره بیشتر موردتوجه قرارگرفته، شایعاتی است که گاهاً در فضای مجازی به چشم می‌خورد یا به گوش می‌رسد. شایعاتی که صحت‌وسقم آن هنوز به‌درستی بر عموم مردم روشن نشده و درواقع مردم در میان علت‌های مختلفی که در این شبکه‌های غیررسمی اطلاع‌رسانی درباره علت قطع برق عنوان‌شده است؛ سردرگم‌اند.
شایعاتی مانند صادرات برق از ایران به کشورهای همسایه، قطع عمدی برق در کشور برای کمک به کمبود آب و دیگر مواردی که درواقع به‌عنوان علت‌های احتمالی قطعی برق در کشور ذکرشده است؛ اما همچنان برای مردم این سؤال مطرح است که چرا باوجوداین همه سرمایه‌گذاری کلان در صنعت برق ایران، برق شهرهای کشور قطع می‌شود؟
سؤال دیگری که در اذهان مردم وجود دارد این است که نحوه اعمال خاموشی‌های برق در استانها و شهرهای کشور چیست؟ بدین معنی که چگونه مشخص می‌شود که هر روز چند ساعت باید برق شهرها و نیز مناطق مختلف در آن قطع باشد؟ و اینکه چرا اطلاع‌رسانی دقیق در این زمینه از سوی شرکت‌های توزیع نیروی برق در کشور انجام نمی‌شود؟
مردم می‌خواهند بدانند که حداکثر زمان استمرار قطع برق در کشور چه زمانی خواهد بود؟ و بسیاری سؤالات دیگر که شاید تاکنون پاسخ صریح و شفافی برای آن پیدا نکرده‌اند.
برای پاسخ به این سؤالات به سراغ مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان سمنان رفته و گفت‌وگویی صریح با سید محمد موسوی زاده ترتیب داده‌ایم.
آنچه در ادامه ازنظر می‌گذرانید؛ بخش نخست از این گفتگوست. با ما باشید...
تسنیم: جناب مهندس موسوی زاده برای سؤال نخست از علت خاموشیها در شهرهای کشور بگویید؟ چرا برق در شهرهای کشور بعد از چند سال عدم خاموشی قطع می‌شود؟
موسوی زاده: ابتدا تشکر می‌کنم از فرصتی که برای روشن شدن این موضوع اختصاص داده‌اید و از خبرگزاری تسنیم به دلیل اطلاع‌رسانی‌های مناسب در این زمینه قدردانی می‌کنم. (اطلاع‌رسانی درست و مناسب) کار بسیار اثرگذاری است هرچه این اطلاعات دقیق وسیع و اثرگذار باشد کار برق را کم می‌کند.
اما اینکه چرا ما خاموشی داریم؟
سه دلیل عمده برای خاموشی‌های امسال قائلم.
اول اینکه کاهش میزان بارندگی‌ها اتفاق افتاده است و همه مردم استان و کشور مطلع‌اند که ما امسال، یک سال آبی کم بارش داشته‌ایم؛ به‌طوری‌که میانگین بارش کشور در بلندمدت حدود 250 میلی‌متر بوده است؛ درحالی‌که امسال به حدود 160 میلی‌متر رسیده است. (البته این رقم شاید کمی کمتر یا بیشتر باشد).
(بنابراین) اختلاف بسیار فاحشی بین میزان بارندگی‌ها در سال آبی جاری با میانگین بارش سالانه در کشور وجود دارد.
تسنیم: بارش‌های مفید و مؤثر یا مجموع بارش‌ها را می‌فرمایید؟
موسوی زاده: بله این میزان بارش شامل همه بارش‌های مفید و غیرمفید است و ممکن است بخشی از این بارش‌ها پشت سدها جمع نشود و از آن اصطلاحاً به نام تغییر رژیم بارندگی نام می‌برند که حاصل از تغییر اقلیم است.
از طرفی برای همین حدود 160 میلی‌متر بارندگی نیز باید زمان بارش‌ها را در نظر بگیریم؛ چراکه حدود 50 میلی‌متر از آن مربوط به زمانی بوده است که تنها صرفاً تلطیف هوا را انجام داده و بارش‌ها فرصتی برای جذب شدن در لایه‌های عمقی زمین پیدا نکرده است.
یعنی عملاً شاید 100 میلی‌متر از این میزان بارندگی را بارش‌های مؤثر تشکیل داده است.
حال باید دید که این میزان بارندگی و نوع بارش‌ها چه ارتباطی با تأمین برق مردم دارد.
در پاسخ باید گفت که در پی کاهش بارندگی‌ها، میزان آب پشت سدهایی که آب موردنیاز برای نیروگاه‌های برق‌آبی کشور را تأمین می‌کنند؛ امسال به‌شدت افت پیداکرده و این مهم میزان تولید برق در نیروگاه‌های برق‌آبی کشور را به‌شدت کاهش داده است.
بدین معنی که تابستان سال گذشته حدود 9 هزار مگاوات نیروگاه برق‌آبی در مدار برق‌رسانی کشور قرار داشت؛ اما اکنون این میزان تولید برق به حدود 4 هزار مگاوات با خطای آماری 200 مگاوات رسیده است؛ یعنی امسال بیش از 5 هزار مگاوات کاهش تولید برق در کشور را تجربه می‌کنیم که ناشی از خشکسالی است و این میزان معادل حدود 10 درصد پیک مصرف برق در کشور است.
البته این بخشی از عوامل خاموشی‌هاست.
تسنیم: علت‌های دیگر چیست؟
موسوی زاده: دوم اینکه چیزی حدود تا یک و نیم درجه به دمای هوای کشور در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته افزوده‌شده است و بر اساس اعلام مرکز دیسپاچینگ (توانیر) به ازای هر یک درجه افزایش دمای هوا بیش از یک هزار و 500 مگاوات به مصرف برق کشور افزوده می‌شود و این رقم با لحاظ افزایش یک و نیم درجه‌ای هوا به بیش از 2 هزار مگاوات افزایش مصرف برق در کشور می‌رسد.
بنابراین تا اینجا تابستان امسال درمجموع بیش از 7 هزار مگاوات کمبود برق نسبت به تابستان سال گذشته را تجربه می‌کنیم.
یکی دیگر از عوامل افزایش مصرف برق و اعمال خاموشیها در کشور، تغییر سبک زندگی مردم است.
البته نه اینکه این تغییر در سبک زندگی به‌صورت دفعی و همین امسال اتفاق افتاده باشد؛ بلکه این موضوع تدریجی است و بخشی از آن سهم امسال است.
شما اگر دقت کنید؛ همین اسپیلت‌هایی (کولرهای گازی) که از مناطق مرزی کشور به داخل کشور وارد می‌شود ـ شامل چه اسپیلت‌های غیراستاندارد که معمولاً 2 برابر کولرهای گازی استاندارد برق مصرف می‌کند و چه اسپیلت‌های گازی استاندارد ـ مهم این است که به جای یک کولرآبی با سه دریچه خنک‌کننده در منازل و نهایتاً با مصرف یک اسب بخار (حدود 700 وات ساعت) برق که به‌طور مثال خانواده‌ای 4 نفره در آن زندگی می‌کردند؛ امروز شاهد فعالیت بعضاً 2 یا سه اسپیلت در همان خانه‌ها هستیم که مصرف برق هر یک از این اسپیلت‌ها به‌تنهایی از کولرهای آبی بسیار بیشتر است؛ بدین معنی که هر یک از این کولرهای گازی بین یک تا یک و نیم کیلووات ساعت انرژی برق مصرف می‌کنند که معادل 2 برابر مصرف برق کولرهای آبی است؛ یعنی درمجموع 4 تا 6 برابر مصرف برق بیشتر در خانه‌ها را برای سرمایش منازل شاهدیم.
حال اگر فرض کنیم که افزایش مصرف برق ناشی از این تغییر سبک زندگی مردم در سراسر کشور سه هزار مگاوات باشد؛ بدین معنی است که امسال حدود 10 هزار مگاوات کمبود تولید برق در کشور نسبت به پیک مصرف این حامل انرژی داریم.
تسنیم: تا اینجا به این نتیجه رسیدیم که در سراسر کشور بیش از 10 هزار مگاوات برق در کشور کمبود تولید داریم؛ اما جناب مهندس موسوی زاده این کمبود برق چه ارتباطی با استان سمنان دارد؟
موسوی زاده: اینکه این خاموشیها چه ارتباطی با استان سمنان دارد؟ درحالی‌که بیش از 500 مگاوات ظرفیت تولید برق در نیروگاه‌های این استان وجود داشته و نیروگاه‌های برق با سوخت فسیلی احداث کرده و در دست احداث دارد تا به 10 مگاوات برسد و نیز نیروگاه‌های خورشیدی 1300 کیلوواتی دارد و می‌توان گفت که میزان تولید برق در این استان از میزان پیک مصرف در آن بالاتر است. چرا شاهد قطع برق در این استان هستیم؟
پاسخ این سؤال آن است که توزیع برق در کشور به‌صورت شبکه‌ای است (و میزان تولید برق در استانها ارتباطی با اعمال خاموشیها در آن ندارد)؛ درحالی‌که بسیاری از خدمات در همه جای کشور پیوسته نیست مانند شبکه بهداشت و درمان که خدمات دارویی و بهداشتی و درمانی به مردم ارائه می‌دهد و ممکن است یک درمانگاه در یک شهر یک نوع دارو را عرضه نکند؛ اما درمانگاه دیگری در همان شهر آن دارو را عرضه کند. یا شبکه آب‌رسانی که در استانها وجود دارد و این شبکه‌ها در خود استانها مدیریت می‌شود؛ اما شبکه برق یک شبکه به‌هم‌پیوسته سراسری است که هم تولید و هم مصرف برق در سراسر کشور باید به‌صورت متوازن در مدار توزیع قرار بگیرند؛ بدین معنی که مقدار تولید و مصرف برق نهایتاً باید باهم برابر باشد و اگر ظرفیت تولید برق در کشور به اشباع رسیده و از طرفی میزان مصرف برق در کشور از میزان تولید آن پیشی گرفت؛ به طور حتم باید مدیریت مصرف اعمال‌شده و برخی از مشترکان برق از مدار توزیع خارج شوند (خاموشیها اعمال شود). در غیر این صورت همه شبکه توزیع برق در کشور از مدار خارج شده و اصطلاحاً « بلک اوت» یا فروپاشی شبکه برق اتفاق می‌افتد که ممکن است برای بازیابی شبکه تا 72 ساعت زمان به طول بینجامد.
حال شاید این سؤال پیش بیاید که چگونه این خاموشیها پیش می‌آید و ما چگونه آن را اعمال می‌کنیم.
تا اینجا به این نکته رسیدیم که شبکه برق، شبکه‌ای ملی و سراسری است و اینکه استانی مازاد تولید برق دارد در اعمال خاموشیها نادیده گرفته می‌شود.
مدیریت مصرف برق در کشور توسط مرکز ملی دیسپاچینگ توانیر انجام می‌شود و در این مرکز به 2 عامل توازن میزان مصرف با تولید برق در کشور و نیز محدودیت‌های غیرمترقبه در تولید برق یا توپوگرافی شبکه (موقعیت‌های شبکه‌ای) مانند خروج یک نیروگاه از مدار تولید توجه می‌شود و بر این اساس برای حفظ توازن و پایداری شبکه برق مجبور به کاهش اجباری مصرف در کشور می‌شوند و میزان خاموشیها بر این اساس برآورد می‌شود.
حال اینکه سهم هر استان کشور از میزان اعمال خاموشیها چگونه تعیین می‌شود موضوعی است که به 2 عامل مقدار اوج مصرف هر استان یا منطقه و نیز چگونگی حفظ پایداری شبکه در آن استانها بستگی دارد.
در این میان باید این را هم اضافه کرد که میزان و چگونگی خاموشیها در هر استان زیر نظر مرکز دیسپاچینگ ملی برق بوده و از آنجا همه این اعمال خاموشیها به‌صورت آنلاین کنترل می‌شود.
در این مرکز ملی، مقدار خاموشیها متناسب با افزایش مصرف برق نسبت به تولید آن مبتنی بر روند افزایش مصرف برق محاسبه و پیش‌بینی می‌شود و خاموشی‌های متناسب با هر استان و منطقه را در کشور اعلام می‌کنند و این موضوع چیزی نیست که از روز قبل قابل اعلام کردن باشد؛ چراکه تابع میزان لحظه‌ای مصرف و تولید برق در کشور بوده و این مقدار نیز به مسائلی مختلف مانند دمای مناطق مختلف کشور، رطوبت نسبی، شرایط اقلیمی استانها و برخی دیگر موارد دارد.
حتی در پاره‌ای از اوقات میزان مصرف برق تغییری نکرده است؛ اما به طور ناگهانی یک صنعت بزرگ یا نیروگاه بزرگ به مدار توزیع یا تولید وارد شده یا از آن خارج می‌شود و این موضوعات همه و همه بر میزان اعمال خاموشیها تأثیر می‌گذارد.
بر اساس همه آنچه که گفته شد زمان کمی برای شرکت‌های توزیع نیروی برق در استانها باقی می‌ماند که در این زمینه اطلاع‌رسانی کنند؛ چراکه میزان خاموشی اعمال‌شده تقریبی بوده و درواقع به صورت یک اعلام آمادگی است که آمادگی برای اعمال خاموشیها در استانها وجود داشته باشد.
شرکت‌های توزیع برق نیز میزان خاموشی اولیه اعلام‌شده از سوی مرکز دیسپاچینگ ملی را برنامه‌ریزی کرده و به مردم نیز اعلام می‌کنند؛ اما ممکن است میزان سهمیه خاموشیها در هر استان بنا به هر کدام از دلایلی که گفته شد؛ تغییر کند که در این صورت ممکن است میزان خاموشیها (نسبت به میزان اعلام‌شده از قبل) کم یا زیاد شود و در این زمینه شرکت‌های توزیع برق ناگزیر به اعمال خاموشیها هستند.
پایان بخش اول
انتهای پیام/م
